Eksenatidin obez tip 2 diyabetik hastalarda APRI ve FİB-4 indeksleri üzerine etkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Tip 2 diyabet ile obezitenin çok yakın ilişkili olduğu yapılan birçokçalışmada gösterilmiştir. Obez tip 2 diyabetik hastalarda özellikle tercih edilenantidiyabetik ilaç grubu GLP-1 agonistleridir. Çünkü GLP-1 agonistlerinin glisemikkontrolün yanında, mide boşalmasını yavaşlatarak kilo verdirici etkisinin de olduğugörülmüştür. Obezitenin önemli bir komplikasyonu olan yağlı karaciğer, ilerikiaşamalarda hepatik fibrozis ve karaciğer sirozuna kadar ilerleyebilmektedir.Üzerinde en fazla çalışmış olan, hepatik fibrozisinin iki indirekt belirteci APRİ veFİB-4 indeksleridir. Çalışmamızın amacı, GLP-1 agonisti olan eksetanidin obez tip 2diyabetik hasta popülasyonunda, APRİ ve FİB-4 üzerine etkisini araştırmaktır.Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra, çalışmaya Bakırköy Dr. SadiKonuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma polikliniklerineOcak 2015 ve Mayıs 2018 tarihleri arasında başvuran eksetanid kullanan obez tip 2diyabetik hastalar alındı. Bu hastaların geriye dönük; eksenatid başlanmadan önce,başlandıktan sonraki 3. ve 6. aylardaki AST, ALT, trombosit sayıları ve yaş verilerikullanılarak APRİ ve FİB-4 indeksleri hesaplandı.Bulgular: Çalışmaya, obez tip 2 DM li, 144 kadın hasta ve 26 erkek hasta dahiledildi. Bu hastaların ortalama yaşları 48,27±11 idi. Eksenatid başlanmadan önceki,başlandıktan sonra 3. ve 6. aylardaki APRİ ve FİB-4 indeksleri karşılaştırıldı. FİB-4indeksinde tedavi ile birlikte anlamlı bir değişiklik olmadı. APRİ indeksindeözellikle 0. ve 6. aylar arasında anlamlı farklılık gözlendi, 6. aydaki APRİ indeksidaha düşük bulundu. Kadın ve erkek arasında karşılaştırma yapıldığında, erkeklerde0. ve 3. aylardaki APRİ indeksleri daha yüksek bulundu. Her iki cinsiyet de katılarakobez ve morbid obez olmanın APRİ ve FİB-4 üzerine etkisine bakıldı, anlamlıfarklılık gözlenmedi. Kadın ve erkek olarak ikiye ayrılarak tekrar bakıldığında,erkeklerde 6. ayda morbid obezlerdeki APRİ indeksi obezlere göre anlamlı yüksekbulundu. APRİ ve FİB-4 indeksinin cut off değerleri de dahil edilerek hesaplamayapıldığında hiçbir hastamızda anlamlı fibrozis bulunmadı.Sonuç: Çalışmamızda; eksenatid tedavisinin; FİB-4' te anlamlı değişiklikyapmazken, APRİ indeksinde anlamlı düşme yaptığı görüldü. APRİ ve FİB-4indekslerinin cut off değerleri ile birlikte tekrar değerlendirme yaptığımızdahastalarımızda tedavi öncesi ve sonrası fibrozis saptanmadı. Bunun sebepleri bu ikiindeksin, bugüne kadar yapılmış çalışmalarda çoğunlukla hepatitli hastalardabakılmış olması ve cut off değerlerinin de bu hasta popülasyonunda belirlenmişolması olabilir. Ayrıca erkek popülasyonunda, APRİ indeksinin daha yüksek olması,yani fibrozisin fazla olması da bu popülasyonda obezite dışında fibrozisi etkileyendiğer faktörlerin varlığı olabileceğini düşündürebilir. Obez hasta popülasyonundakaraciğer fibrozis indeksleri ile ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: APRİ, eksenatid, FİB-4, obezite, Tip 2 Diyabetes Mellitus

Introduction and aim: Many studies have shown that type 2 diabetes mellitus andobesity are closely related. GLP-1 agonists are especially preferred antidiabetic drugsin obese patient with type 2 diabetes mellitus. Because GLP-1 agonists haveglycemic control and it was also found that they have weight loss effect by slowinggastric emptying. Fatty liver, which is an important complication of obesity, mayprogress to hepatic fibrosis and cirrhosis of the liver in later stages. Two indirectmarkers of hepatic fibrosis, the APRI and FIB-4 indices, are the most studiedmarkers. The aim of our study was to investigate the effect of exethanidine, a GLP-1agonist, on APRI and FIB-4 in the obese patient with type 2 diabetes mellitus.Material and Method: After the approval of the ethics committee, obese patientswith type 2 diabetes mellitus using exethanide who applied to endocrinology andmetabolism outpatient clinics of Bakırköy Dr. Sadi Konuk Training and ResearchHospital between January 2015 and May 2018 were included in the study. In thesepatients, the APRI and FIB-4 indices were calculated retrospectively by using AST,ALT, platelet counts and age data at the 3rd and 6th months after the onset of theexenatide and before the onset of exenatide.Results:144 female and 26 male patients who are obese patients with type 2 diabetesmellitus were included in these study.The average age of these patients was 48.27 ±11 years. The APRI and FIB-4 indices were compared at 3rd and 6th months afterthe onset of the exenatide and before the onset of exenatide. There was no significantchange in the FIB-4 index with treatment. The APRI index was significantlydifferent especially between the 0 and 6th months and the APRI index at the 6thmonth was lower. When a comparison was made between men and women, APRIindexes were found to be higher in men at 0 and 3 months. The effect of obesity andmorbid obesity on APRI and FIB-4 was evaluated by the participation of both sexesand no significant difference was observed. When the female and male patients weredivided into two groups, in male patients APRI index at 6 months in morbid obesepatients was found to be significantly higher than obese patients. None of ourpatients had significant fibrosis when the calculation was done by including cut offvalues of APRI and FIB-4 index.Conclusions: In our study; it was observed that while the treatment of exenatide,FIB-4 index did not change significantly, APRI index decreased significantly. Whenwe re-evaluated APRI and FIB-4 indices together with cut-off values, no pre- andpost-treatment fibrosis was detected in our patients. The reason for this may be thatthese two indexes have been studied mostly in patients with hepatitis and cutoffvalues may also be determined in this patient population. In addition, in the malepopulation, the higher APRI index, ie the higher fibrosis, may suggest that there maybe other factors affecting fibrosis outside of obesity in this population. More studieson liver fibrosis indices are needed in the obese patient population.