Süt köpeklerinde nörovasküler sistemin mandibular kanaldan çıkartılmasından sonra daimi dişlerin yapılarında meydana gelebilecek değişikliklerin araştırılması

Abstract

vı. ö z e rr Kalıtımrml bir etken olmadığı durumlarda diş dokularında horlmııcji bir patolojinin meydana golmoyeaofli billnmoktadlr. Ay nen dişlerin normal dokusal yapılarına otkl odon bir lakım iç- sol vo dışsal faktörlerin rolü olduğu araştırmacılar tarafından do^cıı lanmış tır, Nürovaflküler nia temin orofarmujlynl nmtriks ele manlarından biri olduğu alt vo üst çenenin tranalativ vo tranafor- mativ gelişim ve büyümelerine etki ettiği araştırmacılar tarafın dan belirtilmiştir. Araştırmamızın amacı nörovasküler sistemin mandibuler kanaldan çıkartılması halinde dişlerin mine, dentin ve pulpalarmda ne gibi değişikliklerin olacağının saptanmasıdır. Araştırmada aynı ağırlıkta 10 haftalık üç süt köpeği kullanıl mıştır. Deney hayvanlarında genel anestezi altında çalışılmış tır. Her deney hayvanının mandibulasının sağ veya sol tarafında ki mandibular kanalından nörovasküler sistem tek taraflı olarak çıkartılmış ve diğer taraf kontrol için bırakılmıştır. Tüm de ney hayvanlarının operasyonları tek seansta bitirilmiştir. Ope rasyonlardan 7 ay sonra yapılan klinik ve radyolojik kontrol lerde, operasyon yapılan tarafta süt dişlerinin düştüğü daimi dişlerin sürmediği, operasyon yapılmayan tarafta ise süt dişle rinin düştüğü daimi dişlerin sürdüğü gözlenmiştir. Bunun üze rine 7 ay daha beklenilmiş ve durumun değişmediği saptanmıştır. Operasyon yapılmayan taraftaki sürmüş olan daimi dişlerden alı nan kesitlerde mine, dentin ve pulpanm tamamen normal olduğu saptanmıştır. Operasyon yapılan ve çene kemiği içinde gömülü -38-kalan dişlerden alınan kesitlerde ise minenin çok ince, den- tinin normal geliştiği izlenirken, pulpanın canlılığını mu hafaza ettiği ve odontoblastlarm oryantasyonlarının bozul- madığı dikkati çekmiştir. -39-

VII. S ü M M A R Y It is known that a pathology can not occur without a hereditery reason. Also, it was proved that some intrensic and extrensic factors play a role on normal structures of the teeth. The studies on this matter showed that neurovascular system was one of the elements of the oropharyngeal matrix and effected the translative and transformative development and growth of the upper and lawer jaws. The aim of this study was to investigate if there was any alteration on the enamel, dentin and pulp tissues of the teeth in case of removing the neuro vascular system. The same-weighted, 10 weeks old 3 puppies were used in this study. Using the general anesthesia, the neurovascular system was removed out of the mandibular canal on one side of the mandible and the other side was considered as the control on each puppy. All of the puppies were operated in single session. After 7 months from the operation, with both clinical and radiographical controls. It was observed that the decidious teeth were subjected to the resorption and permanent teeth unerupted on the experimental side, however, the decidious teeth were subjected to the resoption and permanent teeth erupted on the control side. Following this observation we waited for 7 months more but we noticed that the results were not changed. By examining the cross sectioned specimens of the erupted permanent teeth on the control side, it was seen that the enamel, -40-dentin and pulp were normal. Also, enamel was extremely thin and dentin was well-developed and pulp was still vital and orientation of the odontoblasts was not spoiled on the specimens of the impacted permanent teeth taken from the mandible on the experimental side. -41-