Epizyotomi iyileşmesinde sıcak ve soğuk uygulamaların etkisi

Abstract

ÖZET Araştırma epizyotomi iyileşmesinde kuru sıcak (lamba) ve kuru soğuk (buz torbası) uygulamalarının etkilerini karşılaştırmak amacıyla deneysel olarak planlanmıştır. Araştırma Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı'nın obstetrik bölümünde yapılmıştır. Doğumlarında epizyotomi uygulanan kadınlar çalışmanın evrenini oluşturmuştur. Örneklem grubunu epizyotomi uygulanan primipar ve multiparlar, eğitim düzeyi en az ilkokul düzeyinde olanlar, çalışmaya katılmayı kabul edenler, herhangibir sistemik hastalığı ve gebelik komplikasyonu olmayanlar, Ankara ilinde yaşayan veya doğum sonrası dönemde ilk 1 hafta içinde Ankara ili sınırında bulunan 77 olgu oluşturmuştur. Araştırmada veriler; Veri Toplama Formu, Erken Postpartum Gözlem Formu, Reeda Skalası ve Anket Formu'nun uygulanması ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde Çok Gözlü Ki Kare Testi, Anova Simple Factorial Testi, Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen başlıca sonuçlar şunlardır Deney ve kontrol grupları demografik ve obstetrik özellikleri açısından farklı olmadığı belirlenmiş ve epizyotomi iyileşmesindeki farkın soğuk ve sıcak uygulamaladan kaynaklandığı tesbit edilmiştir. Epizyotomi iyileşmesini gösteren beş kriterden, kızarıklık ve ödemin giderilmesinde soğuk uygulamanın kontrol ve sıcak uygulama gruplarına göre daha etkili olduğu bulunmuştur. Diğer bir iyileşme kriteri olan ekimozun giderilmesinde sıcak uygulamanın kontrol ve soğuk uygulama gruplarına göre daha etkili olduğu bulunmuştur. Akıntı kriteri incelendiğinde sıcak/soğuk uygulamaların yapılmaması akıntının azaldığını göstermiştir. Yara kenarlarının yaklaşımı çalışma öncesi ve sonrası farklı bulunmamıştır. Epizyotomi iyileşmesini gösteren toplam Reeda skoru incelendiğinde, soğuk uygulama grubunda gözlenen Reeda skor azalması hem kontrol hem de sıcak uygulama gruplarına göre ileri derecede anlamlı olarak farklı bulunmuştur. Araştırmada multipar annelerde epizyotomi iyileşmesinin primipar annelere göre daha çabuk olduğu saptanmıştır. Epizyotomisi üzerine oturan annelerde, oturmanın epizyotomi iyileşmesini etkilemediği bulunmuştur. Araştırmada bu sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

.»-';.'*?? SUMMARY An experimental study was designed in order to compare the influence of dry hot (lamp) and dry cold (icebag) on wound healing of episiotomy. The study was conducted in the Obstetrics and Gynaecology Department of Gulhane Military Medical Academy, Ankara, Turkey with a universe of female patients to whom episiotomy was performed during labour. Sampling population of 77 females included primiparous or muciparous women who accepted to enroll in the study, didn't have any systemic or pregnancy related disease, stayed in Ankara at least one week following delivery, and are at least primary school graduates. Data collection was achieved by `data collection form`, `early post-partum observation form`, `Reeda scale` and application of `survey form`. Data were evaluated by multibox chi-square test, ANOVA simple factorial test and Mann-Whitney U test. Main results of the study were as follows: Study and control groups were similar in obstetrical and demographical features. Differences in the wound healing of episiotomies were due to differences of cold and hot applications. Cold application was found to be more effective than hot application or control group non-application in the management of erythema and edema, which are among the five indicator criteria of episiotomy healing. Another indicator criterion, ecchymosis healing was better achieved in the hot application group. Discharge decreased when cold or hot application wasn't used. Finally, the last criterion, appproximation öf the wound edges did not differ significantly before or after any treatment. Total Reeda score which displays the episiotomy healing status revealed that the decrease in Reeda score in hot application group was significantly more than in cold application or control groups. The study also showed that the episiotomy healing was quicker in the muciparous mothers than in the primiparous ones. Sitting onto the episiotomy region did not alter the wound healing. Several suggestion were put forward according to these results in the end of the study