Spring jet apereyi yardımı ile yapılan üst çene genişletmesinin dentofasiyal yapılara etkilerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Pek çok yolla gerçekleştirilebilen maksiller ekspansiyon, maksillanın transversal uyumsuzluklarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Quad-Helix apareyi ve yeni tanıtılan Spring Jet apareyi de bu tekniklerden ikisini oluşturmaktadır. Çalışmamızın amacı bu apareylerin dentofasiyal yapılar üzerine oluşturdukları etkileri üç boyutlu olarak incelemektir. Tedavi grubu çift taraflı posterior çapraz kapanışa sahip erken daimi dentisyondaki 22 vakadan (14 kız, 8 erkek) oluşmaktadır. Örneklemler 11 'er kişilik iki gruba ayrılarak Spring Jet ve Quad-Helix apareyleri uygulanmıştır. Spring Jet ekspansiyon grubunun yaş ortalaması 12.7 yıl, Quad-Helix ekspansiyon grubunun yaş ortalaması ise 12.5 yıldır. Ortalama ekspansiyon periyodu Spring Jet ve Quad-Helix aparey grupları için sırasıyla 3.5 ay ve 4.5 ay olarak gerçekleşmiştir. Aktif ekspansiyon fazı öncesi ve sonrasında vakalardan lateral ve frontal sefalogramlar, dental modeller ve standart fotoğraf kayıtlan alınmıştır. Sonuçların grup içi önemini belirlemek amacıyla paired-t testi kullanılırken, gruplar arası farkların önemi student-t testi ile değerlendirilmiştir. Apareyler, yeterli ekspansiyon sağlandıktan sonra retansiyon amacıyla 2 ay pasif pozisyonda ağızda bırakılmıştır. Daha sonra edgewise mekanikleri ile tedaviye devam edilmiştir. Üst kesiciler Spring Jet grubunda palatinale tip etmişlerdir (p<0.05). Üst kesici tipping'i dışında her iki grupta da benzer değişimler gözlenmiştir. Over-jet tüm hastalarda artış göstermiştir. Maksiller genişlikte artış elde edilmiş, maksilla ileri hareket ile birlikte bukkal rotasyon göstermiş ve bu rotasyon Spring Jet grubunda daha fazla gerçekleşmiştir (p<0.05). Alt ve total ön yüz yükseklikleri ve mandibular düzlem eğimi artış göstermiştir. Her iki grupta da üst molarlar ve premolarlar arası mesafe artışı elde edilirken bu artış Quad-Helix grubunda daha fazla gerçekleşmiştir (p<0.01). Maksillar molarlarda bukkal tipping gözlenmiştir. Ark perimetresi artışı da her iki grup için aynı gerçekleşmiştir. Her iki apareyle de maksillar ekspansiyon elde edilmesine rağmen Spring Jet grubunda ekspansiyon periyodu daha az zaman almıştır. Her iki grupta da over-ekspansiyon ve molarlann bukkal tipping' i nedeniyle mandibula posteriora rotasyon göstermiş ve ön yüz yüksekliği artmıştır. Maksillanın anteriora olan hareketine ve mandibulanın posteriora rotasyonuna bağlı olarak ANB açısı ve overjet artmıştır. Bu nedenle bu tip uygulamalarda yüksek açılı bireylerde önleyici tedbirlerin alınması faydalı olacaktır. 113

SUMMARY Maxillary expansion is commonly used in transversal discrepancies of the maxilla and, can be done in several of sorts. Quad-helix and, the newly introduced spring jet appliances are two of the maxillary expansion techniques. The purpose of this study was the three-dimensional evaluation of the effects of these appliances on dentofacial structures. The treatment group was consisted of 22 patients (14 females and 8 males) in early permanent dentition with bilateral posterior cross-bite. The sample was divided into 2 groups and, the maxillary expansion of the 1 1 patients was carried out with quad-helix, while the spring jet appliance was used in the other group. The mean age was 12.5 years in quad-helix group and, 12. 7 years in the spring jet group. The average expansion periods were 4.5 and 3.5 months in the quad-helix and, the spring jet groups, respectively. Lateral and frontal cephalograms, study models and, standard photographs were taken before and, after the active expansion phase. Paired t test was used to determine the significance of the results within the groups and, the differences between the groups were evaluated with Student t test. The appliances were maintained in their expanded but, passive positions for a 2-month retention period and, the treatment was carried out with edgewise mechanics. The incisors showed a significant palatinal tipping (p<0.05) in the spring jet group. Similar changes were observed at all the parameters in both of the groups, except from incisor tipping. Overjet was increased in all patients. Maxillary width increased, forward movement and, lateral rotation of the maxilla was observed but, the rotation on the left side of the maxilla was significantly more (p<0.05) in the spring jet group. Total and, lower anterior face height and, mandibular plane inclination was increased. Intermolar and, interpremolar width was increased but, the changes were significantly more (p<0.01) in quad-helix group. Buccal tipping was observed in the maxillary molars. Finally, the increase in the arch perimeter was also a common finding. Maxillary expansion was achieved with both of the appliances but it took short time in the spring jet group. Anterior face height increased and, the mandible showed posterior rotation in both of the groups due to the over-expansion and, buccal tipping of maxillary posterior teeth. Depending on the anterior movement of the maxilla and, posterior rotation of the mandible, ANB angle and, overjet were increased. For this reason, the preventive measures must be taken in high angle cases. 114