Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde solunum egzersizlerinin kan gazları ve solunum fonksiyon testlerine etkisi

Abstract

VII.ÖZET Bu çalışma, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı(KOAH) olan hastalarda, pursed-lip ve diyafragmatik solunum egzersizlerinin solunum fonksiyon testleri ve arteriyel kan gazlarına etkisini göstermek amacıyla planlanmıştır. Araştırma, GATA Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Kliniği'nde yapılmıştır. Bir yıl içerisinde KOAH nedeniyle hastaneye yatan hastalar araştırmanın evrenini, Ocak 2002- Mayıs 2002 tarihleri arasında yatan hastalar araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Bu sürede ayın ilk iki haftasında yatan hastalar kontrol grubu, üçüncü ve dördüncü haftasında yatan hastalar deney grubu olarak değerlendirilmiştir. Deney grubu olarak16, kontrol grubu olarak 18 hasta alınmıştır. Veri toplama amacıyla literatür incelemesinin ardından geliştirilen, hastanın demografik özelliklerinin bulunduğu hasta bilgi formu ve hastanın hastaneye yattığı ilk andaki ve 10 gün sonrasındaki arteriyel kan gazı, solunum fonksiyon testi sonuçları, semptom ve vital bulgularının bulunduğu hasta veri formu kullanılmıştır. Bütün hastalardan tedaviye başlamadan önce kan gazlarının ölçümü için kan alınmış ve solunum fonksiyon testleri yaptırılarak sonuçlar kaydedilmiştir. Kontrol grubundaki hastalara taburcu oluncaya kadar, sadece klinik rutinleri çerçevesinde tedavi ve bakım yapılmıştır. Deney grubundaki hastalara 10 gün süresince pursed-lip ve diyafragmatik solunum egzersizleri yaptırılmıştır. 10 gün sonra her iki gruptaki hastaların kan gazlarının ölçümleri ve solunum fonksiyon testleri yaptırılarak sonuçları kaydedilmiştir. Elde edilen veriler, SPSS 10,0. istatistik paket programında değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonunda, deney ve kontrol grubundaki hastaların solunum fonksiyon testleri ve arteriyel kan gazı değerleri arasında önemli bir fark olmadığı bulunmuştur. Ancak deney grubundaki hastaların 10 günlük solunum egzersizi sonunda, PaC02 değerinde istatistiksel olarak önemli fark(düşüş) olduğu saptanm ı ştır(p<0, 05). Deney grubundaki hastaların solunum sayısında ve dispne durumlarında önemli derecede azalma olduğu bulunmuştur. Kontrol grubundaki 59hastaların ortalama yatış süresi 15 gün iken deney grubunun 13 gün olarak bulunmuştur. Aradaki farkın istatistiksel olarak önemli olmadığı bulunmuştur (p>0,05). Anahtar Kelime: Kronik Obsrüktif Akciğer Hastalığı ve solunum egzersizleri 60

VIII. SUMMARY This study has been done to determine the effect of pursed lip and diaphragmatic breathing exercises on pulmonary functions tests and arteriel blood gas for the patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) The research has been done in GMMA Thorax Deseases and Tuberculosis Cilinic. The population of the research has consisted of the patients hospitalized because of COPD in a year. The sample has consisted of the patients with the same problem hospitalized from January 2002 to May 2002. Within this period, the patients hospitalized for the first two weeks of the month have been accepted as control group and the patients hospitalized for the last two weeks have been accepted as case group. Case group has involved 16 patients and control group has involved 18 patients In order to collect data, two different forms have been used which was improved after literature review. The first has called `patient information form` including demographic characteristics. The second form has been called `patient data form` including the initial and ten days-later measuers of pulmonary functions tests and arteriel blood gas, symptoms and vital findings. Before treatment, blood has been taken from all the patients for arteriel blood gas and. pulmonary functions tests has been done. For the patients in the control group, care and treatment hava been applied only in the framework of clinical routine until they have been discharged. During ten days, the patients in the case group have been done pursid lip. and diaphragmatic breathing exercises. After 10 days, blood has been taken from all the patients for arteriel blood gas and pulmonary functions tests have been done the patients in both groups and the results have been recorded. The data obtained have been evaluated through SPSS.10.0 statistical program. At the end of the research, it has been found that there has been no significance between the case group and control group in terms of arteriel blood gas and pulmonary functions tests results. However, after breathing excercises of 10-day for the patients in the case group, it has been revealed that there has been a 61statistically significant difference (decrease) in the value of PaCo2 (p<0,05). It has been explored that there has been a significant decrease in the breathing rate and dyspnea of the patients in the case group. Average hospitalization period of the patients in the control group has been 15 days while it has been 13 days for the case group. It has been statistically significant(p>0.05). Key Words: Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) and breathing exercises 62