Farklı kanal irrigasyon solüsyonlarının sınıf II kavitelerde kompozit restorasyonların mikrosızıntısına etkisi

Abstract

Bu çalışmada, dentini de içine alan sınıf II kavitelerde farklı irrigasyon solüsyonlarının (Sodyum hipoklorit, EDTA, Klorheksidin, Serum fizyolojik) kompozit restorasyonların mikrosızıntısı üzerine etkinliğinin incelenmesi hedeflenmiştir. Dört farklı irrigasyon solüsyonu uygulandıktan sonra Sodyum Askorbat kullanımının Sınıf II kompozit restorasyonlarda mikrosızıntı üzerine etkisi de ayrıca incelenmiştir. Araştırma kapsamında yüz seksen daimi molar dişe sınıf II kaviteler açılmıştır (3mm genişlikx1.5mm derinlik). Kavitelerin gingival kenarları sement ile mine birleşiminin 1 mm üzerinde bitirilmiş ve yüz seksen kavite rastgele 9 gruba ayrılmıştır (n:20). Kavitelere 4 farklı irrigasyon solüsyonu (Sodyum hipoklorit, EDTA, Klorheksidin, Serum fizyolojik) ve Sodyum Askorbat uygulanmıştır. Tüm kavitelerde %35'lik fosforik asit ve adeziv olarak Adper Single Bond 2 (3M Espe, GERMANY) uygulanmıştır. Tüm gruplar Filtek P60 posterior kompozit rezin (3M Espe, GERMANY) ile restore edilmiştir. Örnekler 5?- 55? arasında 30 sn süre ile 1000 siklus olacak şekilde termosiklusa sokulmuştur. Daha sonra 24 saat süre ile %0,5'lik metilen mavisi solüsyonunda bekletilmiş ve microcut cihazı ile meziyodistal yönde longitudinal olarak ayrılmıştır. Okluzal ve gingival marjinlerdeki mikrosızıntı miktarı x15 büyütmede stereomikroskopta değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında, dişlerden elde edilen mikrosızıntı skorları normal dağılıma uymadığından, mikrosızıntı skorlarına ilişkin tanımlayıcı istatistikler; en küçük ? en büyük ve ortanca (Çeyreklikler Arası Genişlik, ÇAG ? Interquartile Range, IQR) ile mikrosızıntının izlendiği diş sayısındaki artış ve azalışlar ise sayı ile gösterilmiştir. Gingival ve okluzal yüzeyde irrigasyon solüsyonlarının etkinliklerini karşılaştırmak amacıyla Kruskal-Wallis non parametrik varyans analizi uygulanmıştır. Kruskal-Wallis non-parametrik varyans analizi sonucunda fark bulunduğunda, farklı grubu belirleyebilmek için post-hoc ikili karşılaştırmalar Bonferroni düzeltmeli Mann-Whitney testi ile yapılmıştır. İrrigasyon solüsyonlarının gingival ve okluzal yüzeydeki mikrosızıntı skorları arasındaki farklılıkları incelemek için Mann-Whitney testi kullanılmıştır. İstatistiksel analiz ve hesaplamalar için MS-EXCEL 2003 ve SPSS for Win. Ver. 15.0 (SPSS Inc., Chicago, IL., USA) paket programları kullanılmıştır. İstatistiksel kararlarda p?0.05 düzeyi anlamlı farklılığın göstergesi olarak kabul edilmiştir. Gingival yüzeyler için mikrosızıntı skorları incelendiğinde NaOCl ile Kontrol (Zp=2.866; p=0.004), EDTA (Z=3.082; p=0.002) ve KHx (Z=2.797; p=0.005) arasındaki farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olduğu, diğer gruplar arasındaki farklılıkların ise anlamlı olmadığı görülmüştür. Okluzal yüzeyler için mikrosızıntı skorları incelenmiş ve gruplar arasında mikrosızıntı skorları açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır( ? 2=8.847; p=0.065). Gingival yüzeylerde irrigasyon solüsyonlarını takiben sodyum askorbat uygulanan gruplarda NaOCl+SA ile EDTA+SA (Z=3.683; p=0.001) ve Serum fizyolojik+SA (Z=2.829; p=0.005) arasında sızıntı skorları açısından anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Diğer irrigasyon solüsyonlarının mikrosızıntı skorları benzerdir. NaOCl+SA irrigasyon solüsyonu sodyum askorbat uygulanmamış gruplardaki farklığa benzer şekilde, diğer irrigasyon solüsyonlarından daha fazla mikrosızıntı yapmıştır. Okluzal yüzeylerde ise sodyum askorbat uygulanmış gruplar arasında sızdırma skoru incelendiğinde; mikrosızıntı skorları açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır ( ? 2=7.232; p=0.065). Örnekler aynı zamanda taramalı elektron mikroskobunda (SEM) da incelenmiştir. Sonuç olarak NaOCl gingival yüzeylerde diğer irrigasyon solüsyonlarına göre daha fazla mikrosızıntıya yol açmıştır. Sodyum Askorbat uygulaması ise adezyonu arttırıp mikrosızıntı miktarını azaltmaktadır. Bu sonuçlara göre kanal irrigasyon solüsyonu olarak NaOCl'nin kullanıldığı vakalarda NaOCl uygulamasını takiben Sodyum Askorbat uygulaması mikrosızıntıyı azaltılabilir.

The purpose of this study was to compare the effect of different irrigation solutions (Sodium Hypocloride, EDTA, Clorhexidine, Steril Saline) on the microleakage of class II composite restorations located in dentin. The effect of four different irrigation solutions (Sodium Hypocloride, EDTA, Clorhexidine, Steril Saline) and their combination with sodium ascorbat on the microleakage of class II composite restorations located in dentin was also investigated. In this study one hundered eighty permanent molar teeth were used and class II cavities (3 millimeter (mm) width x 1.5 mm depth) with gingival margins ended 1mm below CEJ were prepared and 180 cavities were divided randomly into nine groups (n=20). Four different irrigation solitions (Sodium Hypocloride, EDTA, Clorhexidine, Steril Saline) and for each group sodium ascorbat were used and applied in this study. All of the groups were restored with Filtek P60 (3M ESPE, GERMANY). All the cavities etched with 35% phosphoric acid and bonded with Adper Single Bond 2 (3M Espe, GERMANY) The specimens were thermocycled between 5° to 55° C with 30 second dwell time for 1000 cycles. The samples were then immersed in 0.5% Metilen blue dye for 24 hours and sectioned longitudinally. Dye penetration at the occlusal and gingival margin was quantified stereomicroscopy at 15x magnification. In this study, when the microleakage scores were obtained from the teeth do not fit the normal distribution, descriptive statistics of microleakage scores; the smallest - the largest and the median (interquarterly width, IQW- interquartile range, IQR) and the increase and decrease in the number of leaking teeth are shown with numbers. In order to compare the activities of irrigation solutions on gingival and occlusal surfaces Kruskal-Wallis nonparametric analysis of variance was applied. When the difference is found in Kruskal-Wallis non-parametric analysis of variance, the post-hoc Bonferroni-corrected Mann-Whitney test was used for bilateral comparisons for determination of the different groups. Mann-Whitney test was used to examine the differences between leakage scores of the gingival and occlusal surface irrigation solutions. MS-EXCEL 2003 and SPSS for Win. Ver. 15.0 (SPSS Inc., Chicago, IL., USA) software packages were used for statistical analysis and calculations. P ? 0.05 level accepted indication of significant differences of statistical decisions. As the microleakage scores were examined for gingival surfaces, differences between NaOCl and Control (Zp = 2,866, p = 0.004), EDTA (Z = 3,082, p= 0.002) and Khx (Z = 2,797, p = 0.005) groups were statistically significant, but the differences between other groups were not statistically significant. Microleakage scores for occlusal surfaces were examined and no significant differences were found between the groups in terms of microleakage scores ( ? 2 = 8,847, p= 0.065). On gingival surfaces, in groups which applied sodium ascorbate following the irrigation solutions, differences between NaOCl + SA and EDTA + SA (Z = 3,683, p = 0.001) and saline + SA (Z = 2,829, p = 0.005) groups were statistically significant. Other irrigation solutions on microleakage scores were similar. NaOCl+SA group had more microleakage than other groups similar to the groups which sodium ascorbate irrigation solution was not applied. On occlusal surfaces, when the microleakage scores between sodium ascorbate applied groups was examined, no significant difference were found in scores ( ? 2 = 7,232, p = 0.065). Examples were also studied with scanning electron microscopy (SEM). As a result, NaOCl solution had more microleakage than other irrigation solutions on gingival surfaces. Application of sodium ascorbate increases adhesion and reduces microleakage. According to these results, when NaOCl use for canal irrigation solution, sodium ascorbate may use following application of NaOCl to reduce microleakage.