Akut pulmoner emboli ön tanısı ile gelen ve toraks bilgisayarlı tomografi incelemesinde akut pulmoner emboli saptanan ve saptanmayan olguların parankimal ve plevral bulgularının karşılaştırılması

Abstract

Pulmoner emboli (PE)ön tanısı ile hastanemize başvuruda bulunan ardışık 131 olgunun kontrastlı tomografi bulguları retrospektif olarak incelendi.Yedi hasta pulmoner vasküler sistemde yeterli kontrastlanma sağlanamaması, solunum artefaktı veya çekim artefaktı gibi nedenlerle, 3 hasta kronik emboli saptanması nedeniyle çalışma kapsamına alınmadı. Mevcut çalışma geriye kalan 121 hasta ile yapıldı.Emboli varlığı ve dağılımı, trunkus pulmonalis çapı, plevral efüzyon varlığı, boyutu ve yeri ile parankim penceresinde; atelektazi, buzlu cam görünümü, konsolidasyon, lineer opasite, üçgen şeklinde periferal opasite, vasküler işaret, oligemi, kitle ve nodül varlığı araştırıldı.Ana pulmoner arterler, lober ve segmenter arterler, PE açısından değerlendirilirken Remy-Jardin ve arkadaşlarının kullandığı modifiye kriterler kullanıldı. Trunkus pulmonalis çapı bifurkasyona yaklaşık 3 cm mesafe içinde en geniş yerinden ölçüldü. Plevral efüzyonların boyutları transvers kesitlerde en derin yerinde ölçüldü.PE tanısı alan olguların % 15.4'ünde emboli sadece sağ akciğerde; % 10.3'ünde sadece sol akciğerde, % 74.4'ünde ise her iki akciğerde saptandı. PE saptanan olguların trunkus pulmonalis çap ortalaması 32.40±4.28, PE saptanmayan olguların trunkus pulmonalis çap ortalaması 29.93±5.96 bulundu. PE saptanan olguların % 89.7'sinde, PE saptanmayan olguların % 86.6'sında tanımlanan parankimal bulşgulardan en az biri saptandı (p=0.772). PE saptanan olguların % 43.6'sında, PE saptanmayan olguların % 41.5'inde atelektazi saptandı (p=0.825). PE olguların % 20.5'inde, PE saptanmayan olguların % 14.6'sında konsolidasyon saptandı (p=0.416). PE saptanan olguların % 33.3'ünde, PE saptanmayan olguların % 30.5'inde buzlu cam görünümü saptandı (p değeri 0.753). PE saptanan olguların % 28.2'sinde, PE saptanmayan olguların % 26.8'inde lineer opasite saptandı (p=0.874). PE saptanan olguların % 10.3'ünde, PE saptanmayan olguların % 12.2'sinde oligemi saptandı (p=1.000). PE saptanan olguların % 20.5'inde, PE saptanmayan olguların % 1.2'inde üçgen şeklinde opasite saptandı (p=0.000). PE saptanan olguların % 7.7'sinde, PE saptanmayan olguların % 0.0'ınde vasküler işaret saptandı (p=0.032). PE saptanan olguların % 30.8'inde, PE saptanmayan olguların % 31.7'sinde nodül saptandı (p=0.917). PE tanısı alan ve almayan olguların hiçbirinde kitle görünümüne rastlanmadı.Tanımlanan parankimal değişiklikler içinde yalnızca kama şeklinde opasite ve vasküler işaret sıklığı açısından PE bulunan ve bulunmayan hastalar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı.PE saptanan 10 olguda (%25.6), PE saptanmayan olguda (%35.49 plevral efüzyon saptandı (p=0.097). Plevral efüzyon bulunan PE olgularının 3'ünde efüzyon sadece sağ hemitoraksda, 3'ünde sadece sol hemitoraksda ve 4'ünde bilateral yerleşim göstermekte idi.Plevral efüzyon miktarı daha çok ˂ 10 mm ile ≥10 mm ve ˂ 50 mm idi.