Düşük molekül ağırlıklı heparin ile rivaroxaban kullanımının aşil tendonunun iyileşmesi üzerine etkilerinin histopatolojik ve biyomekanik açıdan karşılaştırılması (Deneysel çalışma)

Abstract

Aşil tendon yaralanmaları, yaklaşık olarak 1/10.000 oranında görülmektedir. Yeni geliştirilen cerrahi teknikler ve tedavi protokollerine rağmen, uzun iyileşme sürecine sahip olması, re-rüptüroranlarının yüksek olması, yara yeri iyileşmesinde karşılaşılan problemler ve hastalarda aktivitenin kısıtlanması nedeniyle, günümüzde, özellikle orta yaş grubu erişkin ve sporcularda ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Aşil tendon yırtıklarının tedavisinde farklı farmakolojik ve metabolik ürün kullanılmış, farklı materyal ve cerrahi teknik uygulanmış. Bunlarla ilgili yapılan çalışmalarda, avantaj ve dezavantajları belirtilmiştir. Ortopedistler arasında, tedavi yöntemi ile ilgili standart bir yaklaşım, ortak bir görüş birliği mevcut değildir. Yapılan çalışmalardan birisi de; antitrombotik ajanların, aşil tendon iyileşmesine etkilerini araştırmak olmuştur. Ratlar üzerinde yapılan çalışmalarda, düşük molekül ağırlıklı heparin (DMAH) kullanımının, aşil tendonu iyileşmesinde, histopatolojik ve biyomekanik açılardan olumlu etkilere sahip olduğu gösterilmiştir. Rivaroxaban ile ilgili, ratlarda tendon iyileşmesi üzerine etkilerini araştıran çalışma olmamakla birlikte, farklı çalışmalarda, yara ve kırık iyileşmesi üzerine olumlu etkilerinin olduğu gösterilmiştir. Biz de çalışmamızda; normalde koagülasyon bozuklukları ve tromboemboli profilaksisi ve tedavisinde kullanılan, farklı iki antitrombotik ajan olan DMAH ve rivaroxaban'ın, ratlarda cerrahi olarak tamir edilmiş aşil tendonunun iyileşmesine etkilerini, histopatolojik ve biyomekanik açıdan karşılaştırmayı amaçladık. Çalışmamızda; yetişkin, erkek, ortalama ağırlıkları 300-400 gr olan 36 adet Sprague Dawley cinsi rat kullanıldı. Her grupta 12 rat olacak şekilde, DMAH grubu, rivaroxaban grubu ve kontrol grubu olmak üzere 3 grup oluşturuldu. 3 haftalık çalışma sonunda, gruplardan alınan tendonlar histopatolojik ve biyomekanik açıdan incelendi.Histopatolojik inceleme sonucunda elde edilen Bonar ve Movin skorları, kontrol grubunda daha yüksek bulundu(skorların düşük olması iyi, yüksek olması kötü). İstatistiksel analiz sonucunda ise, anlamlı yüksek olarak değerlendirildi. Ayrıca tip1 ve tip3 kollajen oranlarına bakıldığında, matür tendonda daha fazla oranda bulunması gereken tip 1 kollajen, rivaroxaban ve DMAH verilen grupta, kontrol grubuna göre daha yüksek bulundu ve istatistiksel sonucu anlamlı olarak değerlendirildi. Biyomekanik çalışma sonucunda elde edilen bulgular değerlendirildiğinde ise, rivaroxaban verilen grupta, DMAH verilen gruba göre daha iyi sonuçlar elde edilmesine rağmen, bu iki grup, kontrol grupları ile karşılaştırıldığında, biyomekanik iyileşmeye istatistiksel açıdan anlamlı bir katkı sağlamadıkları gözlendi. Aşil tendon yaralanmalarında, DMAH ve rivaroxaban kullanımı, iyileşmeyi histopatolojik yönden olumlu etkilerken, biyomekanik iyileşme açısından anlamlı bir etki gözlenemedi.

The incidence of Achilles tendon injuries is 1/10.000 approximately. Despite the new surgical techniques and treatment protocols; currently it is a serious health problem in adults and athletes because of high re-rupture ratios, long healing process, problems of wound healing and activity limiting in patients. In treatment of achilles tendon ruptures; different pharmacological and metabolic products have been used, different material and surgical techniques have been applied. In studies, the advantages and disadvantages have been defined, but a standart approach or concensus have not been evolved among orthopedic surgeons. One of the studies is to investigate the effect of antithrombotic agents on achilles tendon healing. In studies on rats, it has been shown that the useful effects of low molecular weight heparin (LMWH) use on achilles tendon healing histopathologically and biomechanically. There is no study on the effect of rivaroxaban on tendon healing on rats, but in different studies it has been shown that the useful effect on wound and fracture healing. In our study; the effect of rivaroxaban and LMWH, that are different antithrombotic agents used in coagulation disorders and thromboemboli prophylaxis and treatment, is investigated on surgically repaired achilles tendons of rats histopathologically and biomechanically. In our study, adult, male, mean weight 300-400 g Sprague Dawley rats are used. There were 3 groups, 12 rats in each group, as LMWH, rivaroxaban and control groups. After three weeks of study; tendons of groups were investigated histopathologically and biomechanically. After histopathological evaluation; Bonar and Movin scores were higher in control group(as low score good result, high score bad result). After statistical analyse; the result was statistically significantly higher. And also, when type 1 and type 3 collagen ratios are evaluated; type 1 collagen which is normally in higher ratios in mature collagen; was higher in rivaroxaban and LMWH groups according to control group and the result was aveluated as statistically significant. When the results was evaluated after biomechanical study; beter results have been evolved in rivaroxaban according to LMWH group; but in comparison of these two groups with control group, there was no statistical useful effect on biomechanical healing. In achilles tendon injuries; the use of LMWH and rivaroxaban has useful effect on histopathological healing but same effect were not been obtained biomechanically.