Ratlarda trombositten zengin plazma, sistemik ozon ve hiperbarik oksijen tedavisinin intraoral yara iyileşmesindeki etkilerinşn araştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada çeşitli mekanizmalar ile yara iyileşmesine yardımcı olduğu bilinen trombositten zengin plazma (TZP), ozon ve hiperbarik oksijenin (HBO) deneysel olarak ratlarda oluşturulmuş ağız içi yaraların iyileşmesi üzerindeki etkilerini biyokimyasal ve histopatolojik olarak değerlendirmeyi ve birbirleri ile kıyaslamayı amaçladık.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya Wistar hannover cinsi dişi-erkek, 250-350 gr ağırlığında, standart yemlerle beslenen 42 adet rat alındı. 6 adet rat kan alınmak üzere TZP hazırlamak için ayrıldı. Geriye kalan 36 adet rata anestezi sağlandıktan sert damakta yara oluşturuldu. Ratlar; kontrol grubu, TZP grubu, HBO grubu ve ozon grubu olarak dört gruba ayrıldı. TZP grubunda bulunan her bir ratın yara kenarlarına 1., 3. ve 7. günlerde 0,1 ml TZP enjeksiyonu yapıldı. Ozon grubunda bulunan her bir rata sistemik olarak, 1., 3. ve 7. günlerde 2.3-3.0 ml (60μg/mL) ozon gazı enjeksiyonu yapıldı. Kontrol grubunun yara yerine ise herhangi bir uygulama yapılmadı. HBO tedavi grubundaki ratlara intraoral yara açıldıktan sonraki 3.-4.saat anestezi uygulanmadan HBO basınç odasına konulup ilk gün 2 saat 2.4ATA'da %100 oksijen ile HBO tedavisi uygulandı. 2-7.günler hergün olmak üzere 1'er seans (her seans 2 saat) HBO tedavisi uygulandı. Tüm gruplardaki ratlar 15.gün sakrifiye edilip histolojik inceleme için sert damakları eksize edildi. Histopatolojik olarak inflamasyon şiddeti, neovaskülarizasyon, fibroblast proliferasyonu, kollojen yoğunluğu ve epitelizasyon değerlendirildi.Bulgular: Yoğun düzeyde kapanan yara oranı (epitelizasyon yoğunluğu) TZP uygulanan grupta en fazla olmak üzere her üç tedavi grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olarak tespit edilmiştir (p<0.05). Fibroblast proliferasyon düzeyi TZP uygulanan gruptaki ratlarda daha yüksek (p<0.05) olup bunu sırasıyla ozon, HBO ve kontrol grubu izlemektedir. Histolojik olarak inflamasyon bulguları kontrol grubunda en yüksek (p>0.05) iken bunu sırasıyla HBO, ozon ve TZP grubu takip etmektedir. Damar yoğunluğu ve kollejenizasyon bulguları TZP uygulanan grupta en fazla olmak üzere her üç tedavi grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olarak tespit edilmiştir (p<0.05). Kan örneklerindeki glukoz düzeyleri açısından gruplar arasında anlamlı bir fark saptanmadı (p=0.21). Sonuç: Bu çalışmada her üç tedavinin yara iyileşmesinde etkili olduğu, bunlardan TZP'nin diğerlerine göre yara iyileştirme etkisinin daha fazla olduğu görüldü.Anahtar kelimeler: Yara iyileşmesi, Trombositten zengin plazma, Ozon, Hiperbarik oksijen; Rat, Ağız içi

Objective: In this study, we aimed to evaluate and compare biochemical and histopathological effects of platelet rich plasma (PRP), ozone and hyperbaric oxygene (HBO) on wound healing which was formed experimentally in oral cavity of rats. Materials and Methods: Forty-two female-male rats (Wistar hannover), 250-350 g, fed with standard feeds, were included in this study. Six rats were separated to prepare PRP for blood collection. The remaining 36 rats were anesthetized to create intraoral wound on hard palate. Rats were divided into four groups as the following; control group, PRP group, HBO group and Ozone group. 0.1 ml of platelet-rich plasma (PRP) was injected on the wound edges of each rat in the PRP group on days 1, 3 and 7. Each rats in the ozone group was systemically injected with 2.3-3.0 ml (60μg/mL) ozone gas on the 1st, 3rd and 7th days. The wounds of the rats in the control group were not performed anything. The rats in the HBO group were placed in the HBO pressure chamber without anesthesia and were treated with 100% oxygen in 2.4 ATA on the third and fourth hours after intraoral wound formation in the 1.st day. HBO treatment will be repeated one session for each day (2 hours for each session) for 2-7 days. Rats in all groups were sacrificed on the 15th day and their hard palates were excised for histological examination. Histopathologically, inflammation severity, neovascularization, fibroblast proliferation, collagen density and epithelization were evaluated.Results: The rate of intense wound closure (epitheliaization intensity) was significantly higher in all the three treatment groups, the PRP group was the highest, than in the control group (p<0.05). Fibroblast proliferation level was higher in PRP group (p<0.05), followed by ozone, HBO and control groups, respectively. Histologically, inflammation was significantly higher in the control group than the treatment groups (p<0.05). In the treatment group; it was lowest in the PRP group, followed by the ozone and HBO groups, respectively. The rates of angiogenesis and collagenization were significantly higher in all the three treatment groups, the PRP group was the highest, than in the control group (p<0.05). In this study, no significance difference was found between the groups in terms of blood glucose levels (p=0.21). Conclusion: In this study all three treatment modalities were found to be effective in wound healing, and PRP was more effective than the others.Keywords: Wound healing, Platelet rich plasma, Ozone, Hyperbaric oxygen, Oral cavity,Rat