Ankilozan spondilitli hastalarda komorbiditelerin ve ilişkili faktörlerin araştırılması

Abstract

Amaç:Ankilozan spondilitli (AS) hastalarda komorbit durumlar, yaşam kalitesini bozan ve prognozu etkileyen önemli sorunlardan biridir. Normal populasyonla karşılaştırıldığında AS'li hastalarda oftalmik, gastrointestinal, kardiyovasküler, hematolojik ,nörolojik ve pulmoner komorbiditeler açısından artmış bir risk sözkonusudur.Komorbid durumlar hem hastalığın yüküne hem de prognozuna olumsuz katkıda bulunur.Komorbit durumlar yaş ve hastalık süresiyle birlikte artar. Komorbit durumların çokluğu sağlık harcamaların artmasına neden olmasıyla birlikte mortalite riskini de arttırır.Bu çalışmanın amacı Ankilozan Spondilit tanılı hastalarda komorbit durumları ve şiddetini CIRS-G ile değerlendirmek ve CIRS-G ile hastalık aktivitesi, yaşam kalitesi ve demografik veriler arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.Gereç ve yöntemler:İstanbul Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Romatoloji Polikliniği'ne başvuran, Modifiye New-York veya ASAS tanı kriterlerine göre AS tanısı almış toplam 101 AS'li hasta ve hasta grubu ile yaş ve cinsiyete uygun olarak eşlendirilen 101 sağlıklı gönüllü olmak üzere toplam 202 kişi çalışmaya alındı.18 Yaş altı, gebe,ve kognitif fonksiyonları semptom ve bulguları ifade etmeye yeterli olmayan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Her iki grubun da demografik verileri (yaş, cinsiyet, eğitim durumu, medeni hali), boy, kilo, vücut kitle indeksi, sigara kullanım öyküsü, haftalık çalışma saati kaydedildi. Vaka grubunun ise hastalık süresi, tanı süresi, as tedavisinde kullandığı ilaçlar, vizüel analog skala (vas) üzerinde değerlendirilen yorgunluk, doktor global, hasta global, total ağrı ve gece ağrısı değerleri kaydedildi. Hastalık aktivitesi BASDAİ ve ASDAS (Sedimentasyon,CRP), fonksiyonel durum BASFİ , spinal mobilitesi BASMİ, hayat kalitesi ASQoL ,komorbid durumlar ve şiddeti CIRS-G ölçeği ile değerlendirildi.Bulgular: Çalışmaya katılan 101 hastanın yaş ortalaması 43±10.7, kontrol grubunda 42.4±11.0 idi.Hastaların 64'ü (%63.4) erkekti. Hastaların ortalama tanı süresi 8,35 yıldı. AS'li hastalarda CIRS-G toplam skoru ortalama 7.4 iken kontrol grubunda 3.4'idi. Çalışmamızda CIRS-G içerisinde değerlendirilen sistemlerden Hemotopoetik,Üst Gastrointestinal Sistem,Alt Gastrointestinal sistem ve böbrekler kontrol grubuna kıyasla daha yüksek oranda etkilenmişti. Çalışmamızda CIRS-G toplam skorla yaş,vücut kitle indeksi,sigara kullanımı(paket/yıl),periferik eklem tutulumu ,üveit,hastalık süresi,tanı süresi,takip süresi,eritrosit sedimentasyon hızı (ESR),BASFİ ve BASMİ arasında pozitif korelasyon varken haftalık çalışma saati ve eğitim süresi arasında negatif korelasyon vardı. CIRS-G toplam skorun kestiriminde çok değişkenli indirgenmiş modelde değerlendirildiğinde yaş, sigara kullanım miktarı(paket/yıl), hastalık süresi, tanı süresi, BASMI değelerinin anlamlı (p < 0,05) bağımsız etkisi gözlenmişti.Sonuç: AS'li hastalarda komorbit durumlar normal populasyonla karşılaştırıldığında daha sık görülür. Yaş, hastalık süresi, tanı süresi, sigara kullanım miktarı, fonksiyonel durum ve spinal mobilite, komorbit durumların sayısını ve şiddetini etkileyen bağımsız risk faktörleridir.

Aim:Comorbidity, is one of the leading problems that effect the prognosis and decreases the quality of life for patients with ankylosing spondylitis (AS). Compared with normal population, patients with AS have increased risk of cardiovascular, neurological genitourinary, pulmonary, gastrointestinal and haemotological comorbidities. Comorbidity has negative effect on the burden and the prognosis of the disease. Comorbidities increase with the age of the patient and the duration of the disease. Increased number of comorbidities also increase the cost of the health care utilization as well as the risk for mortality. The aim of this study is to evaluate the comorbidities and their severity with CIRS-G, and to investigate the relationship between CIRS-G and the disease activity, quality of life and demographic data, for patients with AS.Material and Method: 101 patients (patient group), that applied to the outpatient clinic of the the Rheumatology and fullfilled the modified New-York and The Assesment of Spondyloarthritis International Society (ASAS) criteria for AS, and another 101 healhy volunteers (control group) matching the same age and sex with the patient group, ie a total of 202 people were included in the study. Pregnants, underages (younger than 18), and patients with insufficient cognitive functions to state the symtpoms and the indications were excluded. For both groups, the demographic characteristics (age, sex, educational status, marital status), height, weight, body mass index, smoking history, weekly working hours were checked. For the patient group, the duration of the disease, the duration of the diagnosis, medical treatment of AS, disease duration, diagnosis duration, medical treatment history, doctor global, patient global, total pain and night pain and fatique values according to visual analog scale (VAS) were checked. For the evaluation of the disease activity BASDAI and ASDAS (Sedimentation, CRP), for the evaluation of the functional status and the spinal mobility BASMI, for the evaluation of the quality of life ASQoL, and for the evaluation of comorbidity and its severity CIRS-G scale was used.Results: Mean ±SD age of the 101 patients was 43 ±10,7 , and the mean ±SD age of the control group was 42.4±11.0. Sixty four patients (%63,4) were male. Mean diagnosis duration was 8.35 years. Total score of CIRS-G for patients with AS had an avarage of 7,4 against the control group avarage of 3,4. The systems eveluated in CIRS-G, including hematopoietic system, gastrointestinal system, lower gastrointestinalsystems and kidneys were effected at a significantly higher rate, when compared with the control group. Total score of CIRS-G had a positive correlation with body mass index, age, amount (packet per year) of cigarette smoking, periferic joint involvement, uveitis, the duration of the disease, the duration of the diagnosis, erythrocyte sedimentation rate (ESR), BASFI and BASMI while it had a negative correlation with weekly working hours and the education status. In multiple linear regression analyses of CIRS-G total score, age, amount (pack years) of cigarette smoking, duration of disease, duration of diagnosis and BASMI values (p < 0,05) were observed to have an independant significant effect.Conclusion: As a result, the frequency of the comorbidities are higher in the patients with AS as compared with the healthy population. Age, amount of smoking, disease duration, diagnosis duration, functional status and spinal mobility are independent risk factors for the number and severity of the comorbidity in AS.