İnme hastalarında tanısal ultrason ile femoral kıkırdak ve kuadriseps kas kalınlığının değerlendirilmesi ve fonksiyonel duruma etkisi

Abstract

Amaç: İnme hastalarında tanısal ultrasonografik görüntüleme ile her iki diz femoral kıkırdak kalınlığı ve kuadriseps kas kalınlığının ölçülmesi, karşılaştırılması ve fonksiyonel duruma etkisini araştırmak.Gereç ve Yöntem: Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Fizik Tedavi Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Ocak 2018-Mayıs 2018 tarihleri arasında yatarak tedavi görmüş iskemik ya da hemorajik inme geçirdiği Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve/veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ile tespit edilmiş, olay tarihi üzerinden 2 yıl geçmemiş, 18-90 yaş arası 65 hasta çalışmaya alındı. Çalışmaya dahil edilen hastaların yaş, cinsiyet, eğitim durumu, medeni hali, çalışma durumu, hemiplejik tarafları, el dominant tarafları, inme süresi, özgeçmişleri, risk faktörleri, inme etyolojisi sorgulandı ve kaydedildi. Birden fazla inme geçirenler, inme sonrası iki yılı geçenler, inflamatuar artrit veya diğer romatizmal hastalık tanısı bulunanlar, dize travma öyküsü (krusiat ligaman veya menisküse travma ), dizden cerrahi geçirmiş olanlar, inme öncesi nörolojik problemler sebebi ile yürüyemeyenler, dizinde kontraktür olanlar çalışma dışı bırakıldı. Motor değerlendirme için; Brunnstrom evrelemesi, Fugl Meyer testi kullanıldı. Tonus değerlendirmesi için; Modifiye Ashworth skalası, fonksiyonel değerlendirme için; Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri indeksi, Fonksiyonel Ambulasyon skoru (FAS), dinamik denge değerlendirmesi için; Timed Up and Go testi ve statik denge değerlendirmesi için Romberg testi kullanıldı. Ultrasonografik ölçümlerin tümü aynı kişi tarafından, tanısal ultrasonografi cihazı (Esaote MyLab60) ve 6-18 MHz'lik lineer prob kullanılarak yapıldı. Her iki dizde femoral kıkırdak kalınlığı ve kuadriseps femoris (rectus femoris(RF)+vastus intermedius(VI)) kalınlığı ölçümü yapıldı. İkisi karşılaştırıldı ve bu ölçümlerin fonksiyonel duruma etkisi saptandı.Bulgular: Sağlam taraf ile hemiplejik tarafta bilateral femoral kıkırdak kalınlığı-medial kondil, lateral kondil ve interkondiler alandan yapılan ölçümlerde (p > 0.05) farklılık göstermedi Hemiplejik tarafta RF+Vİ değeri sağlam taraftan anlamlı (p < 0.05) olarak daha düşüktü. 0-3 ay, 3 ay- 1yıl, 1-2 yıl olay süresi olan grupta sağlam taraf-hemiplejik taraf femoral kıkırdak kalınlığı ölçümleri her üç ölçüm düzeyinden yapılan ölçümlerde anlamlı (p > 0.05) farklılık göstermedi. 0-3 ay grubunda hemiplejik tarafta RF+Vİ değeri sağlam taraftan anlamlı (p< 0.05) olarak daha düşüktü. 3 Ay- 1 yıl grubunda hemiplejik tarafta RF+Vİ değeri sağlam taraftan anlamlı (p < 0.05) olarak daha düşüktü. 1-2 Yıl grubunda hemiplejik tarafta RF+Vİ değeri sağlam taraftan anlamlı (p < 0.05) olarak daha düşüktü. 0-1ay, 1-3 ay olay süresi olan grupta sağlam taraf -hemiplejik taraf femoral kıkırdak kalınlığı ve kuadriseps kas kalınlığı her üç ölçüm düzeyinden yapılan ölçümlerde anlamlı (p > 0.05) farklılık göstermedi. Bilateral femoral kıkırdak kalınlığı-medial kondil değeri ve lateral kondil değeri ile Ashworth skoru arasında anlamlı (p < 0.05) pozitif korelasyon gözlendi. RF+Vİ değeri ile Barthel indeksi, Romberg skoru ve FAS skoru arasında anlamlı (p < 0.05) pozitif korelasyon gözlendi.Kuadriseps kas kalınlığı ve femoral kıkırdak kalınlığı ölçüm korelasyonunda RF+Vİ değeri ile lateral kondil değeri arasında anlamlı (p < 0.05) pozitif korelasyon gözlendi.Sonuç: İnme hastalarında USG ile femoral kıkırdak kalınlığı ve kuadriseps kas kalınlığı ölçümü yapmak ve bu parametrelerin fonksiyonel duruma etkisini saptamak mümkündür. Bu ölçümleri yapmak klinisyene rehabilitasyon planı yaparken fayda sağlayabilir.Anahtar Kelimeler: kuadriseps, kıkırdak, hemipleji, inme, ultrason

Aim: The aim of the study was to evaluate the femoral cartilage thicknesses and quadriceps muscle thıckness of hemiparetic patients after stroke using musculoskeletal ultrasonography and to determine whether there is any correlation between cartilage thicknesses , quadriceps mucle thicknesses and the clinical characteristics of the patients.Materials and Methods: Stroke-proven with BT or MRG 65 patients with at most 2 years of stroke history who were between the ages of 18 and 90 years attended inpatient treatment at Health Sciences University Istanbul Physical Therapy Rehabilitation Health Practice and Research Center between January 2018 and May 2018 were included in the study. Age, gender, education status, marital status, working status, hemiplegic sides, hand dominant sides, stroke duration, CVs, risk factors, stroke etiology were interrogated and recorded. Patients who had more than one stroke, two years after stroke, inflammatory arthritis or other rheumatic diseases, a history of knee trauma (with involvement of the cruciate ligaments or menisci), or had undergone previous knee surgery were, those who can not walk due to a neurological problem before the stroke, who have contraktur in the knee excluded. The Brunnstrom stage, the ashworth scale, the fugl meyer test, the Barthel Daily Activity Index (Barthel Index, BJ), the FAS, the timed up and go test for dynamic balance assessment and the romberg test for static balance evaluation were used for functional evaluation. Ultrasonographic measurements were made using linear probes (6-18 MHz, Esaote MyLab60) by the same person. Femoral cartilage thickness and quadriceps femoris (rectus femoris + vastus intermedius) thickness measurements were performed in ultrasound. Two were compared and the effect of these measurements on the functional status was determined.Results: It is possible to measure femoral cartilage thickness and quadriceps muscle thickness with USG in stroke patients and determine the effect of these parameters on functional status. Doing these measurements can help the clinician in making better rehabilitation plan.Conclusion: There was no statistically significant decrease in femoral cartilage thickness measurements in stroke patients compared to unaffected sides. Significant positive correlations were found between ashworth score and medial condyle, lateral condyle measurements of femoral cartilage thickness. Measurements of femoral cartilage thickness did not show any significant difference compared to the unaffected side on the affected side when the patients were separated from 0-1 months, 1-3 months, 3 months-1 year, 1 year-2 years. Measurements of quadriceps muscle thickness in stroke patients were significantly lower than the unaffected side on the affected side. When the patients were separated from 0-3 months to 3 months to 1 year, 1 year to 2 years, the measurements on the affected side were significantly lower in all three groups. When 0-3 months were divided into 0-1 months and 1-3 months there was no significant difference in the measured muscle thickness of affected sides in both groups. Quadriceps muscle thickness measurements showed a significant positive correlation between Barthel index, Romberg score and FAS score. There was a significant positive correlation between RF + Vİ value and lateral condyle value in the correlation of quadriceps muscle thickness and femoral cartilage thickness measurement.Key words: quadriceps, cartilage, hemiplegia, stroke, ultrasound