Omurilik yaralanmalı hastalarda ağrı ile klinik parametreler, depresyon, anksiyete ve uyku kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Omurilik Yaralanması (OY) beraberinde birçok tıbbi ve nörolojik problem ortaya çıkaran ağır bir nörolojik tablodur; hastaların fonksiyon, duygu durum, yaşam kalitesi ve sosyal katılımına önemli derecede etki etmektedir. Yaralanma sonrası meydana gelen, pek çok fonksiyonu etkileyen komplikasyonlarından biri de ağrıdır.Ağrı, OY sonrası hastaların büyük bir çoğunluğunda değişik derecelerde görülebilen ve her hastada değişik etkiler yapabilen tedavisi en zor problemlerden biridir.Çalışmamızın amacı; OY'li hastalarda ağrı sıklığını tespit etmek; bu hastalarda, klinik ve demografik parametreler, ağrı, depresyon, anksiyete ve uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemektir.İstanbul Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde yatarak ve ayaktan tedavi gören 150 OY'li hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların detaylı genel fizik muayenesi, nörolojik muayenesi, ağrı sorgulaması yapıldı. Ayrıca çalışmaya alınan hastaların depresyon, anksiyete düzeyleri ve uyku kaliteleri değerlendirildi.Hastaların demografik özellikleri, yaralanma tarihi ve etyolojisi, hastalık süreleri, komplikasyonları kaydedildi. Hastaların nörolojik seviyesi için 2013 ASIA skalası kullanıldı. Hastaların duyu ve motor seviyeleri kaydedildi. Hastaların spastisitesi Modifiye Ashworth Skalası-MAS ve spazm düzeyleri Penn Spazm Frekansı Skalası-PSFS ile değerlendirildi. Depresyon ve anksiyete düzeyleri Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği-HADS ve uyku kaliteleri Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği-PUKİ ile değerlendirildi. Ağrı şiddeti için Vizüel Analog Skala-VAS, nöropatik ağrı değerlendirmesi için The Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs Pain Scale-LANSS ölçeği kullanıldı. Hastaların %54'ünde ağrı şikayeti mevcuttu. Ağrısı olan hastaların 10 ölçekli VAS'da ortalama ağrı düzeyi 5.7 ± 2.0'ydi. Hastaların %40.7'sinde (n=61) nöropatik, %21'3ünde (n=32) nosiseptif, %8.0'inde (n=12) mikst tip ağrı mevcuttu. Ağrı bildiren hastalarda vücut kitle indeksi daha yüksekti (p=0.002). Sayıca anlamlı oranı evli (p=0.004), çoklu ilaç kullanan (p=0.002), komplikasyon oranları (p<0.001) ve nörojen mesane (p<0.001) sıklıkları yüksekti. Yaralanma etiyolojisi, yaralanma seviyesi ve spazm varlığının ağrı varlığı ile ilişkili olmadığı görüldü. Diğer taraftan PUKİ (p<0.001), HAD-A (p=0.001) ve HAD-D (p=0.002) skorları ağrısı olan hastalarda daha yüksekti.Sonuç olarak OY'de ağrının temelini oluşturan nöropatik ağrı diğer ağrı tipleriyle birlikte uyku, anksiyete ve depresyon üzerinde etkili önemli bir komplikasyondur.Anahtar kelimeler: Omurilik Yaralanması,Nöropatik Ağrı,Depresyon,Anksiyete, Uyku

Spinal Cord Injury (SCI) is a severe neurological tablage that causes many medical and neurological problems; which affect function, emotional state, quality of life and social participation of patients. One of the complications that affect many functions after the injury is pain.Pain is one of the most difficult problems that can be seen at different levels in a large majority of patients after SCI, and which can have different effects in each patient.The purpose of our work is; to determine the frequency of pain in SCI patients; investigate the relationship between sleep quality and clinical and demographic parameters, pain, depression, anxiety in these patients.150 SCI patients were included in the study in the Istanbul Physical Therapy and Rehabilitation Training and Research Hospital. A detailed general physical examination, neurological examination, pain questionnaires were performed. Depression, anxiety and sleep quality of the patients were also evaluated.Patients' demographic characteristics, injury history and etiology, disease duration, complications were recorded. The 2013 ASIA scale was used for the neurological level of the patients. Sensory and motor levels of patients were recorded. Patients' spasticity Modifiye Ashworth Scale-MAS and spasm levels were assessed by Penn Spasm Frequency Scale-PSFS. Depression and anxiety levels Hospital Anxiety Depression Scale-HADS and sleep quality Pittsburgh Sleep Quality Scale-assessed by PUKI. Visual Analogue Scale-VAS for pain severity, for Neuropathic pain assessment The Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs-LANSS were used.54% of the patients complained of pain. The mean pain level in 10 scale VAS of patients with pain was 5.7 ± 2.0. Neuropathic pain was present in 40.7% (n = 61), nociceptive in 21% (n = 32) and mixed type in 8.0% (n = 12) of the patients.Body mass index was higher in patients reporting pain (p = 0.002). Significant rates were married (p = 0.004), multiple drug use (p = 0.002), complication rates (p <0.001) and neurogenic bladder (p <0.001). The etiology of injury, the level of injury and the presence of spasm were not associated with the presence of pain. On the other hand, PUKI (p <0.001), HAD-A (p = 0.001) and HAD-D (p = 0.002) scores were higher in patients with pain. In conclusion, neuropathic pain, which forms the basis of pain in SCI, is an important complication affecting sleep, anxiety and depression with other pain types.Key words: Spinal Cord Injury, Neuropathic Pain, Depression, Anxiety, Sleep