İttifakların dönüşen doğası çerçevesinde Suriye iç savaşı ve Türk-Amerikan ilişkileri

Abstract

Bu çalışma, uluslararası ilişkiler disiplininin kilit kavramlarından biri olan ittifakın doğasını ve yaşayabileceği dönüşümleri konu alır. İttifakların hangi şartlar altında kurulabileceğini, işleyişi sırasında karşılaşacağı ikilemleri, uluslararası sistemin yapısal sınırlamalarından ve devletlerin tercihlerinden ne şekilde etkilendiğini araştırır. İttifaklar, belirli ölçüde uluslararası sistemin karakterinden etkileniyorsa da devletlerin tercihlerinden de etkilenmektedir. Bu sebeple ittifaklar tümüyle yapısal değildir. Sistemik faktörler, devletlere belirli tercih pencereleri açarken hangi alternatifin kullanıldığı da önemli hale gelir. Tek kutuplu dönem, maddi güç unsurlarının ABD lehine orantısız dağılımı sebebiyle ABD'ye ittifaklara yaklaşımında radikal politika değişikliklerine gidebilme fırsatını vermiştir. Soğuk Savaş'ın ardından yeni oluşan uluslararası sistemi tahkim etmek isteyen ABD'nin 'statükocu' tavrı, Soğuk Savaş mirası ittifaklara verdiği önemin sürmesini sağlamıştır. Fakat son yıllarda ABD, giderek artan bir biçimde 'revizyonist' tek kutup haline gelmeye başlamıştır. ABD'nin tercihlerindeki bu dönüşüm ittifaklara yaklaşımını da dönüştürmüştür. Son yıllarda Suriye İç Savaşı'ndaki gelişmeler üzerinden giderek gerilen Türk-Amerikan ilişkilerini, ABD politikasında yaşanan bu dönüşüm üzerinden açıklamak mümkündür.Anahtar Kelimeler: İttifaklar, İttifak ikilemleri, Revizyonist tek kutup, Suriye İç Savaşı, Türk-Amerikan İlişkileri

This study is about alliances and transformations it can experience. It explores the conditions under which alliances can be formed, the dilemmas it faces while operating, how it is affected by the structural limitations of the international system and the preferences of states. Although alliances are to some extent influenced by the structural imperatives of the given international system they are not completely systemic output and also influenced by preferences of states. Therefore, alliances are not entirely structural. Systemic factors are significant since it enables states to follow certain paths. Due to the disproportionate distribution of material capabilities in favor of the United States, the unipolar period gave the USA the opportunity to make radical policy shifts in its approach to alliances. The 'status quo' attitude of the USA, which wants to arbitrate the newly formed international system after the Cold War resulted in attaching great significance to the alliances inherited from Cold War. However, in the recent years, the USA has become increasingly a 'revisionist' unipole. This transformation in the preferences of the USA has also transformed its approach to alliances. It is possible to examine the Turkish-American relations, which have been gradually strained by the developments in the context of Syrian Civil War in recent years, through this strategic transition in US policy.Keywords: Alliances, Alliance security dilemmas, Revisionist unipole, Syrian Civil War, Turkish-American Relations