Uykuda solunum bozukluğu olan hastaların vestı̇bulerfonksı̇yonlarının değerlendı̇rı̇lmesı̇

Abstract

Uyku sağlıklı yaşamın en önemli ihtiyaçlarından birisidir. Obstruktif Uyku Apnesi Sendromu (OSAS) uyku sırasında tekrarlayan üst solunum yolu obstrüksiyonu epizotları ile karakterize bir sendrom olup, toplumda prevalansı %1-5 arasında değişmektedir. OSAS'ta risk faktörleri genellikle bilinmekle birlikte, oluşum mekanizmaları ve yaşam kalitesi üzerine etkileri hala tam olarak anlaşılamamıştır.Videonistagmografi (VNG), vestibüler sistemi değerlendiren, bu sistemde meydana gelen patolojinin santral kökenli mi, periferik kökenli mi olduğunu gösteren ve denge bozuklukları hakkında bilgiler veren önemli bir laboratuar testidir. OSAS ve denge bozuklukları toplumda sık görülen kronik hastalıklardır. OSAS ile vestibuler fonksiyonlar arasındaki ilişkiyi saptayabilmek için polisomnografi (PSG) ile videonistagmografi (VNG) bulgularını birlikte değerlendirmek gerekmektedir. OSAS'ın yaşam kalitesi üzerine etkisi, santral sinir sisteminde meydana gelen değişiklikler konusunda simdiye kadar yapılmış çeşitli araştırmalar olmakla birlikte henüz OSAS ile denge bozuklukları arasındaki ilişkiye yönelik çok fazla çalışma ortaya konmamıştır. Bu çalışma uykuda solunum bozuklukları ile denge bozuklularının ilişkisini araştırmak ve apne, hipopne ve arousal atakları ile vestibuler sistem arasındaki bağlantıyı saptamak amacıyla yaşları 23 ile 70 arasında değişen (ortalama 44.55 ± 11.85); 34 (%68) erkek ve 16 (%32) kadın toplam 50 birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Horlama, uyku apnesi ve gündüz uykululuk hali şikayetleri ile Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uyku Polikliniği'ne başvuran 18 yaş üstü, mental düzeyi yeterli, şuuru açık, orientasyon ve kooperasyonu tam olan; yapılan değerlendirmeler sonucunda PSG endikasyonu konan, dengesizlik hissi öyküsü olan hastalardan oluşturulan çalışma grubu hastalarına rutin KBB muayenesi, Epworth uykululuk testi, müller manevrası ve PSG yapılmıştır. Ayrıca tüm hastalara baş dönmesi indeksi (BDİ) anketi ve videonistagmografi (VNG) değerlendirmesi uygulanmıştır. Olguların apne hipopne indeksleri (AHİ) 0.6 ile 77.2 (ortalama 16.4) arasında, arousal sayıları 0 ile 43.6 (ortalama 13.85) arasında değişmektedir. Çalışmamızın sonucunda; olguların yaşları ile AHİ arasında, pozitif yönde istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı bir korelasyon bulunduğunu gözlemledik ( p<0.01). BMI ile AHİ arasında, pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon bulunduğunu gözlemledik ( p<0.05). Epworth uykululuk skalası skoru ile AHI'leri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamaktaydı (p>0.05). Olguların müller manevrasında tespit edilen yumuşak damak seviyesinden bakıldığında yumuşak damağın obstrüksiyon derecesi ve orofarenks alt seviyesinden olarak anlamlı bir farklılık bulunmaktaydı (p<0.05).Olguların hiçbirinde spontan nistagmus ve Dix-Hallpike testinde nistagmus saptanmadı. Bireylerin BMİ, Epworth değerleri ve Arousal sayıları ile vestibuler parametrelerin sayısal değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamaktaydı (p>0.05). Sol göz 0.4 Hz pursuit kazanç kriteri ile BMİ arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktaydı ( p=0.046). Epworth skoru ile sol göz 0.2 Hz ve 0.4 Hz kazanç kriteri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktaydı (sırası ile p=0.001 ve p=0.012). Olguların arousal skoru ile BDİ indeksi ve alt grup skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (sırası ile p=0.005, p=0.003, p=0.018, p=0.020 ). OSAS şiddeti yüksek olan hastalarda AHİ düzeyi ile BDİ ve fiziksel alt grup skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktaydı (sırası ile p=0.018 ve p=0.02). OSAS şiddetine göre hastalar 2 gruba ayrılmış ve OSAS şiddeti ile diğer vestibuler parametreler arasında ise anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). REM-AHİ grup 1 ve grup 2 ile kanal parezisi, sol TN kazanç, sol NT kazanç, sağ göz latans farkları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p=0.023, p=0.043, p=0.05, p=0.01). REM-AHİ düzeyleri ile diğer vestibuler parametreler arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0.05). NREM-AHİ arttıkça BDİ ve alt grup skorlarında sayısal olarak artış izlenmektedir (p<0.05).Sonuç olarak uykuda solunum bozukluğu olan hastalarda denge bozuklukları ve yaşam kalitesi normal popülasyona göre yüksek bulunmaktadır. Özellikle OSAS şiddeti arttıkça vestibuler sistemin bazı parametrelerinin bozulduğu gözlemlenmiştir. OSAS ile denge bozuklukları arasındaki nedensel ilişkiyi saptamak için daha fazla kişi üerinde yapılacak olan kontrollü, ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Sleep is one of the most important needs of a healthy life. Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) is a syndrome characterized by recurrent episodes of upper respiratory obstruction during sleep, and its prevalence in society varies between 1-5%. Although risk factors are generally known in Osas, their formation mechanisms and effects on quality of life are still not fully understood.Videonistagmography (VNG) is an important laboratory test that evaluates the vestibular system, shows whether the pathology occurring in this system is of Central origin or peripheral origin, and provides information about balance disorders. Osas and balance disorders are common chronic diseases in society. In order to determine the relationship between osas and vestibular functions, the findings of polysomnography (PSG) and videonistagmography (VNG) should be evaluated together. Although there have been several studies so far on the effects of Osas on quality of life and changes in the central nervous system, there have not been many studies on the relationship between osas and balance disorders. This study was conducted between the ages of 23 and 70 (mean 44.55 ± 11.85) to investigate the relationship between sleep disorders and balance disorders and to determine the connection between apnea, hypopnea and arousal attacks and the vestibular system.); A total of 34 (68%) males and 16 (32%) females were carried out over 50 individuals. A routine ENT examination, Epworth Sleepiness test, müller manoeuvre and PSG were performed for patients who were over 18 years of age who were admitted to Ankara Numune training and Research Hospital Sleep outpatient clinic with complaints of snoring, sleep apnea and daytime sleepiness, mental level sufficient, conscious open, full orientation and coperation; PSG indication was given as a result of the evaluations In addition, the dizziness index (BDI) questionnaire and videonistagmography (VNG) assessment were administered to all patients. The apnea hypopnea index (AHI) of the patients ranged between 0.6 and 77.2 (mean 16.4) and their arousal numbers ranged between 0 and 43.6 (mean 13.85). As a result of our study, we observed a statistically significant positive correlation between the ages of the patients and the AHI ( p<0.01). We observed a statistically significant positive correlation between BMI and AHI ( p<0.05). There was no statistically significant difference between Epworth Sleepiness Scale score and ahis (p>0.05). There was a significant difference in the degree of obstruction of the soft palate and the lower level of the oropharynx when viewed from the level of the soft palate detected in the müller maneuver (p<0.05).No spontaneous nystagmus and no Dix-Hallpike nystagmus were detected in any of the cases. There was no statistically significant relationship between BMI, Epworth values and Arousal numbers of individuals and the numerical values of vestibular parameters (p>0.05). There was a statistically significant relationship between the left eye 0.4 Hz pursuit gain criterion and BMI ( p=0.046). There was a statistically significant correlation between the Epworth score and the left eye gain criterion of 0.2 Hz and 0.4 Hz (p=0.001 and P=0.012 respectively). A statistically significant relationship between the Arous score and the BDI index and subgroup scores was determined (P=0.005, p=0.003, p=0.018, p=0.020 ). There was statistically significant association between AHI level and BDI and physical subgroup scores in patients with high OSAS severity (P=0.018 and p=0.02 respectively). According to Osas severity, the patients were divided into 2 groups and there was no significant relationship between OSAS severity and other vestibular parameters (p>0.05). There was a statistically significant association between rem-AHI Group 1 and Group 2 and Channel paresis, left TN gain, left NT gain, right eye latence differences (p=0.023, p=0.043, p=0.05, p=0.01). There was no significant relationship between REM-AHI levels and other vestibular parameters (p>0.05). As NREM-AHI increases, BDI and subgroup scores increase numerically (p < 0.05).As a result, balance disorders and quality of life in patients with sleep apnea are higher than in the normal population. In particular, it has been observed that some parameters of the vestibular system deteriorate as the Osas intensity increases. In order to determine the causal relationship between OSAS and balance disorders, controlled, further studies are needed to be carried out in more individuals.