Kronik migren hastalarında hsp-70 ve nörodejenerasyon ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Migren, ataklar halinde seyredebilen ve hastaların yaşam kalitesini bozan, toplumda iş gücü ve verimlilik azalmasına neden olan kronik bir hastalıktır. Heat shock proteinler (HSP), geniş bir protein ailesi olup, santral sinir sistemi dahil pek çok dokuda bulunurlar. HSP-70, stres durumlarında en çok uyarılan HSP formu olup, HSP-70'in bazı kronik nörolojik hastalıklar ve nörodejeneratif süreçlerle ilişkili olabileceğini destekleyen yayınlar vardır. Biz çalışmamızda esasen nörovasküler etyopatogenezin kabul görmüş olduğu migrenli hastalarda, kronik seyir gösteren bir hastalık olması nedeniyle, aynı zamanda nörodejeneratif bir sürecin de olabileceği hipotezinden yola çıkarak kronik migren ile HSP-70 arasında bir ilişki olup olmadığını araştırmayı amaçladık.Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, nöroloji polikliniğimize başvuran, ICHD-II 2004 sınıflamasına göre kronik migren tanısı alan, bilinen başka bir nörolojik hastalığı olmayan, 18-59 yaşları arasında, 35 kadın 5 erkek toplam 40 hasta ve yaş ve cinsiyet uyumlu, migren tipi başağrısı ve nörolojik hastalığı olmayan 40 gönüllü dahil edildi. Çalışma ANEAH etik kurulunca onaylandı. Santral sinir sistemine ait diğer patolojileri dışlamak amacıyla hasta ve gönüllülere, bilgisayarlı beyin tomografisi ve/veya manyetik rezonans görüntüleme tetkikleri yapıldı. Hastalardan başağrısı olmayan dönemlerde ve gönüllülerden, 8 saatlik açlığı takiben, serum HSP-70 düzeylerini değerlendirmek üzere kan alındı. Numuneler çalışmanın yapıldığı gün çözülüp, oda ısısına getirildikten sonra ELISA okuyucuda okutuldu. Verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS for Windows Version 21.0 paket programında yapıldı.Bulgular: Kronik migrenli hasta grubunda serum HSP düzey ortalaması 2,37±1,91 ng/dl iken kontrol grubu ortalaması 1,81±1,30 ng/dl olarak bulundu. Hasta grubunda serum HSP düzeylerinin daha yüksek saptanmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlılık tespit edilmedi (p= 0,127). Çalışmamızda ayrıca, hasta grubunda migrenöz şikayetlerin süresi, migren atak sıklığı, ağrı şiddeti (VAS skoru), migren atak süresi ve aura varlığı ile serum HSP-70 düzeyleri karşılaştırıldı ve istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmedi (p= 0,136, p= 0,173, p= 0,900, p= 0,683, p=0,952).Sonuç: Nörovasküler bir hastalık olan migrende, kronik seyirli bir süreç olmasına rağmen, nörodejenerasyon da gelişebileceğine dair destekleyici bir sonuca ulaşamadık. Hem kronik dejeneratif süreçlerde, hem de KYD'nin de içinde bulunduğu akut iskemik süreçlerde HSP-70'in anlamlı yüksek değerlere ulaşabiliyor olması nedeniyle, HSP-70 ve migren ilişkisinin, ancak hastaların ataklı dönemlerinde alınacak kanlarla anlamlı olarak değerlendirilebileceği sonucuna vardık. Bu konuda da sağlıklı ve geçerli bilgiler elde edebilmek için, ağrılı ve ağrısız dönemlerde alınan numunelerle yapılacak geniş ölçekli çalışmalara ihtiyaç vardır.

Objective: Migraine is a chronic illness which could be experienced as attacks and which distorts the life quality of the patients resulting in reductions in manpower and efficiency in the society. Heat shock proteins (HSP) are a vast protein family and they are seen in many tissues including central nervous system. HSP-70 is the HSP type which is stimulated most in cases of stress and there are some publishing that supports the idea that HSP-70 could be associated with some chronic neurological illnesses and neurodegenerative processes. In this study we aimed to carry out a research on whether there is a relationship between chronic migraine and HSP-70 based on the hypothesis that in patients with migraine in whom neurovascular etiopathogenesis is principally accepted, there may also be a neurodegenerative process as well, since it is a chronic illness.Materials and Methods: 40 patients, 35 female and 5 male, between the ages of 18-59, who have been diagnosed to have chronic migraine in accordance with ICHD-II 2004 classification, who applied to our neurology polyclinic and who have no other known neurological illness as well as 40 volunteers with even age and sex distribution, who do not have a migraine type headache or a neurological illness. The study was approved by ANEAH ethical committee. In order to exclude other pathologies belonging to the central nervous system, computed tomography and/or magnetic resonance imaging were applied to the patients. We drew blood from the patients (during when they did not have headache)and volunteers in order to evaluate the serum HSP-70 levels following 8 hours of hunger. The samples were evaluated on the same day and were scanned in ELISA reader after they were at ambient temperature. The statistical analysis of the data was carried out in IBM SPSS for Windows Version 21.0 package program.Results: While the average serum HSP level in the patient group with chronic migraine was 2,37±1,91 ng/dl the average for the control group was 1,81±1,30 ng/dl. Despite the fact that serum HSP levels in the patients were identified to be higher, there was no statistical meaningfulness associated with it (p= 0,127). In addition to that, the duration of migraine-related complaints in the patient group, the frequency of migraine attacks, the level of the headache (VAS Score), migraine attack duration and the presence of aura as well as serum HSP-70 levels were compared and no statistically meaningful difference was identified (p= 0,136, p= 0,173, p= 0,900, p=0,683, p=0,952).Conclusion: We were not able to obtain any result suggesting that neurodegeneration could be seen in migraine which is a neurovascular illness, despite the fact that it is a chronic illness. Since HSP-70 levels could increase up to meaningful limits in both in the chronic degenerative processes and ischemic processes in which CSD is included, we came to the conclusion that the relationship between migraine and HSP-70 could only be evaluated through the analysis of blood samples taken from the patients during migraine attacks. In order to obtain reliable and valid information on this topic, large-scale studies carried out via samples taken in periods with and without pain are needed.