Tütün bağımlılığı tedavi polikliniğine başvuran bireylerde sağlık okuryazarlığı durumu

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı: Sağlık okuryazarlığının önemini ortaya koymakve sigara kullanan bireylere Türkiye Sağlık Okuryazarlığı-32 anketini uygulayarak;bireylerin sağlık okuryazarlığı seviyelerindeki farkın, Tütün Bağımlılığı TedaviPolikliniği'ne başvurma durumuna etkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, Ankara ili Keçiören Eğitim AraştırmaHastanesi'nin Yükseltepe Semt Polikliniği bünyesinde bulunan; Tütün BağımlığıTedavi Polikliniği ve Aile Hekimliği Polikliniği örnekleminde gerçekleştirilmiştir.Anketler `04.02.2019-11.03.2019'' tarihleri arasında uygulanmış olup, vaka-kontrolçalışması olarak yapılmıştır. Vaka grubu olarak; Tütün Bağımlılığı TedaviPolikliniği'ne başvuran 137 birey, kontrol grubu olarak da; Aile HekimliğiPolikliniği'ne başvuru yapan 137 birey alınmıştır. Sigara kullanıcısı, 18 yaş üstü,okuryazarlığı olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden toplam 274 bireye; 32soruluk Türkiye Sağlık Okuryazarlığı-32 anketi ve 6 soruluk Fagerstrom NikotinBağımlılık Testi, yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. İstatistiksel analizler,Statistical Package for the Social Sciences 22.0 versiyonu kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Araştırmamıza toplam 274 birey katılmıştır. Çalışmaya katılanbireylerin %32,8'i kadın, %67,2'si ise erkektir. Tüm bireylerin sağlık okuryazarlığıpuanının medyan değeri 30,72 (4,69-50), sağlık okuryazarlığı puanı ortalama değeriise 31,46'dır (±9,18). Vaka grubunun sağlık okuryazarlığı puanının medyan değeri32,81 (6,77-50), kontrol grubunun sağlık okuryazarlığı puanının medyan değeri ise28,12'dir (4,69-50). 2 grubun sağlık okuryazarlığı puanları arasındaki fark,istatistiksel olarak anlamlıdır (p=0,006). Vaka grubunun %51,8'inde yetersiz vesınırlı düzeyde sağlık okuryazarlığı tespit edilmiştir. Bu oran kontrol grubunda ise%65,7'dir. 2 grubun sağlık okuryazarlığı düzeyleri arasındaki fark, istatistikselolarak anlamlıdır. (p=0,026) Sonuç: Çalışmamızda; Tütün Bağımlılığı Tedavi Polikliniği'ne başvuranbireylerdeki sağlık okuryazarlığı seviyesi ve sağlık okuryazarlığı puanı, başvurmayanbireylere göre daha yüksek bulunmuştur. Bireylerin sigarayı bırakma çabası içinegirmesinde, toplumun sağlık okuryazarlığı seviyesini arttırmanın önemli bir rolüolabilir. Bu da sigarayla savaşta önemli bir yer tutabilir. Anahtar Kelimeler: Tütün Bağımlılığı, Sağlık Okuryazarlığı, Tedavi

Aim: The aim of this study is to point out the importance of health literacyand investigate the effect of the difference among individuals' health literacy levelson the consultation to the Nicotine Dependence Treatment Polyclinic, byadministering the Turkish Health Literacy-32 questionnaire to individuals withcigarette use.Material and Methods: This study was carried out in the NicotineDependence Treatment Polyclinic and the Family Medicine Polyclinic in YükseltepeDistrict Polyclinic at Keçiören Training and Research Hospital, Ankara. In the studywhich adopted a case-control design, the questionnaires were administered betweenthe dates February 2, 2019 and March 11, 2019. A group of 137 individuals whoconsulted the Nicotine Dependence Treatment Polyclinic were employed as theexperimental group whereas another group of 137 individuals who consulted theFamily Medicine Polyclinic was employed as the control group. A total of 274individuals who are over 18 years of age and literate and who agreed to participate inthe study completed the 32-item Turkey Health Literacy-32 questionnaire and the 6-question Fagerstrom Nicotine Dependence Test by a face-to-face interview.Statistical analyzes were performed using Statistical Package for the Social Sciences22.0.Results: A total of 274 participants took part in this study, of whom %32.8were female and %67.2 were male. The median score of all individuals' healthliteracy score was 30.72 (4.69-50) whereas the mean score was 31.46 (±9.18). Themedian health literacy score of the experimental group was 32.81 (6.77-50) whereasit was 28.12 (4.69-50) for the control group. And the difference between healthliteracy scores of the experimental and the control group was statistically significant(p=0.006). In the experimental group, inadequate and limited health literacy wasfound among %51.8 of the participants. This rate for the control group, on the otherhand, was %65.7. The difference between the health literacy levels of these twogroups was statistically significant (p=0.026).Conclusion: Findings of this study indicated that the health literacy levelsand scores were higher among the patients who consulted the Nicotine DependenceTreatment Clinic than those who did not. Thus, increasing the health literacy level ofindividuals might play an important role in their attempts to quit smoking. And, thismight have a significant place to fight against smoking.Key Words: Nicotine Dependence, Health Literacy, Treatment