Peptik ülserde genetik

Abstract

35 V- N3TÎCE VE ÖZET Peptik ülser, asit raidş suyu etkisi ile sindirim kanalı mukoza sının devamlılığının kaybına sebep olan müskülaris mukoza içine kadar ilerliyen, iyileşirken nedbe dokusu bırakan lezyona denir. Dünyanın her bölgesinde yaşıyanlarda görülür, ancak epidemiyolojisinde etkili faktör ler kesin olarak kanıtlanmamış olmakla beraber genetik faktörlere yat kınlığı gözönüne alınmalıdır, İnsidense; coğrafik bölge, ırk, yaş, çevresel ve sosyal, diyet kliraatik, meteorolojik, emosyonel faktörler etkilidir. Genel insidenste farklı rakamlar mevcuttur. Bunun epidemiyolojik araştırma metodlarının / farklılığından ileri geldiği iddia edildiysede, otopsi insidensi % l8'e ulaşmaktadır. Ancak başka sebepler ile ölümlerin otopsi istatistiklerin den çıkarılması ile kesin rakamlara varılabileceğine ait iddialar mev cuttur. Bununla beraber; coğrafik bölgenin etkisi olabileceğini düşün düren geniş istatistiki, enteresan ve ciddi yayınlar mevcuttur. Bu ya yınlardan çıkartılabilecek netice, peptik ülser insidensinin memleketten memlekete ve aynı memlekette, çeşitli zaman periyoduna göre değişiklik gösterdiğidir. Yaşa göre, peptik ülser erkekte h5-5h, kadında 55-64 yaşlarında görüldüğüne dair yayınlar mevcuttur. Bazı istisnai araştırmalar bir ya na bırakılırsa genel olarak duodenum ülseri mide ülserinden daha sxk görülür. Bu oran genellikle dünyanın pek çok ülkesinde biri birine ya kındır. Peptik ülser kadın erkek nisbeti erkeklerin aleyhinedir, kadın larda ileriki yaşlardakijşehejy^o^değişikliklerine bağlı olarak bu nis- bet küçülür. Bizim bulgularımı zında teyid ettiği gibi literatürde peptik ül ser büyük yerleşme bölgelerinde oturanlarda, küçük yerleşme bölgelerin de oturanlara göre fazladır. Literatürdede bildirildiği gibi buna inan dırıcı izah tarzı bulunamamıştır. Sosyal seviyenin peptik ülsere etkili olabileceği, yaşama şart larının ve mali durumun, fert ve cemiyetlerde biribirinden farklı ra kamlar ortaya koyabileceği sonucuna varılmıştır. Yapılan inceleme ve araştırmalarda mesleği ne olursa olsun önem li sorumluluğu olan mevkilerde bulunan şâhıslarda ve iş standardını de vam ettirme görevinde olan meslek gruplarında peptik ülser riski daha büyüktür. Diyetin ve alışkanlıkların mevsimlerin, klima tık faktörlerin değerlendirilmesi literatürün yorumlamasına bırakılırsa çeşitli şekil lerde değerlendirilebilir..36 Kan gruplarının genetik olarak kalıtımla geliştiği bugün kabul edildiğine göre ve 0 kan grubunda peptik ülser nisbetinin fazlalığa, bilindiğine göre bu konu bölümünde daha geniş izah edildiği gibi, pep tik ülserin kalıtımla geçtiğinin en büyük dayanak noktalarından biridir. Biz araştırmamızda, peptik ülser epidemiyoloj isine ait yaptığımız genetik taramada, epidemiyolojiye bütün bahsi geçen faktörlerden ziyade genetik faktörün etkili olduğu kanatma vardık. İncelediğimiz 535 vak'aâa genetik olarak Mendel kanunlarında melez döl değerlendirilmesini esas al dık. Bu değerlendirmeye göre bulduğumuz rakamlar hata nisbetleri bir ya na bırakılırsa resessif karakter örneğine uymaktadır. Literatürde be lirtildiği gibi peptik ülserin bu özelliği; ancak peptik ülserli hasta nın aile ağacının hangi bölgesinde bulunduğunun tesbit edilmesini sağ- lıyacak metodun bulunuşuna kadar, resessif kalıtımla geçen bir hastalık olduğu kabul edilecektir.