Eksojen kollajenin yara iyileşmesine etkisi

Abstract

ÖZET Doğal yara iyileşme sürecinin yarayı kapatmada yetersiz kaldığı durumlarda en kısa zamanda, en az şekil ve fonksiyon kaybı ile tedavinin yapılmasına olanak sağlayacak birçok kimyasal, fiziksel ve biyolojik ajanların araştırılmakta olduğunu görmekteyiz. Son birkaç yıl içinde, gecikmiş yara iyileşmesinin tedavisi için yaralara eksojen kollajen uygulamalarının deneysel ve klinik çalışmalarla araştırıldığı ve kullanıma girdiği yayınlanmaktadır. Çalışmamızda, ratlar üzerinde oluşturulan açık yara modelleri üzerine uygulanan kollajen petlerin yara iyileşmesine etkileri araştırılmıştır. Açık yaralarda kullanılan kollajen petler, yara iyileşmesinin doğal süreci içinde yer alan inflamatuvar reaksiyon süresini kısaltmaktadır. Yaralarda PMNL ve monositer seri hücrelerinin infiltrasyonunda artışa yol açmakta, neovaskülarizasyonda, fibroblast miktarında ve kollajen formasyonunda belirgin bir artışa neden olmakta ve epitelizasyonu hızlandırmaktadır. Uygulanan kollajen petler, yaralarda erken dönemde hidroksiprolin düzeylerinde ve dolayısıyla yara iyileşmesi sürecinin niceliksel göstergesi olan kollajen miktarında bir artışa yol açmakta ve böylece yara iyileşmesi sürecini kısaltmaktadır. Erken dönemde artmış kollajen miktarına paralel olarak yaranın kopma direncinde de belirgin bir artış saptanmaktadır. Yapılan makroskopik gözlemlerde, doğal iyileşme süreciyle karşılaştırıldığında, kollajen pet uygulanan yaraların granülasyon dokusuyla daha erken sürede dolduğu, kontraksiyonun hızlı ve erken zamanda oluştuğu ve daha erken kapandığı gösterilmiştir. Bu deneysel çalışmayla, kollajen petlerin ; kolay uygulanabilirliği, ilave enfeksiyon riski oluşturmaması ve yara iyileşmesini hızlandırarak ekonomik kazanım sağlaması özellikleriyle, yara tedavisinde kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır. 41

SUMMARY In the event that natural wound healing process is not sufficient to close the wound, ample amount of chemical, physical and biological agents which can treat the wound with the least distortion and loss of function in a short time have been evaluated. In regent year it has been published that exogenous collagen application to wound have been assessed both in experimental and clinical trials to evaluate wound healing. In our study, the effects of collagen patches on wound healing applied on open wound models produced on rats have been evaluated. Collagen patches applied on open wounds makes the interval of inflammatory reaction shorter. This application increases the number of PMN-L and monocytes in wounds, enhances neovascularization and epithelization and causes an increment in number of fibroblast and collagen formation. Collagen patches waxes hydroxyproline levels in early period which in turn increases collagen levels, a quantitative indicator of wound healing process. Stretching resistance of wound increases in early period in parallel to the increased amount of collagen. Macroscopic examination has revealed that granulation tissue fills the wound earlier, that wound contracts and more rapidly and that closes earlier than seen in natural healing. We concluded that collagen patches could be applied in wound healing because of their easy application, no additional risk of infection and cost effect via increment of wounds healing. 42