Karaciğer sirozlu hastalarda hepatopulmoner sendrom

Abstract

ÖZET Kronik karaciğer hastalığında intrapulmoner arteriyovenöz santiara bağlı olarak hipoksi gelişimi sıktır. Bu çalışmada karaciğer sirozlu hastalarda gelişen Hepatopulmoner Sendrom (HPS) varlığının gösterilmesi amaçlanmıştır. 13 siroz olgusu (4 Kadın, 9 Erkek), yaş ve seks uyumlu 13 kontrol olgusu çalışmaya alınmıştır. Yaş ortalaması hasta grubunda 48,38 ± 14,5 yıl, kontrol grubunda 48,23 + 15,3 yıl idi. Hastalara 99 m Tc MAA perfüzyon akciğer sintigrafisi, pulmoner fonksiyon testleri, akciğer karbon monoksit difüzyon kapasitesi ölçümü, arteriyel kan gazları analizi, üst gastrointestinal sistem endoskopisi, üst batın ve dopier ultrasonogram, yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi, intravenöz pulmoner anjiyografi, ekokardiyografi, PA akciğer grafisi, plazma nitrit/nitrat düzeyi ve rutin biyokimyasal testler yapılmıştır, özofagus varisi 7, spider anjiom ve çomak parmak 1, hipoksemi 6 hastada saptanmıştır. 6 hasta Child A, 5 hasta Child B, 2 hasta Child C grubunda idi. Karaciğer sirozlu hastalardaki şant indeksi (0,57 + 0,22) ile kontrol grubunun şant indeksi (0,33 ± 0,18) karşılaştırıldığında; hasta grubunda şant indeksi artmış olmasına karşın, bu artış istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0,05). Şant indeksi açısından hipoksemili ve normoksemik hasta grubunu karşılaştırdığımızda da istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sirozlu hastalardaki NO2-/NO3- düzeyleri (9,48 ± 2,24) ile kontrol grubunun (7,03 ± 2,30) N02-/N03- düzeyleri karşılaştırıldığında; hasta grubunda kontrol grubuna kıyasla anlamlı bir artış tespit edilmiştir (P<0,05). Hipoksemili hasta grubunu, normoksemik hasta grubu ile karşılaştırdığımızda ise, her 2 grup arasında NCV/NCV düzeyleri açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Karaciğer sirozlu hastalarımızda HPS'u düşündürecek tarzda şant indeksinde artış saptayamamamızın sebebi; hasta sayımızın azlığı yanında, HPS'un nadir görülen bir durum olmasına da bağlı olabilir. Hasta grubunda nitrit/nitrat düzeyinin artmış saptanması endojen Nitrik Oksid sentezi artışını doğrulamaktadır. 33

SUMMARY Hepatopulmonary syndrome in patients with liver cirrhosis Hypoxemia due to intrapulmonary arteriovenous shunts is very common in chronic liver diseases. In this study we aimed to show existence of hepatopulmonary syndrome (HPS) in patients with liver cirrhosis. 13 cirrhosis cases (4 women, 9 men) and 13 control cases who are matched for age and sex were included into the study. Mean patients age ( ± SD ) was 48,23 ± 14,5 years in patient group, and 48,23 ± 1 5,3 in control group. The cases underwent 99m Tc MAA perfusion lung scan, pulmonary function testing, measurement of pulmonary diffusion capacity for carbon monoxide, analyses of arterial blood gases, upper gastrointestinal system endoscopy, upper abdomen and doppler ultrasonography, thoracic high-resolution computerised tomography, intravenous pulmonary angiography, echocardiography, PA chest radiography, plasma nitrite/nitrate levels and rutin biochemical tests. Esophageal varices were found in 7 patients, spider angioma and digital clubbing in 1 patient, hypoxemia in 6 patients. 6 cases were in Child A, 5 cases in Child B and 2 cases in Child C group. Although the shunt index in patients with liver cirrhosis (0,57 ± 0,22) were found to be increased when compaired with that in control group (0,33 ± 0,18), it wasn't significant (p>0,05). There wasn't any statistical difference (p>0,05) between patient group with hypoxemia and normoxemia with respect to the shunt index. A significant increase of NO2-/NO3- levels was found in patients with cirrhosis in comparison with control group (p<0,05). On the other hand, there wasn't any significant difference between patient group with hypoxemia and normoxemia with respect to NO2-/NO3- levels. We weren't able to determine a prominent increase in shunt index in patients with liver cirrhosis in this study. It may depend upon the scarcity of our patient population and very uncommon prevalance of HPS. Determination of increase in nitrite/nitrate levels in patient group confirms endogen augmentation of Nitric Oxide synthesis. 34