Hemodiyalize giren hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Hemodiyaliz tedavisi gören kronik böbrek yetmezliği (KBY) olan hastalarda uyku bozukluklarının sık görüldüğü ve yaşam kalitesini düşürdüğü öne sürülmektedir. Çalışmamızda hemodiyaliz (HD) tedavisi gören hastalarda uyku kalitesini etkileyebilecek sosyodemografik ve biyokimyasal parametrelerin belirlenmesini ve bu hasta grubunda huzursuz bacak sendromu (HBS) görülme sıklığını araştırmayı amaçladık.Uyku kalitesi Pittsburgh uyku kalite indeksi (PUKİ) anketi ile değerlendirildi. Bu anket uyku kalitesini niteliksel olarak iyi-kötü şeklinde tanımlamaya yardımcı olmaktadır. PUKİ tekrar edilebilen, güvenilir, tutarlı bir testtir; uyku bozukluklarının tespitinde 1989 yılından beri kullanılmaktadır. HBS varlığı, Uluslararası huzursuz bacak hastalığı çalışma grubu tarfından 2014 yılında revize edilen HBS tanısı kriterleri ile hasta başında sorgulandı. Tanı alan hastalarda hastalığın şiddeti HBS derecelendirme anketiyle değerlendirildi. Hastaların yaş, cinsiyet, hemodiyaliz süresi, vücut-kitle indeksi (BMI), sigara kullanımı ve eğitim durumu sorgulandı. Kan üre azotu (BUN), kreatin, kalsiyum, fosfor, parathormon (PTH), hemoglobin, transferin saturasyonu, ferritin, albumin, ürik asit, üre indirgenme oranı (Kt/Vüre) değerleri hastaların rutin olarak kaydedilen hastane dosyalarından elde edildi.Çalışmamıza Kayseri Eğitim Araştırma Hastanesi Hemodiyaliz ünitesinde takip edilen en az 6 ay süre ile hemodiyaliz tedavisi gören 90 hasta dahil edildi. Olgularımızın 46'sı (%51) erkek 44'ü (%49) kadın olup yaş ortalaması 54,2 idi. Hastalarımızın %55,6 'sında kötü uyku kalitesi tespit edildi. Hastalarımızın %54,4' ünde huzursuz bacak sendromu vardı. HBS olan hastaların %69,4'inde uyku kalitesi kötü iken HBS olmayan hastaların %39'unda uyku kalitesi kötü olarak bulundu. Uyku kalitesi ile HBS varlığı arasında anlamlı ilişki olduğu (p=0.007) tespit edildi.Hemodiyaliz tedavisi gören KBY tanılı hastalarda uyku bozukluklarının tespit edilmesinde uyku anketlerinin kullanılmasının yararlı ve maliyet açısından ucuz bir tanı yöntemi olabileceği düşünülmektedir. Mevcut hasta grubunda rutin olarak PUKİ anketinin yapılması uyku bozukluklarına bağlı gelişebilecek morbidite ve mortalitenin önlenmesinde etkin olarak kullanılabilir. HBS' nin hemodiyalize giren hastalarda sık görüldüğü ve uyku kalitesini olumsuz etkilediği akılda tutulmalıdır.

It is suggested that sleep disorders are common and decrease quality of life in patients with chronic renal failure (CRF) receiving haemodialysis (HD) treatment. We aimed to invastigate the determination of the sociodemographic and biochemical parameters which can effect on sleep quality in patients receiving haemodialysis and the prevalence of restless leg syndrome(RLS) in these patients.Sleep quality was assessed by Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) questionnaire. This questionnaire helps qualitatively define sleep quality as good-bad. PUKI is a repeatable, reliable, consistent test; It has been used since 1989 to detect sleep disorders. The presence of RLS was evaluated by the International Restless Leg Syndrome Study Group diagnostic criteria revised in 2014. The severity of RLS was assessed using the RLS rating scale in patients diagnosed with RLS. Age, gender, duration of HD, Body mass index, smoking, and education level were screneed. Blood urea nitrogen (BUN), creatinine, calcium, phosphorus, parathormone (PTH), hemoglobin, transferrin saturation, ferritin, albumine, uric acid, urea reduction ratio (Kt/Vurea) values were obtained from the hospital files of HD patients that were recorded routinely.90 patients receiving haemodialysis treatment, who have been followed in Kayseri Education and Research Hospital, Unit of HD at least for six months, were included. 46 (51%) of them were male, 44 (49%) female, and the mean age of the patients was 54.2. It was determined that 55.6% of the patients had poor sleep quality, and RLS was diagnosed in 54,4% of the patients. It was found that while sleep quality was poor in 69.4% of the patients with RLS, 39% of patients without RLS had poor sleep quality. It was revealed that there was significant relationship between sleep quality and the presence of RLS (p=0.007).It is suggested that using sleep quality questionnaires might be a beneficial and cost effective diagnostic method to detect sleep disorders in patients under haemodialysis treatment. PSQI should be performed routinely to be able to prevent sleep disorders-related morbidity and mortality. It should also be kept in mind that RLS is quite common and lead to poor sleep quality among HD patients.