Non-eksudatif ve eksudatif tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu hastalarının serum ve aköz humör beyin kökenli nörotrofik faktör düzeylerinin sağlıklı bireylerle karşılaştırılması ve bu düzeylerin retinanın farklı tabaka kalınlıkları ile ilişkisi

Abstract

Amaç:Yaşa bağlı makula dejenerasyonunda (YBMD) serum ve aköz humör beyin kökenli nörotrofik faktör düzeyini (BDNF) ve BDNF düzeylerinin retinal katman kalınlıkları ile ilişkisini saptamak amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: İleriye dönük, karşılaştırmalı, girişimsel tipteki çalışmamıza 48 YBMD hastasının 48 gözü (YBMD grubu) ve herhangi bir oküler ve sistemik hastalığı olmayan 26 olgunun 26 gözü (kontrol grubu) dahil edilmiştir. YBMD grubunda ileri evrede 23 non-eksudatif tip YBMD olgusu ve 25 eksudatif tip YBMD olgusu çalışmaya dahil edilmiştir. Tüm hastaların serum ve aköz hümör örnekleri toplandı ve BDNF düzeyleri ELİSA yöntemi ile değerlendirildi. Tüm gruplarda optikal koherens tomografi (OKT) ile retinal tabaka kalınlıkları ölçüldü.Bulgular: Ortalama aköz hümör BDNF düzeyleri non-eksudatif YBMD grubunda 18.17±5.95 (14.72-33.57) pg/ml, eksudatif YBMD grubunda 17.88±5.54 (15.01-36.75) pg/ml ve kontrol grubunda 29.76±5.98 (14.43-65.16) pg/ml olarak bulundu. Aköz hümör BDNF düzeyleri hem non-eksudatif hem eksudatif YBMD olgularında kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde düşük olarak bulundu (p=0.003, p<0.001, sırasıyla). Ancak gruplar arasında serum BDNF düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık izlenmedi (p=0.227). OKT segmentasyon analizinde non-eksudatif YBMD olgularında retina sinir lifi tabakası (RSLT), gangliyon hücre tabakası (GHT) ve gangliyon hücre kompleksi (GHK) kalınlıklarının eksudatif YBMD olguları ve kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde incelmiş olduğu saptandı (p<0.05, her biri için). YBMD olgularında serum ve aköz humör BDNF düzeyleriyle retinal katman kalınlıklarının ilişkisinin araştırıldığı korelasyon analizinde sadece non-eksudatif YBMD olgularının aköz hümör BDNF düzeyleriyle RSLT, GHT, GHK ve RPE kalınlıkları arasında istatistiksel anlamlı düzeyde korelasyonlar mevcuttu.Sonuç:Retinanın nörodejeneratif hastalığı olan YBMD'de BDNF'nin aköz humör düzeyleri azalmakta ve aköz humör BDNF düzeyindeki düşüş retinal katman kalınlıkları ile korelasyon göstermektedir. Bu bulgular retinanın dış katmanlarının bir hastalığı olarak düşünülen YBMD'nin ileri evrelerinde retinanın iç katmanlarının da etkilenebileceğini ve YBMD'deki fotoreseptör kaybına transsinaptik dejenerasyonun da eşlik edebileceğini düşündürmektedir.

Aim: To determine serum and aqueous humor brain derived neurotrophic factor (BDNF) levels and to assess the relationship between BDNF levels and retinal layer thicknesses in age-related macular degeneration (AMD).Materials and Methods: Forty-eight eyes of 48 AMD patients (AMD group) and 26 eyes (control group) of 26 patients without any ocular and systemic disease were included in our prospective, comparative, interventional type study.23 cases of non-exudative type AMD and 25 cases of exudative type AMD were included in the study.Serum and aqueous humor samples of all patients were collected and BDNF levels were assessed by ELISA method.Retinal layer thicknesses were measured by optical coherence tomography (OCT) in all groups.Results: The mean aqueous humor BDNF levels were 18.17±5.95 (14.72-33.57) pg/ml in the non-exudative AMD group, 17.88±5.54 (15.01-36.75) pg/ml in the exudative AMD group and 29.76±5.98 (14.43-65.16) pg/ml in the control group. The aqueous humor BDNF levels were found to be significantly lower in both non-exudative and exudative AMD cases than in the control group(p=0.003, p<0.001, respectively).However, there was no statistically significant difference in serum BDNF levels between the groups (p=0.227).OCT segmentation analysisrevealed that the thickness of the retinal nerve fiber layer (RNFL), ganglion cell layer (GCL) and ganglion cell complex (GCC) in non-exudative AMD cases was significantly thinner than the exudative AMD cases and control group (p <0.05, for each one). In the correlation analysis of serum and aqueous humor BDNF levels and retinal layer thickness, there were statistically significant correlations only between the aqueous humor BDNF levels and RNFL, GCL, GCC, RPE thickness of non-exudative AMD cases.Conclusion:Aqueous humor levels of BDNF decrease in AMD which is the neurodegenerative disease of retina and this decline correlates with retinal layer thicknesses. This suggests that the inner layers of retina may also be affected in advanced stages of AMD, which is considered to be a disease of the outer layers of retina, and loss of photoreceptors may be accompanied by transsynaptic degeneration in AMD.