İskemik akut böbrek yetmezliği oluşturulan ratlarda serotonin reseptör blokerlerinin böbrek fonksiyonları üzerine etkileri

Abstract

ÖZET Böbrek kan akımının uzun süreli belirgin şekilde azalması ABY'ne yol açabilmektedir. ABY'de oluşan yapısal ve fonksiyonel anormalliklerin farklı patogenetik mekanizmaların bir arada bulunmasıyla oluştuğu konusunda bir fikir birliği mevcuttur. Deneysel hayvan çalışmaları iskemik ABY'de oluşan fonksiyonel anormalliklerin gösterilmesinde faydalı olmuştur. Bu çalışmanın amacı, vasküler klemp modeliyle iskemi oluşturulmuş ratlarda 5HT2 reseptör blokörü olan Ketanserin ve 5HT3 reseptör blokörü olan Ondansetronun böbrek fonksiyonları üzerine etkilerini araştırmaktır. Çalışma vücut ağırlıklarına göre seçilmiş erkek wistar ratlarda (n=30,ağarlıkları=290±12gr), yapılmıştır. Çalışma dört bölümde gerçekleştirilmiştir; 1 Bazal periyod (Süre 60dakika, ilaç%0,9NaCl), 2 Oklüzyon periyodu (Süre 60 dakika, ilaç verilmedi), 3. İnfüzyon periyodu (Süre 60 dakika; Griıp-I: Kontrol (n=10), ilaç % 0,9 NaCl; Grnp-II: Ketanserin (n=10), ilaç Ketanserin 0,05mg/kg bolusu takiben 0,lmg/kg/saat iv infüzyon; G/'tt/?-///.Ondansetron (n=10), ilaç Ondansetron 5mg/kg bolus iv), 4: İyileşme periyodu (Süre 300 dakika, ilaç % 0,9 NaCl 2ml/saat). Kontrol grubu ve ilaç uygulanan ratlarda bazal periyot, oklüzyon periyodu ve 120 dakikalık iyileşme periyodunu içeren dönemlerdeki GFDJdrar çıkışı, FENa, OAB değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmemiştir (p>0,05) (Tablo-II). 300 dakikalık iyileşme periyodunda Ketanserin uygulanan ratların GFD, idrar çıkış değerleri, OAB değerlerinde kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı artış tespit edilmiştir. FENa değerlerinde ise anlamlı azalma olduğu tespit edilmiştir (p<0,05) Tablo-II). Ondansetron uygulanan rat grubunda tüm periyotlardaki GFD, FENa, OAB, İdrar çıkış değerleri kontrol grubu değerleri ile karşılaştırıldığında aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmemiştir (p>0,05) (Tablo-II). Elde ettiğimiz bulgular sonucunda postiskemik rat böbreğinde 5HT2 resöptör blokörü olan Ketanserin'in böbrek fonksiyonlarının düzelmesine olumlu katkıda bulunduğu gözlenmiştir. Bu gözlemin iskemi sonrası oluşan vazokonstriksiyonda Serotoninin belirgin rolünü ve 5HT2 reseptör blokörleri ile bu etkinin ortadan kalktığı fikrini desteklediği düşünülmektedir. Buna karşın 5HT3 reseptör blokörü olan Ondansetron'un post iskemik rat böbreğinde renal fonksiyonlar üzerine olumlu ya da olumsuz etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. 31

SUMMARY Prolonged and significant reduction of renal blood flow may cause acute renal failure (ARF). There is a common consensus that different pathogenetic mechanisms are responsible from the structural and functional abnormalities in ischemic ARF. Experimental animal studies have been beneficial in the demonstration of functional abnormalities in ischemic ARF. The aim of this study was to evaluate the effects of Ketanserin and Ondansetron, on renal functions in ischemic ARF,by using vascular clamp. This study was performed on male wistar rats (n=30, weighing 290+12 gr) chosen according to their body weights. This study was performed in four periods. 1. Basal period : (Time; 60 min,drug:0.9%NaCl), 2.0cclusion period: (Time; 60 min, no drug), 3. Infusion period : (Time; 60 min; Group-I: Control, n=10, drug:0.9 % NaCl; Group-II : Ketanserin, n=10,drug : Ketanserin 0.05 mg/kg iv bolus and 0.1 mg/kg/h iv infusion ;Group-IH : Ondansetron,n = 10, drug : Ondansetron 1.5 mg/kg bolus iv infusion), 4. Recovery period : (time: 300 min, drug: 0.9 % NaCl, 2ml/h). There were no significant differences between control group and treated groups during basal period, on occlusion period and 120 th 'period in GFR, urine output,FENa and MAP (p>0,05) (Table -II). At the 300th min of the recovery period GFR, urine output and MAP values of Ketanserin group were significantly higher then other group's. And there was a significant difference between Ketanserin and control group (p<0,05) (table-II). And FENa values were found lower to be then control group (p<0,05). There were no significant difference between Ondansetron group and control group during basal, occlusion,and recovery periods in GFR, urine output, FENa, MAP. Our results verified that Ketanserin, a 5HT2 receptor blocker had a positive effect on renal functions in post ischemic rat kidney. In this observation we conclude that seratonin plays a significant role on postischemic vasoconstriction and 5HT2 receptor blockers diminish this effect. We think that, Ondansetron is a 5HT3 receptor blocker, has neither positive nor negative effect on renal functions in postischemic rat kidney. 32