Postoperatif intraperitoneal adezyonların önlenmesinde metilen mavisi ve karboksimetil selüloz + sodyum hyaluronik asidin etkileri (Deneysel çalışma)

Abstract

ÖZET Günümüzde postoperatif intraperitoneal adezyonlar yol açtıkları komplikasyonlar nedeniyle cerrahide çözüm bekleyen sorunlardan biridir. Bu çalışmada biz postoperatif intraperitoneal adezyonların önlenmesinde metilen mavisi ile karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asidin etkilerini araştırdık. Bu amaçla 30 adet Wistar Albino cinsi sıçan 3 gruba ayrıldı, ilk grup kontrol grubu, 2. grup metilen mavisi grubu ve 3. grup karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit grubu olarak belirlendi. Kontrol grubundaki sıçanlara ketamin anestezisini takiben median laparatomi ile çekuma 2 cm'lik serozal keşi yapıldı ve 2 adet 4/0 sütür ile onarıldı. Aynı zamanda insizyon hattı sağından 1x1 cm'lik periton kas tabakası ile birlikte çıkarıldı ve oluşan defekt 2 adet 4/0 sütür ile sütüre edildi. Batın içine 2 mi serum fizyolojik verildi ve batın ve cilt ayrı ayrı kapatıldı. Metilen mavisi grubuna kontrol grubundaki işlemlerin aynısı uygulandı ve batın kapatılmadan önce batın içine 2 mi metilen mavisi verildi. Karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit grubuna da kontrol grubundaki işlemlerin aynısı uygulandı ve batın içine karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit membran yerleştirildi ve batın kapatıldı. Sıçanlar postoperatif 14. günün sonunda sakrifiye edilerek oludan adezyonlar evrelendirildi ve histopatolojik inceleme için preparatlar hazırlandı. Preparatlar hematoksilen eozin ve mason trikrom boyası ile boyanarak incelendi. Metilen mavisi grubu ve karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit grubunda adezyonların kontrol grubuna göre daha az oluştuğu ve kontrol grubuna göre istatistiki olarak anlamlı farklılık (p<0,05) olduğu saptanmıştır. Metilen mavisi grubunda histopatolojik olarak dev hücre reaksiyonu, yağ nekrozu, granülasyon dokusu oluşumu ve fibrozis oluşumunun kontrol grubuna göre daha az olduğu ve farkın istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) olduğu tespit edilmiştir. Karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit grubunda granülasyon dokusu oluşumu ve fibrozisin kontrol grubuna göre daha az olduğu ve farkın istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) olduğu tespit edilmiştir. Metilen mavisi ile karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asit grubu arasında ise adezyonların makromorfolojik evrelemesi ve histopatolojik parametreler açısından istatistiki bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Adezyonları önlemede, makroskopik ve histopatolojik olarak aralarında fark saptanmamış olmakla birlikte; metilen mavisinin ucuz, kolay uygulanabilen, yan etki ve toksisitesi olmayan bir madde olarak, klinik uygulamada karboksimetil selüloz+sodyum hyaluronik asite tercih edilebilir olduğu kanısına varılmıştır. 41

SUMMARY THE EFFECTS OF METHYLENE BLUE AND CARBOXYMETHYL CELLULOSE +SODİUM-HYALURONIC ACİD IN PREVENTION OF POSTOPERATIVE INTRAPERITONEAL ADHESIONS. Postoperative intraperitoneal adhesions have still some questions to be answered in the present time, since theycause lots of complications. In this study, the effects of methylene blue and carboxymethyl cellulose+sodium- hyaluronic acid in prevention of postoperative intraperitoneal adhesions were investigated. For this purpose, 30 Wistar albino rats were divided into three groups. The first group was control, second group was methylene blue and third one was carboxymethyl cellulose+sodium-hyaluronic acid group. In control group, following the intraperitoneal ketamine anesthesia, median laparotomy and 2 cm incision on cecal seroza were performed and the incision was repaired with 4/0 two silk sutures. At the same time, the peritoneum (1x1 cm) which is at the right side of the incision was extirpated with the associated muscle layer; the defect was sutured with two 4/0 sutures. Two ml serum physiologic was applied intraperitoneally and abdomen and skin layers were closed separately. The same procedure was performed in the second group and 2 ml methylene blue was applied in steed of serum physiologic. In the third group, following the procedure described in control group, carboxymethyl cellulose+sodium-hyaluronic acid membrane was placed intraperitonealy and the abdomen was closed. In postoperative 14 days, rats were sacrificed and macroscopic staging for adhesion was performed and histopathologic slides were prepared for microscopic evaluation. Slides were stained with hematoxylene eosin and mason-tricrom. In this study, the adhesion formation of methylene blue group and carboxymethyl cellulose+sodium-hyaluronic acid group was significantly less than control group and a statistically significant difference was determined in comparison of those groups ( p<0,05). In histopathologic evaluation, giant cell reaction, fat necrosis, the formation of granulation tissue and fibrosis formation of methylene blue group were less than control group and the difference was statistically significant ( p<0,05). In carboxymethyl cellulose+sodium- hyaluronic acid group only granulation tissue and fibrosis formation were less than the control, and a statistically significant difference was only observed for those two criteria. A significant difference was not determined in comparison of group 2 and group 3. As a conclusion, although no macroscopic and histopathologic difference was determined in prevention of adhesion, it was thought that methylene blue, in clinical applications, would be a better alternative to carboxymethyl cellulose+sodium-hyaluronic acid group due to its low price, easy application, no toxic and side effects. 42