Bellek bozukluğu olan hastalarda kobalamin eksikliğinin araştırılması

Abstract

ÖZET Vitamin B12 eksikliğinin klinik ve laboratuvar bulgularında değişik tablolarla karşılaşıldığı bildirilmektedir. Vitamin B12 eksikliği olanların bir kısmında yalnızca nöropsikiyatrik belirtilerin bulunduğu, genellikle anemi ve makrositozun görülmediği ve serum kobalamin düzeyi referans aralıkta veya alt sınır seviyelerdeyken fonksiyonel kobalamin eksikliğinden başka bulgu oluşmadığı saptanmıştır. Bu tablolar atipik ve karmaşık kobalamin eksikliği olarak adlandırılmıştır. Primer dejeneratif demans ve Alzheimer Hastalığı'nda (AH) vitamin B12 seviyeleri ölçüm sonuçları değişik çalışmalarda farklılık göstermektedir. Vitamin B12 eksikliğinin doku seviyesinde fonksiyonel göstergeleri olarak MMA (metilmalonik asit) ve Hey (homosistein) ölçümleri kullanılmaktadır. Atipik ve karmaşık kobalamin eksikliğini araştırmak amacıyla idrarda MMA (iMMA) ölçümü için Dale'in metodunu optimize edip, ölçüm basamağında derivatif spektroskopi yöntemini uyguladık. Günlük İMMA atılımı kreatinin ile normalize edilerek idrar hacmine bağlı değişimler azaltıldı ve daha doğru sonuçlar elde ettik. Bellek bozukluğu yakınması ile nöroloji polikliniğine baş vuran 25 kişi, hasta grubu olarak çalışmaya alındı. Hematolojik ve metabolik olarak normal, nöropsikiyatrik tedavi görmeyen ve bu yönde yakınması olmayan benzer yaş grubundan oluşan 22 kişi kontrol grubu olarak seçildi. Hasta grubu, demans yönünden değişik testler ile nöroloji uzmanı tarafından değerlendirildi. Sonuçta 20 kişiye primer dejeneratif demans, 5 kişiye ise psödodemans tanısı konuldu. Hasta grubunda vitamin B12 seviyeleri düşük 5 kişi saptandı. Bunların OEH (Ortalama Eritrosit Hacmi) 100 fl'nin altındaydı. Hasta grubu Hb (Hemoglobin) değerleri 11.5 gr/dl'nin üzerindeydi. İMMA (idrarda metilmalonik asit) ölçümü ile vitamin B12 seviyesi referans değerin altında olan 5 hastadan 4'ünde anlamlı yükselme saptandı. Normal vitamin B12 seviyesine sahip 2 hastada iMMA seviyesi anlamlı yüksek bulundu. Vitamin B12 tedavisi görmüş olanların serum kobalamin seviyeleri 300 pg/ml'nin üzerinde ve İMMA, total Hey değerleri kontrol grubundan farksızdı. Primer dejeneratif demans tanısı konulup vitamin B12 tedavisi görmemiş 14 hastanın kobalamin seviyeleri kontrol grubundan anlamlı olarak düşüktü. Çalışmamız, kobalamin eksikliğinde farklı hematolojik bulguların olduğunu doğrulamaktadır. Primer dejeneratif demans grubu sonuçları, kobalamin düzeylerinin bu hastalıkla birlikte düşüklüğünü desteklemektedir. Kullandığımız iMMA ölçüm metodu, gerçek kobalamin eksikliğini ortaya koymada yararlı olacaktır. 56

SUMMARY Study of Cobalamin Deficiency in Patients with Memory Loss It is reported that different appearances are seen as the clinical symptoms and laboratory results in the vitamin B12 deficiency. It was shown that some of vitamin B12 deficient patients have only neuropsychiatric signs without anemia and macrocytosis ; when serum cobalamin levels are in the normal range or at the lower limit there is no symptom other than the functional deficiency. These clinical pictures are called atypical and subtle cobalamin deficiencies. The result of vitamin B12 measurements in primary degenerative dementia and Alzheimer disease (AD) show differences in various studies. MMA (methylmalonic acid) and Hey (homocysteine) are used as functional signs for vitamin B12 deficiency at tissue level. For the detection of atypical and subtle cobalamin deficiencies ; we optimized and applied Dale's method by using derivative spectroscopy at the measurement step of the final product to determine urinary MMA (uMMA) level. Daily uMMA output is normalized with creatinine. By decreasing the changes related to urine volume, we had more accurate results. 25 people admitted to neurology policlinic with memory loss were evaluated as the patient group. 22 similar aged people under no neuropsychiatric treatment, with normal hematologic and metabolic values and without any symptoms related to these disorders, were chosen as the control group. Patient group was evaluated with different tests for dementia by neurologist. As a result, 20 patients were diagnosed as primary degenerative dementia and the other 5 patients as pseudodementia. In 5 of these patients, low vitamin B12 levels were detected. Their MCV (Mean Cell Volume) levels were lower than 1 00 fl and Hb (Hemoglobin) levels higher than 1 1.5 g/dl. 4 of 5 patients with low vitamin B12 levels had significant increases in uMMA levels. 2 patients with normal vitamin B12 levels had high uMMA levels. Patients treated with vitamin B12 had serum cobalamin levels higher than 300pg/ml and there were no differences in the uMMA and total Hey levels when compared with control. 14 patients diagnosed as primary degenerative dementia who had no vitamin Bi2 treatment had significantly lower cobalamin levels than control. Our study confirmed that there are different hematological signs in cobalamin deficieny. The results of primary degenerative dementia group suggest that the serum cobalamin levels are low with this disease. We believe that the method which we used for detection of uMMA level will be helpful to diagnose true cobalamin deficiency. 57