Türk çocuklarında anemi prevalansı ve çinkoprotoporfirinin yeri

Abstract

ÖZET Demir her hücre için esansiyel fakat potansiyel olarak toksik bir elementtir. Bu nedenle alımı, depolanması ve kullanımı sistemik ve selüler düzeyde dengede tutulmaktadır. Demir eksikliği terimi Hb yapımım kısıtlayacak düzeyde yetersiz demir ahırımı yansıtır. Demir eksikliği anemisi terimi ise, demir azlığına bağlı Hb konsantrasyonunun yaşa göre normal düzeylerin altına inmesidir. Çalışma 1998 Ocak-2000 Ocak ayaları arasında GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Çocuk Sağhğı ve Hastalıkları Kliniği'nde yapılmıştır. Türk çocuklarında demir eksikliği anemisi plevansı ve demir elcsiMiğinin tespitinde çinko-protoporfîrin (ZnPP)'nin rolünü göstermek ve ileriye dönük olarak tanısal amaçlı testlerde bir yönlendirme amacıyla planlanmıştır. Yaşlan 0,5-14 yıl arasında değişen 179 kız, 184 erkek ; toplam 363 çocuk çalışma kapsamına alındı. Tüm olgular 4 gruba bölündü. Yaş gruplarına göre rasgele seçilen olguların tümünde Hb, SD ve ZnPP ölçümü yapıldı. Hb ölçümü anemik çocukları tespit için, SD ve ZnPP ölçümleri de anemik, preanemik ve anemik olmayan çocuklarda demir statüsünü belirlemek için kullanıldı. Çalışmada toplam olgu sayısı dikkate alındığında % 16,5 olguda Hb değeri düşük, %76,9 olguda SD düşük, % 77,4 olguda ise ZnPP değeri yüksek bulundu. Anemi gelişmeden önce demir eksikliğinin tespitinde ZnPP düzeyinin önemi görüldü. ZnPP düzeyleri süt çocukluğu döneminde diğer yaşlara göre daha yüksek bulundu. Çalışma gruplarında yaş arttıkça anemi yüzdesinin azaldığı görüldü. Olgular ekonomik durumlarına göre değerlendirildiğinde ekonomik durum kötüleştikçe anemi prevalansında artış olduğu görüldü. Bu durum beslenme yetersizliğinin demir eksikliği gehşimindeki önemini vurgulamaktadır 36

SUMMARY Iron an essential but potentially toxic element for the cells. For this reason intake, usage and storage of iron is held in balance in cellular and systemic level. Iron deficiency means lack of sufficient iron for synthesis of Hb. Iron deficiency anemia means decreasement of the concentration of Hb under normal levels due to insufficient amount of iron according to the age.This study was performed in GATA Haydarpaşa Training Hospital Department of Pediatrics between January 1998 and January 2000. The aims of the study were determining of iron deficiency anemia prevalence and determining of the value of Zinc protoporfirin (ZnPP) levels and to give a direction to the diagnostic tests in the detection of iron deficiency in the future.363 randomly selected children (179 girls, 184 boys) between the age of 0.5 and 14 years were included to the study. Cases were divided into 4 groups. Hb, serum zinc, and ZnPP levels were detected from all of the cases.Hb levels were used to determine anemic children. Serum Zinc and ZnPP values were used to determine iron level of anemic, preanemic and non-anemic children.In conclusion, according to the total case number, low Hb levels were determined as 16.5% low serum iron levels were determined as 76.9% and high ZnPP levels were determined in 77.4% of the cases. The importance of ZnPP level was seen before anemia development in the determination of anemia. ZnPP levels were found higher in infants comparing the childhood. Decrease of anemia percentage was seen with increase of age in study groups. If the cases compared with according to the economic levels; when the economic level getting worse an increase of anemia prevalence were seen This results showed us the importance of the insufficiency of feeding in the iron deficiency development. 37