Monosemptomatik GSE tanısında plazma çinko tayininin önemi

Abstract

7. ÖZET GSE genetik olarak duyarlı bireylerde, buğdayın gliadin-protein fraksionu ve diğer tahılların (çavdar, arpa, yulaf) içindeki gliadin eşdeğeri olan prolamin fraksionlarına bağlı olarak, özellikle proksimal Jejunumda oluşturulan mukozal hasar nedeniyle gelişen bir malabsorbsion sendromu olarak tanımlanır. Klinik özellikleri ortaya çıkış yaşına bağlı olarak hayli değişkendir. Yaşamın ilk iki yılında malabsorbsion semptomları daha belirginken, çocukluğun geç dönemlerinde barsak dışı semptomlar hakimdir. GIS yakınmalarının bulunmaması GSE tanısını geciktirmektedir. Son yıllarda gastrointestinal ve diğer bulguları bulunmaksızın bazı GSE olgularının tek basma boy kısalığı ile prezente olabileceği bildirilmiştir. Kısa boylu çocuklarda gastrointestinal sisteme ait hiçbir bulgu olmasa dahi ince barsak biopsi endikasyonu olduğu vurgulanmıştır. Çinkonun büyüme ve gelişmede önemi aşikardır. Çinko esasen proksimal ince barsaktan emilir. GSE' de çinko eksikliği, azalmış alım, azalmış absorbsion ve artmış kayıba bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bizde bu çalışmamızda endokrinolojik bir neden belirlenemeyen ve malabsorbsionun aşikar bulgularını göstermeyen boy kısalığı olan olgularda plazma çinko tayini ve ince barsak biopsisini birlikte yaparak GSE sıklığını, plazma çinko değerinin kısa boylu çocuklarda monosemptomatik GSE için bir gösterge olup olamayacağım, plazma çinko düzeyinin GSE için spesifıte, sensitivite, PPV, NPV değerlerini saptamayı amaçladık. Yapılan incelemelerde ince barsak biopsisi histopatolojik incelemesine göre 48 vakanın 23 'ünde (%47.91) GSE ile uyumlu bulgular saptandı. GSE, idiopatik boy kısalığı ve kontrol grupları arasında ortalama plazma çinko düzeyleri incelendi. En düşük ortalama plazma çinko düzeyi GSE grubunda olmasına rağmen her 3 grup arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmadı. Plazma çinko düzeyi düşük olgu sayıları açısından GSE'li grup ile kontrol grubu arasında anlamlı istatistiksel fark saptandı. Plazma çinko değerinin GSE için spesifıtesi % 76, 51sensitivitesi % 39.1 bulundu. Bu değerler GSE'nin serolojik tarama testlerindeki oranlarla karşılaştırıldığında plazma çinko değerinin tek başına tarama testi olarak kullanılması için yeterli olmadığım ancak tam aşamasında destekleyici bir parametre olabileceğini düşündürdü. Çalışmamız sonucunda elde ettiğimiz verilere göre: Nedeni açıklanamayan boy kısalığı olgularında ince barsak biopsisi ile monosemptomatik GSE araştırılmalı, bu hastalar büyüme-gelişme mekanizması üzerine etkisi halen tartışmalı olsada çinko yönünden değerlendirilmelidir. < >