Çocuklarda hepatit A seroprevalansı ve risk faktörleri

Abstract

ÖZET Bu çalışma Haziran-Temmuz 2001 tarihleri arasında kronik bir hastalığı olmayıp, akut yakınmalarla Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi Genel Polikliniği'ne başvuran ve başvuru sırasında sarılığı olmayan 7ay-17yaş arası çocuklarda yapılmıştır. Tüm çocukların ailelerinden katılım için onayları alınmış, demografik, ekonomik, eğitim durumları ve evlerin su ve alt yapı bilgileri öğrenilmiştir. Toplam 544 çocuk çalışmaya katılmış, eşit sayıda çocuğun bulunduğu dört yaş grubu oluşturulmuştur. Bebek yaş grubu 7-24 ay arası, okul öncesi yaş grubu 25-72 ay arası, okul çağı yaş grubu 73-133 ay arası ve adölesan yaş grubu ise 133 ay ve üzeri olarak düzenlenmiştir. Serumlar Microparticle Enzyme Immunoassay (MELA.) yöntemi kullanılarak laboratuvarda çalışılmıştır. Tüm çocuklarda anti-HAV seropozitifliği %41.9 olarak saptanmıştır. Cinsiyet farklılığı ile anti-HAV seropozitifliği arasında ilişki gözlenmemiştir. Seropozitif olan vakaların az bir kısmında sarılık geçirme öyküsü varlığı görülmüştür, vakaların tamama yakınının enfeksiyonu asemptomatik geçirdiği tespit edilmiştir. Sadece bir çocuğun hepatit A aşısı yaptırdığı öğrenilmiştir. Yaş arttıkça anti-HAV seropozitifliğinin arttığı gözlenmiştir. Anti-HAV seropozitifliği; kirli çocuk grubunda, okula giden çocuklarda, özellikle özürlü okuluna gidenlerde, anne ve baba eğitim düzeyinin düşük olmasıyla, ekonomik durumun kötüleşmesiyle, ailenin nüfusunun artmasıyla ve tuvaleti dışarda olan evlerde yaşayan çocuklar için istatistiksel olarak anlamlı ölçüde yüksek bulunmuştur. Evlerde kullanılan içme suyu, kanalizasyon varlığı ve tuvaletin tipi ile Anti-HAV seropozitifliği arasında ilişki saptanmamıştır. Tüm bu risk faktörlerinden sadece yaş anti-HAV seropozitifliğini bağımsız olarak etkileyen faktör olarak tespit edilmiştir. Çalışmamızda 10-15 yaş arasında belirlenen seropozitiflik %76.2 bulunmuştur. Bir alan çalışması olmamasına rağmen bu sonuç, çalışmamız kapsamındaki bölgemizin orta düzey prevalans modeli ile uyumlu olduğunu düşündürmektedir. Bu konuda yeni epidemiyolojik çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu çalışma ile savunulan HAV aşı stratejisi; aşının serolojik test yapılmadan uygulanması gerekliliği olmasına rağmen bunun kesin 75belirlenmesi büyük populasyon çalışmaları gerektirmektedir. Ancak ülkemiz için aşı politikası belirlenene kadar yapılması gerekenler sağlık ve ekonomik seviyenin düzeltilmesi, hijyenik koşulların sağlanması, sanitasyon ve alt yapı özelliklerinin iyileştirilmesi olacaktır. 76