Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde Türkiye'nin terörle mücadelede insan hakları sorunu

Abstract

Terörizm, uzun yıllardan beri Türkiye'nin en önemli sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. Bu süreçte terör sorununun çözümü için askeri yöntemlerin kullanıldığı çatışma modeli, Türkiye'nin terörle mücadele stratejisinin ana eksenini oluşturmuştur. Terörizmin sadece silahlı mücadeleyle ile çözülebileceği inancı, Türkiye'nin terörle mücadele stratejisinde insan hakları kavramının ihmal edilmesine yol açmıştır. Özellikle, AİHM'e bireysel başvuru hakkının kabulüyle birlikte, terörle ilgili binden fazla dava Türkiye aleyhine sonuçlanmıştır. Kaybedilen bu davalar sonucunda ise yaklaşık 26 Milyon Euro mağdurlara tazminat olarak ödenirken, Türkiye'nin uluslararası toplumdaki imajı olumsuz yönde etkilenmiştir. İşte bu nedenlerden dolayı, bu çalışmada AİHM kararları çerçevesinde Türkiye'nin terörle mücadeledeki insan hakları sorunu, Türk Hukuk Sistemini oluşturan mevzuat ve yargı kararları irdelenerek araştırılmaya çalışılmıştır.Hazırlanmış olan bu tez beş farklı bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde terörizm olgusu farklı başlıklar altında incelenmeye çalışılacaktır. Terörizmin tanımı, terörizmin nedenleri ve terörist örgütlerin amacı bu bölümün konuları olacaktır. İkinci bölümde meşru terör politikalarının temelini oluşturan insan hakları ve terör ilişkisi araştırılma konusu yapılmıştır. Bu bölümde terörizm, insan hakları ve devlet ilişkisi, terörizmin insan haklarına etkileri, insan hakları çerçevesinde terörle mücadele ve terörizmle mücadele modelleri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, Türkiye'nin AİHS ve AİHM ile ilişkisinin kısa bir özeti yer alacaktır. AİHS' deki bazı temel hak ve özgürlüklerin terörle mücadele sırasında nasıl korunması gerektiği, AİHM kararlarından örnekler verilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde, Türk Hukuk Sisteminde terörle mücadele, çeşitli kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde, üçüncü bölümde belirttiğimiz temel hak ve özgürlüklerin başlıkları altında incelenecektir. Ayrıca temel hak ve özgürlüklerle ilgili Türk yargı organlarınca verilmiş bazı kararlar bu bölümde yer alacaktır. Son bölümde, bugüne kadar terörle mücadele nedeniyle AİHM'de Türkiye aleyhine açılmış davaların Türk Hukuk Sistemine etkileri ve bu kararların kısa bir analizi ile Türkiye ekonomisine doğrudan maliyeti hesaplanmıştır.Anahtar Kelimeler: Terörizm, İnsan Hakları, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Türk Hukuk Sistemi.

For many years terrorism has been one of the most important issues for the nation of Turkey. During this current period ?The War Model? was the main strategy of Turkish National Policy on Combating Terrorism. As a result of this strategy, human rights issue was ignored whilst Turkish Terrorism Policy was being implemented. After the individual?s application directly to European Court of Human Rights (ECHR) had been approved by Turkey, over a thousand of cases referred to ECHR were lost as a result of Turkish Terrorism Policy. In these cases approximately 26 million Euros in compensation were paid to the victims. This has lead to a negative impact on Turkey?s image in the international society. Due to these reasons, in this study; in the light of ECHR decisions, Turkey?s human rights problem whilst struggling with terrorism will be analyzed by reviewing Turkish Legal System.This master thesis consists of five chapters. Firstly, fact of terrorism will be analyzed in different headlines. Definition of terrorism, reasons of terrorism and aims of terrorists will be the subjects of this chapter. Secondly, relation between terrorism and human rights which is the basis of legal terrorism policy will be the subject of the second part. In this chapter, terrorism, human rights and state, effects of terrorism, struggling with terrorism according to the human rights standards and models for different ?war on terror? policies will be studied. Thirdly, brief story of relationship between Turkey and ECHR will be given in the beginning of this chapter. Then, according to the ECHR standards, how the rights, which were defined in European Convention on Human Rights, would be protected by the states whilst combating with terrorism will be explained. Fourthly, Turkish Legal System and its relationship to the ?war on terrorism? policy will be analyzed by reviewing laws and different regulations, under the same headlines of third chapter. In summation, this thesis will to show how ECHR judgments which were against Turkey have made an impact on Turkish Legal System and review the costs of these judgments in the legal system and the nation as a whole.Key Words: Terrorism, Human Rights, European Court of Human Rights, European Act of Human Rights, Turkish Legal System