Ceza muhakemesinde delillerin toplanması

Abstract

Deliller, ceza muhakemesinin işlemesini sağlayan en önemli araçlardan biridir. Bu tezde, Türk ceza muhakemesinde delillerin toplanması konusu ele alınmıştır. Konu delillerin toplanması ile sınırlandırılmış ve bu konudaki aksaklıklar tespit edilerek, bunlara çözüm önerileri sunulmuştur.2005 yılında 5271 sayılı CMK'nin yürürlüğe girmesiyle birlikte, ceza muhakemesindeki delil sistemine önemli yenilikler getirilmiştir. Bilimsel ve teknik gelişmelere bağlı olarak, vücuttan örnek alınması, moleküler genetik inceleme, iletişimin dinlenmesi, teknik araçlarla izleme ve gizli soruşturmacının görevlendirilmesi gibi birçok delil toplama yöntemi kanuna alınmıştır. Ayrıca bazı özel kanunlarda yer alan delil toplama yöntemlerine CMK'de yer verilerek, delil toplama kuralları tek bir metinde toplanmıştır. Birçok konuda yönetmelik çıkarılması öngörülerek, delil toplama kurallarının işlerliği sağlanmıştır. Bu yönde Cumhuriyet savcısının görevi daha da etkinleştirilerek, savcıların sanık haklarının korunmasında ve âdil muhakemesinin yapılabilmesinde etkinlikleri artırılmıştır.İddianamenin iadesi kurumunun kabulüyle, delillerin kural olarak soruşturma aşamasında, soruşturma organı tarafından en kısa zamanda ve sıcağı sıcağına toplanması ve muhakeme sürecinin daha hızlı ve sağlıklı işlemesi amaçlanmıştır. Ayrıca duruşmada doğrudan soru yöneltmenin kabul edilmesiyle birlikte delillerin toplanması ve tartışılması daha önemli hale gelmiştir.CMK ile getirilen bu yeniliklere karşın, bazı başka kanunlarda delil toplama kurallarıyla ilgili hükümlerin bulunması; birçok yeni delil toplama yöntemi kanunda düzenlenirken, ?olay yeri inceleme? konusuna yer verilmemesi, bir eksiklik olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca yeni kanun ile getirilen sistemin tam ve sağlıklı işleyebilmesi için, gerek Adlîye teşkilatında gerekse kollukta alt yapının tam olarak hazırlanması gerekir.Anahtar Kelimeler: Delil, Delillerin Toplanması, Delillendirme, Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller, Delil Toplama Kuralları, Delil Hukuku.

The evidence, which has been studied in this dissertation, is one of the essential instruments of criminal justice. The issue was limited to obtaining evidence, and the problems concerning to this issue have been specified and some suggestions for these problems have been offered.Once the law of TCP (The Act of Turkish Criminal Procedure ? 2005) 5271 numbered came into use and it provided some novelty to the evidence system in criminal justice. Thanks to the scientific and technical progress, lots of methods of collecting evidence such as biological evidence from living body and molecular genetics examines, recording private communication, observation by technical devices and secret investigation methods have been included in TCP. Some regulations were legislated for rules of evidence collection and they were made effective. The role of the public prosecutors in the criminal investigations became more effective to maintain fair trail and protect the rights of suspect.The rule of rejecting indictment aims at collecting evidence in the prosecution stage faster and more effectively. And collecting methods of evidence have became more significant by the rule of cross examination.However, still some evidence rules are existing in the other codes and this violates the unity of evidence rules. And the rule of ?crime scene investigation? has not been identified completely in TCP. Despite some novelties brought by TCP, the constructions of prosecution and law enforcement units should be strengthened to apply this law efficiently.Key Words: Evidence, Obtaining Evidence, Proofing, Criminal Evidence, The Law of Evidence.