Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının Türk idari yargı kararları üzerindeki etkileri

Abstract

?Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Türk İdari Yargı Kararları Üzerindeki Etkileri? konulu bu tez çalışmasını yapmamızın amacı, Türkiye'nin AİHM'nin yargı yetkisini zorunlu olarak tanımayı öngören 11 nolu ek Protokolü imzalaması ve Türkiye ile ilgili bireysel başvuruların artması ile birlikte bu konunun, daha da önem kazanmasıdır. Ancak gerek doktrinde ve gerek uygulamada konunun tam olarak değerlendirilmesinde, uluslararası hukuk ile iç hukuk arasındaki ilişkiler konusunda Türk Hukukunda Anayasanın getirdiği düzenin, 90. madde de 2004 yılında yapılan değişiklikten önce ve değişiklikten sonra tam olarak açıklığa kavuşturulamaması birtakım sıkıntıların yaşanmasına neden olmuştur. Bu nedenle, konunun zorluğu ve kapsamının genişliği göz önüne alınarak bu tez çalışmamızda AİHS ve AİHM kararlarının Türk pozitif hukukuna ve özelliklede uygulama aşamasında bulunan sivil idare mahkemesi kararları üzerinde nasıl bir etki bıraktığı değerlendirilmeye çalışılacaktır.Tez çalışmamızın birinci bölümünde, konumuz ile alakalı sağlıklı bir değirlendirme yapabilmemiz için Uluslararası hukukun iç hukukumuzdaki yeri ve uygulanabilirliği, 2004 yılı Anayasa değişikliğinden önce ve sonra olmak üzere iki yönlü olarak incelenmeye çalışılmıştır.İkinci bölümde ise, özellikle 11. protokolün yürürlüge girmesinden sonra yapısal değişikliğe uğrayan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde öngörülen koruma mekanizmaları ve işleyişleri üzerinde durularak, özellikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin yapmış olduğu yargılama süreci ve yetki ve etki alanı açıklanmıştır.Üçüncü ve son bölümde ise; ilk iki bölümde açıkladığımız hususlar göz önünde bulundurularak, öncelikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ölçü norm veya destek norm olarak kullanıldığı örnek Danıştay ve idare mahkemesi kararlarına yer verilerek, sözleşmenin idari yargı kararları üzerindeki etkileri açıklanmaya çalışılmış, daha sonra ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararların sivil idari yargı sistemimizdeki yeri tartışılmış Askeri Yüksek İdare Mahkemesi tez çalışmamızın dışında bırakılmıştır

Turkish Republic, signing the Protocol number 11, which recognize the power of adjudication of EHRC and the EHRC verdicts have gotten much more important because of the increasing number of individual lawsuits against Turkey. In this thesis, the effects of the EHRC verdicts on Turkish Administrative Judicial verdicts have been examined. But in both doctrine and the implementation being exactly evaluated of the issue, in 2004 with the changing of the constitution in article 90th, in point of the relationship between international law and domestic law, the indefiniteness of the Turkish Constitution taken into have caused some hardships. Therefore, keeping in view the issue's complexity and scope of the wideness in this thesis how the ECHR and the ECHR decisions strike on Turkish positive law, and especially on the implementation phase of the civil administration court decisions will be evaluated.In the first part of the Thesis, to make a healthy evaluation relevant to our subject the place of the international law in our domestic law and its applicability have been examined as, before and after the constitutional amendment in 2004.In the second part, by emphasizing on the protection mechanisms and focus on the course recognized on the European Human Rights Agreement, which undergone structural changes after especially the 11th protocol came in effect, particularly the judicial process of the European Court of Human Rights and its jurisdiction and influence has been explained.On the third and last part,by taking the points made in the first and second part in to consideration and mentioning the Council and Administrative Court's verdicts which have been used as a standard sample of primarily the European Convention on Human Rights? norms or support measure , the effects of the convention on the Administrative Judicial verdicts have been tried to explain and the place of the European Court of Human Rights verdicts in our judicial system has been discussed.However the High Military Administrative Court has been exempted from this thesis.