Filistin sorunu ve çözüm yolları

Abstract

Binlerce yıllık tarihi geçmişe sahip olan Filistin toprakları, geçtiğimiz yüzyıl içerisinde dünya gündeminden düşmeyerek uluslararası hareketliliğin merkezini oluşturdu. Dini, siyasi ve kültürel açıdan taşıdığı anlamı ve Doğu Akdeniz?de yer alan tarifsiz jeopolitik önemi, Filistin?i değerli kılmaya fazlasıyla yetmektedir.1897 yılında yapılan I. Siyonist Kongresi ile başlayan ve ?Halkı olmayan bir ülkeyi, ülkesi olmayan bir halka devredin? sloganı ile Filistin topraklarında bir Yahudi devleti kurma fikrini öngören bir süreç hararetle desteklendi. I. Dünya Savaşı sırasında Ortadoğu?da İngiltere ve Fransa arasındaki Sykes-Picot paylaşımı ve bir sene sonra hazırlanan 1917 Balfour Deklarasyonu, Yahudilere bu toprakları resmen açarken, aynı zamanda İngiliz mandası ile birlikte bölgeyi yavaş yavaş anarşinin kucağına bırakıyordu. 1948 Mayısında ise Filistin topraklarında Batı desteği ile İsrail devleti kuruldu. Bu devlet daha kurulmadan gerçekleştirilen Deir Yasin gibi katliamlar, aslında Ortadoğu?da yeni ve daha büyük bir istikrarsızlığın habercisiydi. 1948?den itibaren gerçekleşen Arap-İsrail savaşları, Yahudilerin almaya devam ettiği güçlü Batı desteğinin yanı sıra Arap ülkelerinin Filistin konusundaki tutarsızlıklarını ve samimiyetsizliklerini de ortaya koymaktaydı.Oslo Barış Anlaşmaları ile önemli bir ivme kazandığı sürekli olarak tekrarlanan Ortadoğu Barış Süreci?nde Filistin tarafı çok önemli tavizler vermeye zorlandı. Oslo anlaşmalarında, kolay konular gündeme alınırken, çözümü zor konular (Kudüs, yerleşimciler, mülteciler ve Filistin devletinin kurulması) nihai statü görüşmelerine bırakılmıştı. İsrail, kurulduğundan bu güne, önerilen tüm çözümlerin başarısını engellemek için yapabileceği her şeyi yapmıştır ve yapmaktadır. Buna rağmen, dünya genelinde, bu büyük soruna bir çözüm bulma arayışları da hızla devam etmektedir. Bunlar arasında ?İki devlet? ya da ?iki milletli tek devlet? şeklindeki öneriler, en çok öne çıkarılan çözüm yolları olarak gözükmektedir.Anahtar Kelimeler: Filistin, İsrail, Sorun, Mülteci, Barış.

The history of land of Palestine date back to thousands years, in the last century stayed as the first agenda and the center of international movements. Religion, politic and cultural values of Palestine and strategic location in the east of Mediterranean enough to make Palestine valuable. After the first Zionism Congress which done in 1897 which supported under the ?Give the people less land to people without land? slogan the thought of establishing Jewish State. Sharing of Sykes-Picot to the Middle East between England and France during I World War and Balfour?s declaration in 1917 officially opened Palestine?s land to Jewish. After that England with its mandate governments received anarchism with open arms. In May 1948 State of Israel established on Palestine?s land by West support. The massacre of Deir Yasin before establishing this state was the messenger informed that Middle East will countervail new and huge liability. These introduced the Western huge support to Jewish in wars between Arab and Israel after 1948 beside Arab countries discrepancy and insincerity. Oslo Peace agreement gave an important acceleration, but repeating the process of Middle East Peace forced Palestinian side to give concessions. Oslo agreement?s agenda stated easy issues and difficult issues (Jerusalem, settlements, refugees and establishing Palestine state) left after final situation. Israel made and is making everything to avert all peace solutions from establish till today. Although, World generally are looking for solution for this problem. Some of these solutions are ?Two States? or ?Two Nations State?. These solutions seem to be the most common solutions. Key words: Palestine, Israel, Problem, Refugee, Peace.