Borsa İstanbul'da manipülatif faaliyetlere konu olan hisse senetlerinin ortak özellikleri

Abstract

Sermaye piyasalarının fonksiyonu, elinde fon fazlası bulunan tasarruf sahipleri ile çeşitli sebepler ile fon ihtiyacı içinde olan şirketler arasında fon aktarımının sağlanmasıdır. Tasarruf sahiplerinin birikimlerini değerlendirmek için sermaye piyasasına yönlendirilmeleri açısından, yatırımcıların korunması büyük önem arz etmektedir. Sermaye Piyasası Kanunu?nun (SPKn) 107/1 maddesinde, ?sermaye piyasası araçlarının fiyatlarına, fiyat değişimlerine, arz ve taleplerine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmak amacıyla alım veya satım yapmak? olarak tanımlanan manipülasyon suçu Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasasının önde gelen sorunlarından biridir.Çalışmada, manipülasyon nedeniyle savcılığa yapılan suç duyurularına en çok konu olan hisse senetleri incelenmiştir. İnceleme sonucunda söz konusu hisse senetlerinin tespit edilen ortak özellikleri aşağıda sıralanmıştır:1-Halka açıklık oranları düşüktür. Halka açıklık oranları hakim ortakların sahip oldukları pay oranının altındadır. Yani dolaşımdaki pay sayıları sınırlıdır.2-Ağırlıklı ortalama fiyatları düşüktür.3-Halka açık kısmın piyasa değerleri düşüktür.4-Borsa İstanbul?daki işlem hacmi ve piyasa büyüklüğü açısından rolleri sınırlıdır.5-Hisse başına halka açık piyasa değerleri, halka arzdan sonra takip eden yıllarda düşmüştür.Tespit edilen ortak özelliklerin, bu hisse senetlerinde manipülatif işlem gerçekleştirilmesine olanak sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Sermaye Piyasası, Sermaye Piyasası Kurulu, Manipülasyon, Yatırım, Hisse Senedi, Halka Açık Piyasa Değeri.

The function of capital markets is the transfer of funds between saver who have fund surplus and companies who are in need of funds. The protection of investors is of great importance in terms of orientation of savers to capital markets for reserve estimate. The offence of manipulation which is one of the most serious problems in Borsa Istanbul AS share market is defined in the article 107/1 of the Capital Market Law as follows: ?Buying and selling with the aim of creating false and misleading impressions concerning the prices of capital market instruments, price changes and supply and demand?.In the study the equity shares which were involved official complaints at most because of manipulation were examined. The common characteristics of these equities resulting from the said examination are as follows:1-The rate of publicly traded companies is very low. Public quotation in these companies is lower than the share rate owned by the controlling shareholders, i.e. the rate of shares in circulation is limited. 2-Their weighted average price is very low.3-The market value of the part traded publicly is low. 4-Their roles in terms of transaction volume and market size are very limited.5-Publicly traded market values per share decreased in the years after public offering. We came to the conclusion that these common characteristics make it possible to realize manipulative transactions in these equity shares.Keywords: Capital Market, Capital Market Board, Manipulation, Investment, Stock Certificate, Publicly Trading Market Value.