Kolluk kuvvetlerinin sivil gözetimi ve Türkiye'de uygulanabilirliği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, kolluk kuvvetleri ve sivil gözetim kavramlarını tanımlayarak ve sivil gözetim mekanizmalarını inceleyerek, Türkiye'deki uygulamalar üzerinden sistemin zayıf ve güçlü yönlerini değerlendirip sivil gözetimin Türkiye'de uygulanabilirliğini tartışmaktır. Kolluk güçleri vatandaşların huzur ve güven içinde yaşamalarını teminen geniş yetkiler kullanırlar. Bu yetki insanların en temel hakkı olan yaşam hakkı da dahil olmak üzere arama, yakalama, zor kullanma, el koyma, silah taşıma ve kullanma gibi toplumu ve bireyleri yakından ilgilendiren bir içeriğe sahiptir. Demokratik bir hukuk devletinde, geniş yetkilere sahip kolluk kuvvetlerini yasalarla sınırlamak, bu yetkileri kötüye kullananları cezalandırmak ve vatandaşları koruyacak denetim mekanizmaları oluşturmak gerekir. Bu mekanizmalar yasama, yürütme, yargı denetiminin yanı sıra modern kamu yönetimi ilkelerini de içeren sivil otoritelere bağlılık, etik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve devlet vatandaş işbirliğine dayanır. Sivil gözetim olarak tanımlanan yeni yaklaşım söz konusu mekanizmaların ete kemiğe bürünmüş halidir. Türkiye'de sivil gözetim mekanizmalarını geliştirmek adına birçok yasal düzenleme yapılmıştır. Ülkemizde demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan haklarına saygı, modern ve çağdaş bir yönetim adına iyileşme sağlamanın önünde her hangi bir engel bulunmamaktadır.Anahtar Kelimeler: Kolluk Kuvvetleri, Sivil Gözetim, Hesap Verebilirlik, Etik, Denetim, Sivil Gözetim Mekanizmaları.

The aim of this study is to discuss the applicability of the civilian oversight by evaluating the strengths and weaknesses through the implementation in Turkey, with also introducing the law enforcement and civilian oversight concepts and examining the civilian oversight mechanisms.Law enforcement bodies use a wide range of powers to maintain the peace and security of the citizens. This power includes authorities that are closely related to the society and the individuals, such as search, arrest, right to use force, confiscation, carrying and using weapons to protect all rights, including the right to live, which is the fundamental right of the citizens.In a democratic constitutional state, limiting the law enforcements that have a wide range of powers with regulations, penalizing those who misconduct and establishing auditing mechanisms to protect the citizens' rights are necessary. These mechanisms are based on legislative, executive and judicial supervision as well as commitment to civilian authorities including modern public administration principles, ethics, transparency, accountability and state citizen co-operation to civil authorities. This new approach, defined as civilian oversight, is the shape in flesh and bones of the mechanisms in question.Turkey made many legal regulations to improve civilian oversight mechanism. There are no obstacles in the way of democracy, rule of law, respect for human rights, and improvement in the name of modern and contemporary administration in our country. Key Words: Law Enforcement Bodies, Civilian Oversight, Accountability, Ethics, Audit, Civilian Oversight Mechanisms.