Parkinson hastalığında dopaminerjik tedavinin kontrast duyarlılık, görsel uyarılmış potansiyeller ve görme alanı üzerine etkisi

Abstract

AMAÇ: Son otuz yıldır Parkinson hastalığında bazal ganglionlarda bilinen nigrostriyatal dopaminerjik yetersizliğin ötesinde genel bir dopaminerjik işlev bozukluğu olduğu düşünülmektedir. Çalışmaların bir kısmında, bu genel dopaminerjik işlev bozukluğu içinde multisinaptik görme yollarının da etkilendiği ileri sürülmüştür. Çalışmamızda, Parkinson hastalarının görsel yollarının kontrast sensitivite, görsel uyarılmış potansiyeller (VEP), görme alanı ölçümleri ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır.AMAÇ: Parkinson Hastalığında vizüel parametreler üzerine dopaminerjik tedavinin etkisini değerlendirmek.YÖNTEMLER: Çalışmamızda 2003-2006 yılları arasında polikliniğimize başvuran 20 yeni Parkinson hastasında, hastalığın başlangıcında, herhangi bir tedavi almadan ve tedaviye başlandıktan altı ay sonra görsel uyarılmış potansiyeller (P100), görme alanı, kontrast sensitivite değişiklikleri ölçüldü. Ayrıca hastalığın süresi ile ilişkisi açısından en az beş yıldır (ortalama 7,7 yıl) tedavi gören 20 Parkinson hastası da çalışma kapsamına alındı; her iki grup, benzer yaş grubunda olan sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldı. Parkinson hastalığı dışında nörolojik veya sistemik hastalığı olanlar, kırma kusuru dışında göz hastalığı olanlar ve eski Parkinson hastaları grubu dışında önceden herhangi bir antiparkinson tedavi görenler çalışma kapsamına alınmadı.BULGULAR: Hastalığın başlangıcında P100 değerleri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, 32 karelik uyaran ile sağ gözlerde, 64 karelik uyaran ile sol gözlerde, anlamlı uzun bulundu. Bu değerler, tedavi sonrasında tekrar sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı bir fark görülmedi. Tedavi öncesi ve sonrası P100 değerleri arasında fark bulunmadı. Eski tanılı Parkinson hastalarında ise kontrol grubuna göre her iki uyaranla da belirgin latans uzaması görüldü. Görme alanı incelemelerinde, yeni tanılı grupta tedavi öncesinde kontrol grubuna göre belirgin MD değeri artışı görüldü. Tedavi ile MD değerlerinde anlamlı düzelme saptandı.Kontrast sensitivite ölçümlerinde ise yeni tanılı Parkinson hastaları grubunda, kontrast sensitivite toplam skala ortalaması ve logaritmik karşılığı kontrol grubuna göre anlamlı düşük bulundu; tedavi sonrası bu değerlerin anlamlı şekilde arttığı ve kontrol grubu ile aralarında fark olmadığı tespit edildi. Eski tanılı Parkinson hasta grubu sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında hem toplam skor, hem de logaritmik karşılıkları anlamlı düşük bulundu.SONUÇ: Parkinson hastalığının başlangıç döneminde görme ile ilgili yakınma olmasa bile, görsel testlerle saptanabilen ve erken dönemde dopaminerjik tedavisi ile düzelen görme sistemi etkilenimi olduğu görülmüştür. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde ise, motor bulgulara benzer şekilde, tedavinin erken dönemlere göre etkisiz kaldığı görülmüş; bunun da Parkinson hastalığının progresif seyirli olmasından kaynaklanabileceği düşünülmüştür. Görme sistemi etkileniminin değerlendirilmesinde, oftalmolojik patolojisi olmayan hastalarda, en duyarlı ölçüm kontrast sensitivitedir. Temel bilimler alanında yapılan çalışmalar sayesinde, dopamin görme sistemi üzerinde retinada kesin olarak tanımlanmış, görme keskinliğinin artırılmasında ve kontrast algılanmasında önemli fonksiyonları olduğu bildirilmiştir. Parkinson hastalarını değerlendirirken bulanık görme ya da ayrıntıları seçememe gibi şikâyetler olduğunda, göz muayenesinde açıklayıcı bir neden yoksa retinal dopaminerjik hipoaktivite akla gelmelidir.

OBJECTIVE: Since recent three decades, generalized dopaminergic system dysfunction is being proposed in the etiology of the Parkinson's disease (PD) rather than the dysfunction of nigrostriatal dopaminergic pathway in the basal ganglia. Some studies suggested that multi-synaptic visual pathways are also effected beside this generalized dopaminergic malfunction. In this study, we aimed to evaluate visual pathways in the patients with Parkinson's disease by the means of contrast sensitivity, visual evoked potentials (VEP) and visual field measurement.OBJECTIVE: To evaluate the effect of dopaminergic treatment on visual parameters in Parkison's disease.METHODS: MATERIALS-METHODS: Between the years of 2003 and 2006, a total of 20 patients who were recently diagnosed as Parkinson's disease and who had not taken any anti-Parkinsonism drug was included in the study. In these patients, the parameters of contrast sensitivity, visual evoked potentials (P100) and visual field were evaluated before any treatment was initiated and six months after treatment. In addition, another total of 20 patients with Parkinson's disease on treatment for a minimal period 5 years (mean 7,7 years) were included to observe any affect related to the duration of the disease. Patients with any systemic disease or other neurological disease other than Parkinson's disease and the patients with any ocular disease other than refractive disorders were not included.RESULTS: When pre-treatment P100 values were compared with the control groups, they were found to be significantly long in the right eyes with 32 square stimulus and in the left eyes with 64 square stimulus. When the post-treatment values were compared with the control groups, there was no significant difference. There was no difference between the pre and post treatment values of P100. When the patients who were previously diagnosed as Parkinson's disease were compared with the control group, there was a significant lengthening in the latency with both stimuli. The visual field evaluation revealed significant increase MD value in the study group compared to the control group. After treatment, MD values improved significantly. The evaluation of contrast sensitivity of the recently diagnosed patients revealed a significant decrease in the mean value of contrast sensitivity scale and its logarithmic equivalent, compared to the control group. After treatment, these values increased significantly and were similar to the values of control group. Previously diagnosed patients had significantly low total score and logarithmic equivalent compared to the healthy control group.CONCLUSION: Even though there might be no complaint related to the vision in the early period of the Parkinson's disease, we observed visual impairment which can be detected by visual tests and be corrected with dopaminergic treatment in the early period of the disease. In the advancing period of the disease, the treatment is ineffective for the visual impairment similar to the motor findings. This may be a result of the progressive nature of the Parkinson's disease. Contrast sensitivity is the most sensitive test in the evaluation of the involvement of the visual pathways. With the studies performed in the field of basic science field, dopamine has been found in the retina and it has been suggested to have major roles in the visual acuity and contrast perception. In the evaluation of the patients with Parkinson's disease, complaining blurry vision or inability to perceive details, retinal dopaminergic hipoactivity should be kept in mind in case of no explanatory finding with the examination of the eye.