Vertebrobaziler sistem iskemik inmelerinde karotis-vertebral sistem doppler ultrasonografi ile servikal bt anjiografi ve/veya servikal MR anjiografi sonuçlarının karşılaştırılması

Abstract

AMAÇ VE GEREKÇE: Bu çalışmada nöroloji kliniğinde takip edilen ve ciddi mortalitesi olan vertebrobaziler sistem iskemik inmelerinin etiyolojisini saptamak ve bu nedenle kullanılan Karotis-Vertebral Sistem Doppler Ultrasonografi (RDUS) ile Bilgisayarlı Tomografi Anjiografi (BTA) ve/veya Manyetik Rezonans Anjiografi (MRA) sonuçlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Vertebrobaziler sistem iskemik inmelerinde etiyolojisinin belirlenmesinde bu tetkiklerin etkinliğinin araştırılması; anjiografik tetkikler (BTA ve MRA) ile ultrasonografinin, etiyolojinin belirlenmesindeki uyumluluğunu ve bu tetkiklerin birbirlerine üstünlüklerinin karşılaştırılması; ayrıca iskemik inmeyi oluşturan risk faktörleri ile korelasyonunun saptanması planlanmıştır.HİPOTEZLER : 1- BTA ve MRA tetkikleri vertebrobaziler sistem iskemik inmesi olan hastalarda, etiyolojiyi saptamada, RDUS'e göre daha üstündür.2- RDUS tetkikine ilâve olarak yapılan BTA ve MRA tetkikleri; vertebrobaziler sistem iskemik inmesi olan hastalarda etiyolojiyi saptama oranını yükseltmektedir.MATERYAL VE METOT: 1 Ocak 2014-31 Mart 2017 tarihleri arasında T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniğimizde vertebrobaziler sisteme ait iskemik infarktı diffüzyon MR ve beyin MR ile tanı alan hastalar değerlendirilmiştir. Hastaların anamnezi, semptomları, kraniyal bilgisayarlı tomografi, diffüzyon manyetik rezonans görüntüleme ve kraniyal manyetik rezonans görüntüleme sonuçları incelenmiştir. Semptomları ataksi, vertigo, bulantı, kusma, diplopi, görme bozukluğu, parezi gibi vertebrobaziler sisteme ait iskemik infarktı destekleyen hastalar çalışmaya alınmıştır. Hastalar; retrospektif olarak hastane kayıtları , RDUS raporları, BTA / MRA görüntüleri ve raporları, epikrizleri üzerinden değerlendirilmiştir.BULGULAR: Vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda RDUS incelemesinin %71,7, BTA tetkikinin %78,7 ve MRA tetkikinin %85,3 oranlarında etiyolojiye yönelik olarak doğru bilgi verdiğini saptanmıştır. Aterosklerozu olan hastalarda, %75,3 oranında RDUS'de infarkt alanı ile uyumlu bulgular tespit edilmiştir (p=0,21). RDUS incelemesinin, vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda, arter tıkanıklığını tespit etmede yararlı olmayacağı saptanmıştır (p<0,001). Vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda etiyolojiye yönelik RDUS ve BTA tetkiklerinin %55,3 ; RDUS ve MRA tetkiklerinin %44,1 oranlarında uyumlu olduğu saptanmıştır. RDUS ve BTA tetkikleri karşılaştırıldığında; her iki tetkikte de infarkt alanı ile uyumsuz bulgular tespit edilen hastaların oranının %1,1 olduğu saptandı. RDUS ve MRA tetkikleri karşılaştırıldığında; her iki tetkikte de infarkt alanı ile uyumsuz bulgular tespit edilen hiç hasta saptanmadı. İleri istatistiksel analizlerde RDUS ve BTA sonuçları (p=0,022) [-0,23 ± 0,07] ile RDUS ve MRA sonuçları (p=0,043) [-0,28 ± 0,10] arasında uyum gözlenmediğini saptandı. SONUÇ: RDUS incelemesinin non-invaziv, ucuz ve hızlı olması nedeniyle vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda etiyolojiye yönelik ilk yapılması gereken ve hastaların takibinde ilk başvurulması gereken tetkiklerden biridir. Damar yapılarının görüntülenmesinde vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda BTA ve/veya MRA tetkikleri ile beraber yapıldığında etiyoloji saptamada çok yüksek oranda bilgi verebilir. Fakat RDUS incelemesi ile vertebral arterlerin sadece V1 ve V2 parçaları iyi görüntülenebilir. Vertebrobaziler sisteme ait iskemik inmesi olan hastalarda, vertebrobaziler sistem damar yapılarının diğer parçaların RDUS incelemesinde görüntülenememesi nedeniyle, etiyolojiye yönelik yapılan ultrasonografik incelemede, bu tetkik ile birlikte transkraniyal renkli doppler ultrasonografi, intrakraniyal damarları görüntülemek için rutin olarak yapılmalıdır. RDUS incelemesi ve anjiografik tetkiklerin karşılaştırılması için transkraniyal ultrasonografik incelemeyi de içeren, bu yönde daha çok sayıda çalışmaya ihtiyaç vardır.ANAHTAR KELİMELER: Doppler Ultrasonografi, Bilgisayarlı Tomografi Anjiografi, Manyetik Rezonons Anjiografi, Vertebrobaziler Sistem İskemik İnmesi, Vertebral ArterlerİLETİŞİM ADRESİ: alpercsk@gmail.com

OBJECTIVE AND REASON: This study is intended to determine etiology of vertebrobasilar system ischemic strokes which are examining in neurology clinics and have severe mortality and comparison of Carotis – Vertebral System Doppler Ultrasonography (US) with Computerized Tomography Angiography (CTA) and / or Magnetic Resonance Angiography (MRA) results which is used for that purpose. It is planned that investigating examinations' efficiency in etiology of vertebrobasilar system ischemic strokes; compatibility of angiographic examinations (CTA and MRA) with ultrasonography in defining etiology and comparing advantages of that examinations with each other; furthermore determining correlation with constitutive stroke risk factors.HYPOTHESSES: 1-In patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke; CTA and MRA examinations is superior than US in determining etiology.2-CTA and MRA examinations which have done as an addition to US; raises etiology determining rates in patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke.MATERIAL AND METHOD: Between dates 01.01.2014 and 31.03.2017 in Turkish Republic Minister of Heath Gaziosmanpasa Taksim Education and Research Hospital Neurology Clinic patients who have diagnosed as vertebrobasilar system ischemic stroke with diffusion magnetic resonance imaging and cranial magnetic resonance imaging were evaluated. Patients history, symptoms, cranial computerized tomography, diffusion magnetic resonance imaging and cranial magnetic resonance imaging results were examined. Patients who have symptoms like ataxia, vertigo, nausea, vomiting, diplopia, visual failure, paresia that sustaining vertebrobasilar system's ischemic stroke were included to study. Patients were examined retrospectively over hospital records, US reports, CTA / MRA images and reports, epicrisis reports. RESULTS: In patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke, US examination in proportion as %71,7 , CTA examination in proportion as %78,7 and MRA examination in proportion as %85,3 get true information about etiology. In patient who have atherosclerosis , in proportion as %75,3 US identified that findings were compatible with infarct area (p=0,21). It was determined that US examination is no helpful to identify artery occlusion in patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke (p<0,001). Intended to etiology US and CTA examinations in proportion as %55,3 ; US and MRA examinations in proportion as %44,1 compatible in patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke. When US and CTA examinations were compared; patient ratio was %1,1 determined in both two examinations identified that findings were not compatible with infarct area. When MRA and CTA examinations were compared; there was no patient determined in both two examinations identified that findings were not compatible with infarct area. It was determined that there were no coherence between US and CTA results (p=0,022) [-0,23 ± 0,07] with US and MRA results (p=0,043) [-0,28 ± 0,10] in further statistical analysis.CONCLUSION: Because of non-invasive, inexpensive and fast; US examination is one of the first required examination intended to etiology and first following up examination need to be done for patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke. US examination can provide highly information about determining etiology when done with CTA and /or MRA examinations for imaging vessel structure in patients who have vertebrobasilar system ischemic stroke. But, only V1 and V2 segments of vertebral arteries can be imaged fine via US. Due to other vertebrobasilar system vessel structures can not be imaged with US examination, in US examination which is done intended to etiology , also transcranial colored doppler ultrasonography should be done as a routine with US for imaging intracranial vessels. More number of studies needed to be done this way including transcranial ultrasonography for comparing US examination and angiographic examinations. KEYWORDS: Doppler Ultrasonography, Computerize Tomography Anjiography, Magnetic Rezonance Angiography, Vertebrobasilar System Ischemic Stroke, Vertebral ArteriesCONTACT ADDRESS: alpercsk@gmail.com