Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim Araştırma Hastanesi evde sağlık hizmetleri biriminde takip edilen orta-ileri evre demans hastalarında ağrı ve depresyon düzeylerinin saptanması ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, evde sağlık hizmeti alan orta-ileri evre demans hastalarının yaşam kalitesinin arttırılmasına yönelik çalışmalara önerilerde bulunmak üzere, demans hastalarında ağrı ve depresyon düzeyleri ve aralarındaki ilişkinin saptanmasıdır.Yöntem: Çalışmamız etik kurul onayı alındıktan sonra, İstanbul'da Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği evde sağlık hizmetleri birimi tarafından takip edilen, orta-ileri evre demans hastalarına, Cornell ve PADE ölçekleri uygulanarak yapılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için IBM SPSS Statistics 20 (IBM SPSS, Türkiye) programı kullanıldı.Bulgular: Çalışma 01.12.2017 - 01.06.2018 tarihleri arasında yaşları 65 ile 100 arasında değişmekte olan, 55'i (%67.9) kadın ve 26'sı (%32.1) erkek olmak üzere toplam 81 olgu üzerinde yapılmıştır. Yaş ortalaması 83.07±7.59 yıldır. Olguların kardeş sayıları 1 ile 10 arasında değişmekte olup, ortalaması 4.28±1.80, medyanı 4 kardeştir. Çocuk sayıları 1 ile 10 arasında değişmekte olup, ortalaması 4.21±1.96, medyanı 4 kardeştir. %63'ü ev hanımı, %16'sı işçi emeklisi, %11.1'i serbest meslek, %1.2'si memur emeklisi ve %8.6'sı diğer meslek gruplarındandır. %48.1'i okur-yazar değilken, %16'sı okuryazar, %32.1'i ilkokul mezunu, %3.7'si ortaokul mezunudur. Okuryazar olan olgularda depresyon görülme oranı (%100), ilköğretim mezunu olgulardan (%55.2) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksektir (p<0.05). Olguların %72.8'inde depresyon görülmekte iken, %27.2'sinde depresyon görülmemektedir. Olguların Pade puanları 25 ile 73 arasında değişmekte olup, ortalaması 43.02±9.64'tür.Pade puanı ile Cornell puanı arasında aynı yönlü, zayıf düzeyde (%23.9) ancak istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.Sonuç: Orta-İleri evre demans hastalarında ağrıve depresyon oldukça sık görülmektedir ve aralarında zayıf da olsaistatistiksel olarak anlamlı, aynı yönlü ilişki bulunmaktadır. Bu nedenle orta-ileri evre demans hastalarında depresyonun ve ağrının yaratacağı olumsuzlukların önüne geçebilmek için demans hastaları 1. Basamakta her vizitte ağrı ve depresyon açısındanda değerlendirilmelidir.Anahtar Sözcükler: Demans, Depresyon, Ağrı

Objective: The aim of this study was to determine the level of pain and depression in patients with dementia and the relationship between them, with suggestions on studies to improve the quality of life of middle-advanced patients with dementia receiving home care service.Method: After obtaining ethical approval for our study, Gaziosmanpaşa Taksim Health Practices and Research Center, Family Practice Clinic was conducted in Istanbul by applying Cornell and PADE scales to middle-advanced patients with dementia followed by home care service. When evaluating the findings obtained in this study, statistical analysis for IBM SPSS Statistics 20 (IBM SPSS, Turkey) programs were used.Results: The study was carried out on 81 participants, 55 (67.9%) female and 26 (32.1%) male, aged between 65 and 100 years, between 12.12.2017 - 01.06.2018. The mean age of the participants was 83.07±7.59 years. The number of siblings of the participants ranged from 1 to 10, with a mean of 4.28 ± 1.80, with a median of 4. The number of children of the participants ranged from 1 to 10, with a mean of 4.21 ± 1.96 and a median of 4. 63% are housewives, 16% are workers' retirement, 11.1% are self-employed, 1.2% are civil servant retirement and 8.6% are other occupational groups. 48.1% were not literate, 16% were literate, 32.1% were primary school graduates and 3.7% were middle school graduates. The incidence of depression in illiterate cases (%100) were statistically higher than the incidence of primary school graduates (55.2%). (p<0.05). While depression was seen in 72.8% of cases, depression was not observed in 27.2%. PADE scores of the cases ranged from 25 to 73 with a mean of 43.02 ± 9.64. There is a statistically significant relationship between the PADE score and the Cornell score in the same direction and at a weak level (23.9%).Conclusion: Pain and depression are fairly common situation in patients with middle-advanced dementia and there is a statistically significant same-direction relationship, even at a weak level. For this reason, in order to prevent the depressionand pain of patients with middle-advanced dementia, in each step they should be assessed in terms of pain and depression at the primary health care institutions.Keywords: Dementia, Depression, Pain