Opiyat bağımlılığında agonist veya antagonist tedavisi gören bireylerin tedaviye yönelik algılarının incelenmesi

Abstract

Opiyat kullanım bozukluğu gibi hızlı gelişen ve bireyde fazlaca tahribat bırakan bir bozukluğun tedavisinde bireyler, isteksiz olabilmektedirler. Bu açıdan bakıldığında bireyin tedavi için verdiği kararların bireye uygunluğu daha da önem taşımaktadır. Bu nedenle agonist veya antagonist tedavilerinin farklı dinamikleri göz önünde bulundurulduğunda bireye en uygun tedavinin yüksek verim ile sürdürüleceği düşünülmektedir.Bu çalışma opiyat kullanım bozukluğu nedeniyle AMATEM 2 ve 3. kliniklerinde yatarak agonist (buprenorfin/nalokson) ve antagonist (naltrekson implant) tedavisi gören 19-50 yaş arası 136 bireyin, tercih edecekleri tedavi biçimine yönelik algılarında değişikliğe yol açabilecek etkenlerin ortaya konulması ve bu iki grubun sosyotropik-otonomik kişilik özelliği gibi değişkenlerce karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır.Bu nedenle; bireylere, sosyodemografik verilerin, tedavinin başarısına etki ettiği düşünülen faktörlere ilişkin algıların ve kişilik özelliklerinin belirlenebilmesi için `Sosyodemografik Veri Toplama Formu`, `Bağımlılık Tedavisinin Başarısını Öngören Faktörler Ölçeği (BÖF)` ve Sosyotropi-Otonomi Ölçeği (SOSOTÖ)` uygulanmıştır. Veriler, bireyler kliniklerinde yatarak tedavi gördükleri sırada kliniğin iş akışını aksatmayacak ve bireylerin tedavi ve rehabilitasyon süreçlerini engellemeyecek şekilde uygun olan zamanlarda yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır.Çalışmamızın bulgularına göre, opiyat kullanım bozukluğu nedeniyle klinikte yatarak agonist ve antagonist tedavisi gören bireyler, tedavinin başarısını öngören faktörler ve sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri düzleminde incelenmesi ile tedavinin başarısına yönelik algıların; tedavi yöntemine (p<0,05), tedavi görme sıklığına (p<0,01), evde birlikte yaşanılan aile tipine (p<0,05), medeni duruma (p<0,05), anne-babanın hayatta olup olmamasına (p<0,05) ve bireylerin çocukken karşılaştıkları ebeveyn tutumlarına (p<0,05) göre değişiklik gösterdiği saptanmıştır. Çalışmanın sonunda, bireylerin algılarına ve kişilik özelliklerine uygun tedavi yöntemlerini seçmelerinin tıbbi ve toplumsal faydaları hakkında öneriler sunulmuştur.

The individuals who have been getting treatment for opioid use disorder which is a quickly developing and damaging disorder may be reluctant. When viewed from this aspect its more important to consider the suitability of the decision for treatment. Thus, when the different dynamics of agonist or antagonist treatments considered it is assumed that the eligible treatment to the individual may be maintained with high efficacy. The aim of this study was the following. The 136 individual which their ages range between 19-50 and have been getting agonist (buprenorphine/naloxone) or antagonist (naltrexone implant) treatment because of opioid use disorder while resting in AMATEM 2 and 3 clinics have been evaluated in order to reveal the factors that may alter their perception about treatment and have been compared with sociodemographic variables and characteristics such as sociotropic and autonomic.Therefore, `Sociodemographic Data Evaluation Form`, The Scale of Prescriptive Factors for Addiction Treatment` and `Sociotrophy-Autonomy Scale` were used to assess the sociodemographic data, the perception towards factors which have been affected to the treatment and characteristics. The data of the individuals have been collected by the researcher via face-to-face interviews while they were residential in the clinic. The working process of the clinic has been considered. According to results of our study, it has been detected that there are some differences in the perception of treatment success between individuals who have been getting agonist or antagonist treatments such as treatment method (p<0,05), treatment frequency (p<0,01), family type (p<0,05), marital status (p<0,05), the status of the parents (living/dead) (p<0,05) and the parental attitudes which individuals have faced (p<0,05). At the end of the study some suggestions about medical and social benefits after the selection of eligible treatment methods which is suitable for individual's perception and characteristics.