Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne başvuran yaşlı bireylerin sağlık durumu ve sürücü özelliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Yaşlı nüfusun tüm dünyada giderek artmakta olduğu saptanmıştır. Günümüzde giderek kalabalıklaşan, herkesin günlük hayatında zorluklarına maruz kaldığı trafik sorunu, ülkemize ve insanlarımıza olan maddi yükü yanında yaralanmalı ve ölümlü kazalar nedeniyle insan sağlığı açısından önemli bir sorundur. Yaşlı bireylerin sürücülük özelliklerinin zayıfladığı ve trafikte daha fazla sorunla karşılaştıkları bilinmektedir. Çalışmanın amacı; yaşlı bireylerin sürücülük özelliklerini ve kronik hastalıkların buna etkisini incelemek, aile hekiminin bu konuda yapabileceklerini ortaya koymaktır.Çalışmaya Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği'ne başvuran 50 yaş üstü kişilerden araştırmaya katılmayı kabul eden 301 gönüllü dahil edilmiştir. Katılımcılara 40 soruluk anket formu uygulanmıştır. Verilerin analizlerinde SPSS 18.0 paket programı kullanılmıştır.Çalışmaya katılanların %55.1'i erkek, %44.9'u kadındır. Yaş ortalaması 62.1±7.5 olarak bulunmuş; %64.5'i 50-65 yaş arası, %35.5'i 65 yaş üstü olarak saptanmıştır. %1.3 okur-yazar olmayan, %1.3okur-yazar, %40.5 ilkokul mezunu, %15.3 ortaokul mezunu, %22.9 lise mezunu ve %18.6 yükseköğrenim mezunu olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların %81.1'inde kronik hastalık tanısı mevcuttur; %39.9'unda hipertansiyon, %27.6'sında diyabetes mellitus, %19.3'ünde guatr, %8.6'sında hiperlipidemi, %4'ünde koroner arter hastalığı ve %13.3'ünde diğer kronik hastalıklar (osteoporoz, malignite, glokom vb.) saptanmıştır. %33.9 şimdiye kadar hiç taşıt kullanmamış, %35.2 halen taşıt kullanmaya devam etmekte, %30.9 ise çeşitli nedenlerle taşıt kullanmayı bırakmıştır. 65 yaş üstü grupta dikkat eksikliği nedenli taşıt kullanmayı bırakma daha sıktır. Görme fonksiyonlarının azalması ve eklem ağrıları nedeniyle taşıt kullanmada zorlanma tespit edilmiştir. Katılımcılardan 12 kişi son beş yılda trafik kazası geçirmiş, bu nedenle yaşlı sürücülerde trafik kazası sıklığı hakkında anlamlı sonuç elde edilememiştir.Sonuç olarak; doğum öncesi dönemden ölüme kadar bireyin sağlığına bütüncül yaklaşım sergileyen aile hekimleri, yaşlı sürücülere güvenli ve dikkatli sürücülük için tavsiyelerde bulunmalı, gerektiğinde sürücülüğü bırakmasını önermelidir. Kronik hastalık tanısı bulunan yaşlı sürücülerin periyodik muayeneleri daha sık olmalı, gerekli kontroller yapılmalıdır.

Elderly population in the world is found to be increasing day by day. Nowadays, the traffic problem which is increasingly becoming crowded and affects everyone's daily life, is an important problem in terms of human health due to fatal and injury accidents beside the financial burden to our country and our people. It is known that the driving characteristics of the elderly are weakened and they encounter more problems. The aim of the study is to examine the driving characteristics of the elderly and effects of chronic diseases on it, and to reveal what a family physician can do about this topic. 301 volunteers over the age of 50 who were referred to the Family Medicine Clinic in Antalya Training and Research Hospital and agreed to participate in the study were included to the study. Participants were administered the 40-item questionnaire. SPSS 18.0 software package was used for data analysis.55.1% of respondents were male and 44.9% were women. Average age was found to be 62.1±7.5; 64.5% between 50-65 years and 35.5% were found to be over 65 years old. 1.3% were illiterate, 1.3% literate, 40.5% graduated from primary school, 15.3% middle school, 22.9% high school and 18.6% were identified as graduates of higher education. 81.1% of the participants had the diagnosis of at least one chronicle disease; 39.9% had hypertension, 27.6% diabetes mellitus, 19.3% goiter, 8.6% hyperlipidemia, 4% coronary artery disease and 13.3% had other chronic diseases (osteoporosis, malignancy, glaucoma, etc.). 33.9% had never used vehicle, 35.2% continued to use the vehicle and 30.9% had left to use the vehicle for various reasons. To stop using vehicle due to attention deficit disorder were more common in over 65 years old group. Difficulty in using vehicles due to reduction of visual function and joint pain had been identified. Only 12 participants had traffic accidents in the last 5 years, therefore meaningful results about the incidence of traffic accidents in older drivers could not be obtained.In conclusion; family physicians who exhibit holistic approach to an individual's health from pre-conceptional period to the death, should make recommendations for safe and attentive driving to elderly drivers and should suggest stopping driving if necessary. Periodic inspections of older drivers who have chronic diseases should be more frequent and the necessary controls must be done.