Üst gastrointestinal sistem kanamasıyla yatırılan 65 yaş üstü hastalarda etiyoloji ve skorlama sistemlerinin prognoz ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Gülenay, S. A. Üst Gastrointestinal Sistem Kanamasıyla Yatırılan 65 Yaş Üstü Hastalarda Etiyoloji Ve Skorlama Sistemlerinin Prognoz İle İlişkisinin İncelenmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği Tıpta Uzmanlık Tezi, Antalya 2017. Üst gastrointestinal sistem (GİS) kanaması özellikle 65 yaş üstü hastalarda önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Yaşla artan ek hastalıklar ve ilaç kullanımı gastroduodenal toksisiteye neden olarak GİS kanamaya yol açabilmektedir. Yüksek riskli hastayı belirlemek için geliştirilen Blatchford, Rockall ve AİMS65 skorları sıklıkla kullanılmaktadır. Çalışmanın amacı üst GİS kanama ön tanısı ile başvuran 65 yaş üstü hastalarda etiyoloji ve skorlama sistemlerinin prognoz ile ilişkisini incelemektir. Çalışmaya, Şubat 2016 ile Mart 2017 tarihleri arasında üst GİS kanaması ön tanısı ile yatırılan 65 yaş üstü hastalar dahil edildi. Çalışmaya toplam 104 hasta dahil edildi. Ortalama yaşın kadınlarda 80,2±7,5, erkeklerde 74,6±6,9 olduğu tespit edildi. Hastaların 8'inde ek hastalık yoktu (%7.7), 25'inde 1 tane (%24) , 71 hastada (%68.3) ise 1'den fazla ek hastalık bulunuyordu. Hastaların 17'sinde ilaç kullanımı yok iken (%16.3), 58'inde 1 adet (%55.8), 29'unda 1'den fazla ilaç kullanımı (%27.9) mevcuttu. Transfüzyon ihtiyacı olan, yoğun bakım ünitesine yatışı olan, endoskopik tedavi yapılan, cerrahi tedavi ihtiyacı olan, ek komplikasyon gelişen, tekrar kanama gözlenen, mortalite gelişen hastalar yüksek riskli olarak kabul edildi. 84 hasta (%80.8) yüksek riskli olarak değerlendirildi. Yüksek riskli hastayı belirlemede Blatchford skoru > 8, Rockall skoru > 4, AİMS65 skoru >1 olmasının sırasıyla AUC değerleri (0,85; p<0.05), (0,79; p<0.001), (0,71; p<0.05); duyarlılıkları (%85.7, %73.8, %63.1), özgüllükleri (%75, %85, %75) olarak tespit edildi. Üst GİS kanaması olan hastalarda yaşla beraber ek hastalık ve kanamaya neden olan ilaç kullanımı artmaktadır. Yüksek riskli hastanın belirlenmesinde Blatchford, Rockall ve AİMS 65 skorları kullanılabilir. Blatchford skorunun yüksek riskli hastaların öngörülmesindeki duyarlılığı daha yüksek iken Rockall skorunun özgüllüğü daha yüksektir. Anahtar Kelimeler: Gastrointestinal kanama, yüksek riskli hasta, tekrar kanama

Gülenay, S. A. Evaluation Of Etiology And Relation Between Scoring Systems And Prognosis In 65-Year-Old And Over Patients Hospitalized With Upper Gastrointestinal System Bleeding. University Of Health Sciences Antalya Training And Research Hospital Internal Medicine Clinic, Expertise In Medicine Thesis, Antalya 2017. Upper gastrointestinal system (GIS) bleeding is an important cause of mortality and morbidity especially in elderly. Comorbidities and drug usage increases by age, and can result in GIS bleeding via gastroduodenal toxicity. Scoring systems have been developed in order to determine high-risk patients. Blatchford, Rockall and AIMS65 scoring systems are widely being used for prediction of high-risk patients. Aim of this study is to evaluate etiology, prognosis and scoring systems in elderly patients hospitalized for upper GI bleeding. Patients older than 65 years old and hospitalized with diagnosis of upper GI bleeding at February 2016 - March 2017 participated in the study. 104 patiens were included in the study. Mean age was 80,2±7,5 years in female and 74,6±6,9 years in male patients. 8 patiens (%7.7) had no comorbid disease where as 25 patients (%24) had one and 71 patients (%68.3) had more than one comorbid disases. 17 of patients (%16.3) had no drug usage wheras 58 (%55.8) patients had one and 29 patients (%27.9) had multiple drug usage. Patients who have transfusion requirement, intensive care unit follow-up, endoscopic treatment, need for surgery, rebleeding and additional complication were accepted as high-risk patients. 84 patients (%80.8) were defined as high-risk. For prediciton of high-risk patients; Blatchford score > 8, Rockall score >4, Aims65 score >1 was analysed with ROC curve revealed respectively AUC values (0,85; p<0.05), (0,79; p<0.001), (0,71; p<0.05), sensitivity %85.7, %73.8, %63.1), specifity (%75, %85, %75). In patients with upper GI bleeding; comorbidites and drug usage increases by age. Blatchford, Rockall and AIMS 65 scoring systems can be used for prediction of high risk patients. Sensivity of Blatchford score and specifity of Rockall score was higher than others.Keywords: Gastrointestinal bleeding, high risk patient, rebleeding