Memede ağrı yakınması ile polikliniğe başvuran hastalarda anamnez, fizik muayene ve meme ultrasonografisi-mamografi sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Mastalji şikayeti ile polikliniğe başvuran hastalarda anamnez, fizik muayene, radyolojik görüntüleme teknikleri ve varsa gereken ek tetkikler sonucu bu semptomun hangi klinik tanılarla birliktelik gösterdiğini değerlendirmek ve mastalji şikayeti ile başvuran hastalarda sorgulanması gereken faktörler ve yaklaşıma yönelik bir algoritma oluşturarak aile hekimlerine klinik pratikte yol gösterici olmak amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmamız gözlemsel tanımlayıcı tip bir çalışmadır. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Polikliniğine başvuran ve memede ağrı şikayeti olan hastalar çalışmaya alınmış ve veri toplama formu doldurulmuştur (tanımlayıcı, muayene, görüntüleme bilgileri). Meme kanseri risk skoru hesaplanmıştır. Verilerin analizi tanımlayıcı istatistik ve ki-kare testi ile yapılmıştır.Bulgular: Araştırmaya yaşları 18 ile 73 arasında değişen 102 gönüllü kadın hasta dahil edildi. Hastaların yaş ortalamaları 39.9±10.3 olarak saptandı. Hastaların meme ağrısı sürelerinin ortalama 306.28 gün olduğu ve Wong Baker ağrı skalasına göre ağrı skorlarının ortalama 4.97±2.29 olduğu bulundu. Hastaların %56'sında fizik muayene bulgusu saptandı. Yüzde 62 oranla en sık fizik muayene bulgusu ele gelen kitleydi. Ultrasonografi, mamografi, MRG ve biyopsi sonucunda 21 hastada herhangi bir klinik patoloji tespit edilmezken, 1 hastada ilaç kullanımı (OKS), 6 hastada apse-enfektif meme hastalığı, 72 hastada benign kistik meme hastalığı ve 2 hastada da meme kanseri tespit edildi. Aile hekiminin ismini ve yerini hastaların sadece %57.8'i biliyordu ve tüm hastaların sadece %12.7'si mastalji yakınması ile hekimine başvuruda bulunmuştu. Hastaların fizik muayene bulguları pozitif olanlarda olmayanlara göre BKİ değerlerinin ve ağrı skalasından aldıkları puanların istatistiksel olarak daha yüksek bulunduğu saptandı (sırasıyla, p=0.048 ve p=0.033). Hastaların fizik muayene bulgu durumuna (var/yok) göre parite öyküsü, emzirme öyküsü, mastalji türü, BI-RADS kategorisi ve meme kanseri risk grupları arasında fark saptanmadı (p>0.05).Sonuç: Çalışmamızın sonuçlarında mastalji yakınması olan hastaların yüksek oranlarda benign meme hastalığına sahip olduğu saptandı. Mastalji yakınması olan hastaların ilk olarak birinci basamak sağlık hizmeti veren aile hekimlerince değerlendirilip gerekli kliniklere yönlendirilmeleri gerektiği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Aile hekimliği, meme hastalıkları, mastalji, meme kanseri

Aim: The study aimed to determine the mastalgia clinic as a result of medical history, physical examination, radiological imaging techniques and additional examinations if necessary and to guide family physicians in clinical practice by establishing an algorithm for the factors and approach to be questioned in patients with mastalgia.Method and materials: Our study is an observational descriptive study. Patients who had mastalgia and were admitted to the General Surgery polyclinic in Health Sciences University Antalya Training and Research Hospital were taken to the study and the observation form was filled in (Descriptive, examination, visualization information). The breast cancer risk score was calculated. The analysis of the data was done by descriptive statistics and chi-square test.Result: A total of 102 volunteer women aged between 18 and 73 years were included in the study. The mean age of the patients was 39.9±10.3. Mean duration of breast pain was 306.28 days and mean pain score was 4.97 ± 2.29 according to Wong Baker pain scale. Physical examination findings were found in 56% of the patients, whereas the most frequent finding with 62% was the palpable mass. No clinical pathology was detected in 21 cases with ultrasonography, mammography, magnetic resonance imaging and biopsy. Our study detected that drug side effect (only 1 case, oral contraceptive), benign cystic mammary lesions (72 cases), abscess-infective breast disease (6 cases), and breast cancer (2 cases). Only 57.8% of the patients knew the name and location of the family physician and only 12.7% of all patients were admitted to the physician with mastalgia complaints. In the patients with positive physical findings, the scores of BMI and pain scores were statistically higher than those without physical examination findings (p=0.048 and p=0.033, respectively). There was no difference in parity, breastfeeding status, mastalgia type, BI-RADS category, breast cancer risk group according to the status of physical examination findings (Yes/No) (p> 0.05).Conclusions: Patients with mastalgia were found to have benign breast disease at high rates. It is thought that patients with mastalgia should be first evaluated by family physicians and referred to proper clinics for further investigation and management.Keywords: Breast lesions, breast cancer, family physician, mastalgia