50 yaş altı genç iskemik inmeli hastalarda fabry hastalık sıklığının araştırılması

Abstract

Amaç: Anderson-Fabry hastalığı (AFH), a-galaktosidaz A eksikliğinin nedenolduğu nadir görülen X'e bağlı resesif geçişli lizozomal depo hastalığıdır. Beyaz ırktaerkeklerde prevelansı 1:8454 ile 1:117000 arasında tahmin edilmektedir. Sıklıkla deri,göz, kulak, böbrek, vasküler endotel, kalp ve beyin dokularında substratlar birikerekhastalığa sebep olurlar. Hasta erkeklerin %80 inde 2. dekadda nörolojik bulgular ortayaçıkmaktadır. Ciddi nöropatik ağrı veya ekstremite ağrısı erken dönemde,serebrovasküler tutulum ise genç erişkin döneminde görülebilmektedir. Yapılançalışmalarda Fabry hastası genç erişkin erkeklerde inme riskinin genel popülasyondakiaynı yaş grubuna göre 10 kat fazla olduğu saptanmıştır, ayrıca inmenin çoğunluklakardiyak ve renal tutulumdan önce görüldüğü belirtilmiştir. Biz bu çalışmamızda 50 yaşaltı genç inme hastalarında Fabry hastalığı taramasının değeri ve kullanılabilirliğiniaraştırmayı amaçlıyoruz.Gereç ve Yöntem:1 Şubat 2017-1 Şubat 2018 tarihleri arasında Sağlık BilimleriÜniversitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniğinde yatan venöroloji inme polikliniğine başvuran 50 yaş altı iskemik inme geçiren hastalardeğerlendirmeye alındı.123 hasta ile çalışma tamamlandı. Venöz kan örneklerindengenetik merkezde GLA genini tüm kodlayan bölgeler ve ekzon intron bağlantınoktalarına bakılarak mutasyon analizi yapıldı.Bulgular:2 (%1,6) hastada GLA geninde mutasyon saptandı. 1 kadın hastadaGLA geninde p.V254A (c.761T1>C) (Heterozigot) mutasyonu ve 1 erkek hastada isep.D313Y (c.937G>T) (homozigot) saptandı. p.D313Y (c.937G>T) mutasyon saptanan45 yaşındaki erkek hastanın tespit edilen mutasyonu 'pseudodeficiency' alleli olaraktanımlanmıştır, tedavi etkinliği saptanmamıştır. p.V254A mutasyonu olan 37 yaş kadınhastanın özgeçmişinde geçirilmiş inme öyküsü vardı. Laboratuar incelemelerindeproteinürisi saptandı.Geçirilmiş iskemik inmeleri, nöropatik ağrısı, proteinürisi, sıcak intoleransı veV254A GLA mutasyonu olan kadın hastaya Fabry hastalığı klinik bulgularını dataşıdığından enzim replasman tedavisi (agalsidaz alfa) başlandı. Hastanın kliniktakiplerinde nöropatik ağrı ve sıcak intoleransı şikayetlerinin azaldığı gözlendi.Sonuç: Özellikle genç inme hastalarının etyolojisinde olası nedenlerin tespitininkısıtlılığı nedeniyle, kriptojenik nedenli genç inme hastalarında, nadir karşılaşılan,genetik geçişli bir hastalık olan Fabry hastalığı taramasının yapılması ve uyguntedavilerin verilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

Purpose: Fabry disease is an X-linked glycolipid storage disease and caused bydeficient activity of the lysosomal enzyme alpha-galactosidase A. The prevelance ofdisease varies between 1:8454 and 1:117000 in caucasian males. Progressive tissueacumulation of glycosphingolipids emerge in multiple organ systems as skin, eye, ear,kidney, vascular endothelium, heart and brain. 80 percent of males have neurologicmanifestation in the second decade. Severe neuropathic or limb pain usually occur inchildhood, however cerebrovascular involvement occur in young adults. The risk ofstroke in males with Fabry disease is approximately 10-fold higher compared withgeneral population of similar age. In addition, stroke often occurs before renal orcardiac manifestations of Fabry disease. In this study, we aimed to evaluate usefullnessof Fabry genetic search as a screening method in young stroke patients under 50 years.Methods: 123 patients were examined in Antalya Training and Research HospitalNeurology Clinic between 1 February 2017-1 February 2018 who experienced ischemicstroke under 50 years of age. From venous blood samples, regions encoding GLA genesand intron/extron connection sides were evaluated for mutation analysis.Results: 2 (1,6%) patients had mutation present in GLA gene. 1 female patientshowed mutation in p.V254A (c.761T1>C) (heterozygous) and 1 male patient showedmutation in p.D313Y (c.937G>T) (hemizygous). This mutation (p.D313Y) wasidentified as 'pseudodeficiency' allel and the treatment was not found to be effective.Proteinurea, neuropathic pain and heat intolerance were detected in the female patientwho had previous history of stroke and with regard to these findings enzymereplacement therapy (agalsidase alfa) was started. Patient benefited the therapy,neuropathic pain and heat intolerance were significantly reduced in follow up.Conclusion: The possibility of determination of a causative etiology in youngstroke patients is limited. We propose that, screening for Fabry disease in cryptogenicischemic stroke patients is beneficial, since the disease has a specific enzymereplacement therapy and family members under risk can be detected.