Gestasyonel diyabet risk faktörü olan ve olmayan gebelerin gestasyonel diyabet tarama testine yaklaşımlarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Çalışmamızda gebelerin gestasyonel diyabetes mellitus (GDM) tarama testine yaklaşımlarını değerlendirmek, GDM risk faktörü olan ve olmayan gebelerin oral glukoz tolerans testi (OGTT) sonuçlarını karşılaştırmak amaçlanmıştır. Ayrıca 50 gram (g) oral glukoz tarama testinin sadece GDM için risk faktörü olan gebelere uygulanmasının yeterli olup olmayacağının saptanması da diğer amacımızdır.Gereç ve Yöntem: Araştırmaya 24-28. gebelik haftasındaki 102 gebe alınmıştır. Araştırmaya dahil edilme kriterleri: 18 yaş ve üzerinde olmak, gebelik öncesi bilinen tip 1 veya tip 2 DM tanısı olmamak, tekil gebeliği olmaktır. Gebelerin sosyo-demografik özellikleri, GDM açısından risk faktörleri, GDM tarama testi yaptırma durumları, tarama testi yaptırmadı ise yaptırmama nedenleri sorgulanmıştır. Gebelerin 50 g glukoz yükleme testi yaptırma durumları, kilo, vücut kitle indeksi (VKİ), plazma glukoz ölçümleri ve OGTT sonuçları risk faktörlerine göre karşılaştırılmıştır.Bulgular: Araştırmamızda 102 gebenin 53'ü (%51,96) GDM tarama testi yaptırmamıştı. Test yaptırmama nedeni olarak; gebelerden yedisi (%13,2) şeker içmeden başka bir yöntemle tarama yapılması gerektiğini, altısı (%11,3) doktorunun önermediğini, altısı (%11,3) medyada zararlı olduğunu okuduğunu, altısı (%11,3) bebeğine zarar vereceğini düşündüğünü, altısı (%11,3) da test hakkında bilgisi olmadığını belirtti. On (%18,9) gebe ise bir neden belirtmedi.Çalışmaya alınan 102 gebenin 89'u (%87,3) risk grubundaydı. En yüksek oranda saptanan risk faktörü anne yaşının 25'in üzerinde olmasıydı (%79,4). Bunun yanında birinci derece akrabalarda tip 2 DM olan (%27,4), önceki gebeliğinde dört kg üzerinde bebek doğurma öyküsü olan (%8,8), önceki gebeliğinde GDM tanısı alan (%3,9) gebeler de vardı. GDM açısından risk grubundaki gebelerde; yaş, VKİ ve 50 g OGTT ortalamaları kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak yüksek bulundu. Altı gebede GDM saptandı ve altısı da risk grubunda idi. Sonuç: Gebelerin GDM tarama testi yaptırma oranları giderek azalmaktadır. Bunun nedeni eğitim düzeyi ya da sosyo-demografik özellikler değildir. Gebelerde bilgi eksikliğinden çok medya aracılığıyla oluşturulan bilgi kirliliği ön plandadır. Bu anlamda sağlık çalışanlarına önemli görevler düşmektedir. GDM ile ilişkisi kanıtlanmış olan risk faktörleri gebe ile ilk karşılaşmada sorgulanmalı, riskli gebelerde tarama testi erken dönemde yapılmalı, testi yaptırmak istemeyen gebeler de en azından daha sık kan glukoz ölçümleri ile izlenmelidir.

Purpose: The aim of this study to evaluate the approaches of pregnant women to gestational diabetes mellitus (GDM) screening test and to compare oral glucose tolerance test (OGTT) results of pregnant women with and without GDM risk factors. In addition, we aimed to determine whether or not enough that 50 grams (g) OGTT should be applied only to pregnant women who have risk factors for GDM.Material and Method: 102 pregnant women with gestational age is 24-28 week were included in the study. The criteria for inclusion of volunteers in the study; to be 18 years of age or older, not to be diagnosed with type 1 or type 2 diabetes mellitus (DM) before pregnancy, to have a singleton pregnancy. Socio-demographic characteristics of pregnant women, risk factors for GDM, whether GDM screening test and the reasons why pregnant women did not have screening test were questinoed. Weight, body mass index, plasma glucose measurements and OGTT results of pregnant women with and without GDM risk factors were compared.Results: In our study, 53 of 102 (51.96%) pregnant women did not have GDM screening test. The women were asked why they did not take the test. As a reason for not having the test; seven (13.2%) of the pregnant women thought that should be screened by another method without drinking sugar, six (11.3%) did not recommend by their doctor, six (11.3%) read in the media that test was harmful, six (11.3%) thought that test would harm the baby. Six of them (11.3%) did not know about the test. Ten (18,9%) of the pregnant women did not report any reason.Of the 102 pregnant women included in the study, 87.3% were in the risk group. The highest risk factor was maternal age above 25 years (79.4%). In addition, 27,4% of pregnant women had first-degree relatives with type 2 DM, 8,8% had a history of giving birth more than four kg in their previous pregnancy and 3.9% of pregnant women were diagnosed with GDM in their previous pregnancy.In pregnant women in the risk group for GDM (n = 89); The mean age, BMI and 50 g OGTT were significantly higher than the control group. GDM was detected in six of 49 pregnant women who had 50 g OGTT. All six pregnants diagnosed with GDM were in the risk group.Conclusion: Pregnant women have low rates of having a GDM screening test. In pregnant women, information pollution is more important than lack of information. This is not due to educational level or sociodemographic characteristics. In this sense, health personnel have important duties. Risk factors that are proven to be associated with GDM should be questioned at first encounter with pregnant women. Screening test should be performed in early pregnancy in risky pregnants, pregnant women who do not want to have screening tests should be followed up frequently with blood glucose measurements.