Hepatosteatozu olan ve olmayan obez çocuklarda klinik, endokrin ve metabolik bulguların karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Çocuklarda obezite ve yol açtığı komplikasyonlar giderek artan sıklıkta görülmektedir. Hepatosteatoz da çocuklarda obeziteye bağlı olarak sık gördüğümüz komplikasyonlardan biridir. Bu çalışmada, hepatostetoz saptanmış ve saptanmamış obez çocuklarda diğer endokrin, metabolik ve klinik parametreleri karşılaştırarak, bu parametreler ile hepatosteatoz arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi amaçladık.Gereç ve Yöntem: Şubat 2015 – Şubat 2017 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi çocuk endokrinolojisi polikliniklerine başvuran 6-18 yaş arası 208 ekzojen obez hasta dahil edildi. Obezite tanısı için vücut kitle endeksi (VKİ) kullanıldı. VKİ'nin yaşa ve cinsiyete göre 95. persentil altında olması, ekzojen olmayan obezite varlığı, kortikosteroid, ekzojen tiroid hormonu ve metformin tedavisi kullanıyor olmak çalışmaya dahil edilmeme kriterleri olarak kabul edildi. Hepatosteatoz tanısı ultrasonografi ile konuldu; hepatosteatoz saptanan 94 obez olgu ile benzer yaş aralığı ve cinsiyet dağılımına sahip hepatosteatoz saptanmayan 114 obez olgunun fizik muayene ve laboratuar verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Verilerin analizi için SPSS for Windows version 21.0 istatistik paket programı kullanıldı.Bulgular: Erkek çocuklarda (n=63), kız çocuklara göre (n=31) hepatosteatoz varlığı daha yüksek bulunmuştur (p<0,001). Hepatosteatozu olan grubun yaş ortalaması, diğer gruba göre anlamlı olarak yüksektir (12,6±2,6 ve 10,8±2,7 p<0,001). Prepubertal dönemde, pubertal döneme göre hepatosteatoz varlığı anlamlı olarak düşüktür.(p=0,019). Hepatosteatozu olan grupta vücut ağırlığı, VKİ, VKİ SDS ve VKİ persentil değerli anlamlı olarak yüksektir. İnsülin, HOMA-IR, trigliserid, ürik asit değerleri ve insülin direnci; hepatosteatoz varlığında anlamlı olarak daha yüksekken, HDL düzeyi anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Her iki grubun LDL, kolesterol, total bilirubin, BUN, TSH, sT4 değerleri arasında anlamlı fark yoktur. Hepatosteatozu olan grubun ALT düzeyinde anlamlı yükseklik saptanmıştır (p<0,001). Serum ALT düzeyi ve hepatosteatoz derecesi arasında anlamlı pozitif korelasyon vardır (p<0,001, r =+0,49).Sonuç: Yaş, cinsiyet, ALT, HDL, açlık insülin ve ürik asit değerleri dahil edilerek hepatosteatozu olanların %58'i, olmayanların ise %78'i doğru tahmin edilebilmiştir. Çocukluk çağında obezite nedenli hepatosteatoza yaklaşımda; hepatosteatozun hormonal ve metabolik etkilerini anlamak önemlidir.

Objective: Current data indicate an increasing prevalence of obesity and and complications among children. Hepatosteatosis is also one of the common complications of obesity in children. The aim of this study is to evaluate the relationship between hepatosteatosis and other endocrine, metabolic, clinical parameters by comparing these parameters in obese children with and without hepatosteatosis.Patients and Methods: A total of 208 exogenous obese children aged between 6-18 years who refered to Zeynep Kamil Women's and Children's Disease Training and Research Hospital pediatric endocrinology outpatient clinic during February 2015- February 2017 were studied. Body mass index (BMI) was used for the diagnosis of obesity. Non-inclusion criteria were to have a weight is below the 95th percentile, to have non-exogenous obesity, to take corticosteroid or metformine treatment and to be using exogenous thyroid hormone. hepatosteatosis was diagnosed by ultrasonography in cases. Physical examination and laboratory data of 94 obese cases with hepatosteatosis and 114 obese patients without hepatosteatosis that have similar age range and sex distribution were retrospectively evaluated. For the analysis of the data, SPSS for Windows version 21.0 statistical package program was used.Results: The presence of hepatosteatosis was found to be higher in boys (n=63) than in girls (n=31) (p<0.001). The mean age of the group with hepatosteatosis was significantly higher than the other group (12,6 ± 2,6 and 10,8 ± 2,7 p<0,001). In the prepubertal period, the presence of hepatosteatosis is significantly lower than in the pubertal period (p=0,019). In the group with hepatosteatosis; weight, BMI, BMI z-score and BMI percentile values were significantly higher. Insulin, HOMA-IR, triglyceride, uric acid values and insulin resistance were significantly higher while HDL values were significently lower in the presence of hepatosteatosis. There was no significant difference between LDL, cholesterol, total bilirubin, BUN, TSH, sT4 values in both groups. There was a significant increase in ALT level in the group with hepatosteatosis (p <0,001). A significant positive correlation was detected between serum ALT level and hepatosteatosis grade (p <0,001, r = + 0,49).Conclusion: 58% of obese children with hepatosteatosis and 78% of those without hepatosteatosis were correctly estimated by including age, gender, ALT, HDL, fasting insulin and uric acid values. While assesing obesity dependent hepatosteatosis in childhood; it is important to understand the hormonal and metabolic effects of hepatosteatosis.