Kombine anestezi uygulanan hastalarda BİS monitorizasyonunun anestezik, analjezik gereksinimi ve derleme süresine etkisi

Abstract

ÖZET Çalışmamızda total intravenöz anestezi (TİVA) ve TEA kombinasyonu uygulanarak torakotomi yapılan hastalarda BİS monitorizasyonunun anestezik, analjezik gereksinimi ve derlenme üzerine etkisini değerlendirmeyi amaçladık. Bu çalışma, Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği'nde, hastane etik kurul onayı alındıktan sonra elektif torakotomi planlanan 30 hasta, 15 'er kişilik iki rasgele gruba ayrılarak gerçekleştirildi. Hastalara premedikasyon uygulanmadı. Periferik damar yolu açılarak 500 mi hydroxyethyl starch (HES) solüsyonu 15 ml/kg/h hızda infüzyona başlandı. Torakal epidural anestezi öncesi, kalp atım hızı (KAH), sistolik arter basmcı (SAB), diyastolik arter basıncı (DAB), ortalama arter basmcı (OAB), periferik 02 saturasyonu(Sp02), BİS (BÎS T Quatro Monitor, 2003 Aspect Medical Systems USA, EU) değerleri kaydedildi. T7.8 veya Tg.9 aralığından epidural kateter yerleştirildi, epidural yükleme dozu ortalama 6-10 ml %0,5 bupivakain olarak ayarlandı. Epidural anestezi idamesi için %0,375 bupivakain infüzyonu 6cc/h verildi. Hastalara anestezi indüksiyonunda, 2 mg/kg propofol, 20 mcg/kg alfentanil, 0.1 mg/kg vekuronyum bromid (iv) uygulandıktan sonra, endikasyona göre Robertshaw çift lümenli endobronşial tüp veya tek lümenli endotrakeal tüp ile entübe edildi. Anestezi idamesinde; propofol 140 mcg/kg/dk, alfentanil 1 mcg/kg/dk iv infüzyon olarak başlandı. 10 dakika sonra propofol dozu 100 mcg/kg/dk'ya düşüldü. Kas gevşetici idamesi vekuronyum bromid 0.04 mg/kg ile sağlandı. Anestezi boyunca taze gaz akımı 4 lt/dk olacak şekilde %50-100 O2 içerisinde hava verildi. Hastalar kontrollü mekanik ventilasyonla end-tidal CO2 (ETCO2) 35- 40 mmHg arasında tutulacak şekilde ventile edildi. Operasyon boyunca EKG, SAB, DAB, OAB, Sp02, BİS, ETCO2 monitorize edildi. Hastalar BİS ve kontrol grubu olmak üzere rasgele iki gruba ayrıldı. Kontrol grubunda BİS değeri çalışmacının görmeyeceği, fakat belirli zamanlarda başka birinin kayıtlan alabileceği şekilde ayarlanarak kaydedildi. Anestezik dozu kontrol grubu hastalarında; hemodinamik ve yüzeyel anestezi bulgularına göre titre edildi. BİS grubunda; hedef BİS değeri 45-60 olacak şekilde ayarlandı. Her iki hasta grubunda KAH, SAB, DAB, OAB, Sp02, BİS, ETC02, ilaç dozları, cilt kesişi ve cilt kesişinden itibaren 10 dakikalık aralıklarla, propofolün sonlandırıldığı an, cerrahide son sütur konulduğunda, spontan solunum başlaması, ekstübasyonda, sese yanıt verdiği an, gözlerini açtığı an, verbal komutlara el sıkma yanıtı verdiği an, doğum tarihini doğru olarak söylediği anda kayıtlar yapıldı. Ayrıca postoperatif 24 saat sonra operasyonla ilgili herhangibirşey hatırlayıp hatırlamadıkları soruldu. 76Çalışmamızın sonucunda, hem kontrol hem de BİS grubunda yeterli anestezi derinliğinin sağlandığı ve BİS monitorizasyonunun anestezik, analjezik ajan titrasyonu sağlamada ve derlenme kalitesini arttırmada gerekli olmadığı sonucuna vardık. Kombine anestezinin bir dezavantajı olan hipotansiyon ve bradikardi ile her iki hasta grubunda karşılaştık. Anestezi pratiğinde tecrübesi olanlar için BİS monitörünün gerekli olmadığı kanısındayız. 77

SUMMARY It's aimed to assess the effect of BIS monitorization on anesthetic and analgesic need and on recovery phase in patients with thoracotomy, via intravenous anesthesia (TIVA) and TEA combination in this study. This study was conducted on 30 patients whom will go on elective thoracotomy in Atatürk Thorax Diseases and Thorax Surgery, Education and Research Hospital, Anesthesiology and Reanimation Clinics, and randomly divided in two groups composed of 15 patients each after taking ethics committee approval. No pre-medication were applied to patients. Via peripheral IV catheter 500ml hydroxyethyl starch (HES) solution infusion was started at 15 ml/kg/h rate. Hart beat rate (HBR), systolic artery pressure (SAP), diastolic artery pressure (DAP), average arter pressure (AAP), peripheral 02 saturation (Sp02), and BIS (BIS T Quatro Monitor, 2003 Aspect Medical Systems USA, EU) values were recorded before thoracal epidural anesthesia. Epidural catheter was applied from the T7-8 or Tg-9 space, and mean epidural dose was adjusted as 6-10 ml 0.5% bupivakain. For the maintenance of epidural anesthesia, 0.375% bupivacain was infused at 6cc/h rate. During anesthesia induction, 2 mg/kg alfentanil and 0.1 mg/kg vekuronium bromide (TV) were applied, afterwards Robertshaw double lumen endobronchial or single lumen endotracheal tube was inserted according to the endication. During anesthesia maintenance, 140 mcg/kg/min propfol and 1 mcg/kg/min alfentanil were started as IV infusion. Ten minutes later, propofol dose was reduced to 100 mcg/kg/min. Muscle relaxation was procured by 0.04 mg/kg vecuronium bromide. During whole anesthesia, fresh gas flow was obtained at 41t/min rate inside 50-100% 02.patients were ventilated between end-tidal C02 (ETC02) 35-40 mmHg. ECG, SAP, DAP, AAP, Sp02, BIS, and ETC02 were monitorized during surgery. Patients were divided into two groups (BIS and control groups) randomly. In control group, BIS values were recorded by an other doctor while observer was blind to it. Anesthetic dose was titrated in control group according to homodynamic and shallow anesthetic findings. In BIS group, target BIS value was set to 45- 60. In both groups, HBR, SAP, DAP, AAP, Sp02, BIS, ETC02, and medicine doses were recorded during; skin incision, 10 minute intervals after skin incision, at he moment that propofol was stopped, last suture was done, spontaneous respiration was happened, extubation has done, verbal commands were answered, eyes were opened, hand shaking reflex given to verbal commands, and birth date was correctly recognized. Additionally patients were asked if they remember anything about the surgery in postoperative 24th hour. 78In conclusion we decided that adequate anesthesia deepness was establishes in both control and BIS groups and, BIS monitorization is not needed in determining the anesthetic and analgesic titrations and increasing the recovery quality. Hypotension and bradycardia, disadvantages of combined anesthesia, was faced off in both groups. We conclude that BIS monitorization is not necessary for experienced anesthesiologists. 79