Diyabetes mellitusun'un (dm) premenapozal bayanlarda osteoporoz gelişimindeki rolü

Abstract

AMAÇ VE HİPOTEZ: Tip 2 diyabeti olan premenapozal bayanlarda diyabetin osteoporoza zemin hazırlayan bir antite olup olmadığını göstermektir.YÖNTEM Çalışmamızda Tip 2 diyabet tanısı ile izlenen 100 kadın hastada ve 50 diyabeti olmayan kontrol grubunda kemik mineral dansitesi (KMD) belirlenip, osteokalsin(OC),c terminal tip I kollagen (CTX) ve homosistein (HCY) düzeyleri ölçüldü. Hasta ve kontrol grubu belirlenirken osteoporoza neden olabilecek ek hastalığı olanlar ve ya medikal tedavi kullananlar çıkarıldı. Hasta ve kontrol grubunda vücut kitle indeksi (BMI), yaş, sigara kullanımı gibi paremetreler de kaydedildi. Diyabetik grupta kendi içinde tedavi şekline, DM süresine, DM regülasyon durumuna, DM'nin kronik komplikasyonlarının görülmesine göre gruplandırıldı ve osteoporoz sıklığı ile bu paremetrelerin arasındaki ilişkiye bakıldı. DM regülasyon durumu European Association for the Study of Diabetes (EASD) verileri baz alınarak sınıflandırıldı.BULGULAR. Yaş, vücut kitle indeksi (BMI) ve sigara içimi, hastalık süresi gibi paremetrelerin kemik turnover markırları ve KMD üzerine etkisi saptanmadı. Tedavi modaliteleri incelendiğinde oral antidiyabetik alanların osteokalsin düzeylerinin anormal olma riski daha yüksek bulundu (p: 0.006 p< 0.05) ve diyabetik grupta homosistein düzeyi anormal olarak saptandı (p:0.018 p<0.05). Lomber KMD değerleri incelendiğinde olumsuz etkileyen herhangibir değişkene rastlanılmazken; nefropati varlığının femur KMD değerlerini olumsuz etkilediği görüldü (p: 0.001 p< 0.05). Vaka ve kontrol grubu arasında lomber KMD değerleri açısından fark görülmezken; femur KMD açısından anlamlı fark görüldü (p: 0.036 p< 0.05). Diyabetik grupta femur KMD ölçümleri osteopeni ve osteoporoz değerlerine daha yakındı.xiiSONUÇ Sonuç olarak çalışmamızda DM hastalarında femur KMD değerlerinin ve homosistein gibi kemik turnover markırlarının olumsuz etkilendiği görülmüştür. Bazı DM tedavi modalitelerinin de osteokalsin gibi markırların üzerinde olumsuz etkisi olmaktadır. Her ne kadar literatürde diyabet regülasyonunun osteoporoz riskini etkilediğine dair yayınlar olsa da çalışmamızda bu konuda anlamlı sonuç saptanmamıştır. DM osteoporoz için hazırlayıcı bir risk faktörüdür. Diyabetin kemik kalitesini ve frajilitesini etkilemesi nedeniyle ölçülen KMD değerleri kırık riskini gösteremez ve diyabetik hastada KMD ölçüm yöntemi; osteoporoz açısından altın standart bir tetkik değildir. Diyabet hastası premenapozal kadınlarda da osteoporozu önemli bir sağlık problemi olarak görüp gerekli koruyucu önlemleri almak ve diyabetin tedavi şekline karar verirken de bu konuyu da göz ardı etmemek önemlidir.ANAHTAR KELİMELER Osteoporoz, Tip 2 Diyabetes Mellitus, Kemik turnover markırları, Kemik dansitometrisi

AIM AND HYPOTHESIS: To demonstrate whether diabetes mellitus causes osteoporosis or not in premenopausal women with type 2 diabetes mellitus.MATERIAL AND METOD:A hundred female patients who have been follow up because of diabet type 2 and 50 female without diabet in control group were evauluated bone mineral density (BMD), osteocalcin (OC), c – terminal telopeptide of type I collagen (CTX) and homocysteine (HCY) levels. Additional disease and using medicatıon which may causes osteoporosis exculeded from our study in both patient and control group. Exculuding criteria are medication for any disease and chronic illness which could cause osteoporosis. The patients were devided in many groups according to parameters treatment modalitiy, duration of disease, diabet regulation, cronic complications. Relation between frequency of osteoporosis and these parameters were evaluated. Demografic datas including body mass index (BMI), age, smoking were recorded both in patient and control group. DM regulation was grouped according to the database of EASD (Europian association for the study of diabetes).RESULTS: Age, BMI, smoking and duration of disease did not affect BMD and bone turnover markers. When the treatment modalities evaluated, laboratory analysis reaveled that osteocalcine level was abnormal in patients who using oral antidiabetic(p: 0.006 p< 0.05). Levels of homosistein was abnormal in diabetic group (p:0.018 p< 0.05). While any parameter was effecting lomber BMD unfavorable, nephropaty decreased femur BMD ratios (p: 0.001 p< 0.05). The results clearly demostrated that there was no statistically difference in lomber BMD ratio between patient and control groups (p>0.05). On the other hand statistical difference was observed in femur BMD ratio between two groups (p: 0.036 p< 0.05). Importantly,xivfemur BMD ratio in patient group was smiliar to ratio which measured in osteoporosis and osteopenia.CONCLUSION: In conclusion, our results demonstrate that DM affected femur BMD and bone turnover markers such as homocysteine, unfavorably. Some DM pharmacotherapies have side effect on markers like osteocalcine. Altough some reports in litreature indicate regulation of diabetes mellitus can effects osteporosis risc (devoloping of osteoporosis), in the presented study, results did not support that. It's clear that DM is a predisposan risc factor for osteoporosis. Because of the quality and fragility of the bone effected, bone mineral densitometry values do not show fracture risc. Therefore we can conclude that BMD is not gold standart for evaluating osteoporosis in diabetic patients. In summary osteoporosis is an important health problem in premenopausal women who have DM. While treating diabetic patient, it's necesarry to preventing them from osteoporosis. Thus physicans should keep this point in their mind.KEYWORDS: Osteoporosis, Type 2 Diabetes Mellitus, Bone turnover markers, Bone densitometry