0-10 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin ateş hakkındaki bilgi, davranış ve tutumlarının değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Hastanemize başvuran 0-10 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin ateş hakkında bilgi, beceri ve tutumlarının ölçülmesi ve bunun demografik özellikler ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ebeveynlerin ateşle ilgili alacakları eğitimlere ışık tutması amacıyla eksik ve yanlış bilinenlerin araştırılması hedeflenmiştir.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamız Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Polikliniğine 10 Ağustos 2017- 10 Eylül 2017 tarihleri arasında başvuran, çalışmaya dahil olma kriterlerini karşılayan 0-10 yaş arası çocuğu olan 301 ebeveyn ile yüz yüze anket görüşmesi ile yapıldı. Çalışmada istatistik programı olarak IBM SPSS versiyon 21 kullanıldı. Ortalamalar, standart sapmalarıyla birlikte verildi. Değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu vizüel ve analitik metodlar ile belirlendi. Değişkenlerin normal dağılım gösterdiği durumlarda değişkenler arasındaki karşılaştırmalar, iki grup arasında Student t-testi, ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında One-way ANOVA testi uygulandı. Değişkenlerin normal dağılım göstermediği durumlarda, iki grubun karşılaştırılması Mann-Whitney U testi ile yapıldı. İkiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi uygulandı. Kategorik verilerin karşılaştırılmasında Ki-kare testi kullanıldı. p değerinin 0,05'in altında olduğu durumlar istatistiksel olarak anlamlı olarak değerlendirildi.BULGULAR: Katılımcılarımızın %86,7 kadın,%21,6 ilkokul mezunu, %14,0 ortaokul mezunu, %29,9 lise mezunu, %25,9'unun üniversite mezunu olduğunu, %37,5' inin 36 yaş üzerinde olduğunu, %50,5' inin 1300-3000 TL arasında bir gelire sahip olduğunu, %94,4' ünün evli olup, %62,1'sinin çalışmadığını, %59,5'inin birden fazla çocuk sahibi olduğunu, %57,8' inin evde 4-6 kişi yaşadığını saptadık. 25-35 yaş arası, ateş eğitimi alan, gelir düzeyi yüksek, eğitim düzeyi ileri, çalışan kişilerin bilgi puanları daha yüksekti. Ebeveynlerin %16'sı ateşin bir hastalık olduğunu, %67'si çocukları ateşlendiğinde korktuklarını söylemiştir. Ebeveyn yaşı arttıkça endişelenme azalmıştır. Ebeveynlerin %58'i elektronik termometre kullanıyordu, %79'u aksilladan ölçüm yapıyordu, %34'ü 38°C altını ateş kabulediyordu, %54'ü ölçüm yerine göre ateşi doğru bilmişti, %63'ü ateş bilgisini sağlık çalışanlarından alıyordu, %60'ı taktil ölçüm yapıyordu, %97'si ateşin zararından korkarken, %91'i febril konvülziyondan, %51'i beyin hasarından korkuyordu, %41'i antipiretikle febril konvülziyonu engelleyeceğini düşünüyordu, %46'sı antipiretik için uyandırma eğilimindeydi, genç ebeveynlerin hemen acile götürme eğilimi yüksekti, parasetamol (%45) ve ibuprofen (%41) kullanımı benzer oranlardaydı, ilaç verme %95 oral yollaydı, ilaç dozu ayarlama %57 doktor önerisine göreydi,%73'ü ateş düşmezse hastalık şiddetini suçladı, %41 ilk başvuru acil doktorunaydı, %78'i soğuk uygulama yapıyordu. Evde termometre bulundurmama, cıvalı termometre kullanma, eline sıcak geldiğinde hemen doktora götürme, ateşi fark ettiklerinde hemen ateş düşürücü verme gibi hatalı tutum sergileyen ebeveynlerin bilgi düzeylerinin de düşük olduğu gözlenmiştir.SONUÇ: Çalışmamız ebeveynlerin ateş fobisi ve ateşle ilgili bilgi yetersizliği olduğuna işaret etmekte ve bilgi düzeyi düşük olan kişilerin yanlış tutumlar sergilemeye eğilimli olduğunu göstermektedir. Ebeveynlere ateş eğitimi vermeli ve evde ateş takibine yönlendirmeliyiz.ANAHTAR KELİMELER: Ebeveyn, ateş, bilgi, tutum

AIM: Fever is one of the most common complaints in pediatric patients. `Fever phobia` still exists even though many guidelines for the management of fever in children have been published. In this study we aimed to determine parental knowledges, beliefs and attitudes regarding fever among the parents of children aged 0-10 years, presenting to the Haydarpaşa Numune Hospital Family Medicine Outpatient clinics.MATERIALS AND METHODS: A questionnaire consisting of 40 closed questions investigating parents' demographic information, knowledge and attitudes regarding fever was applied to 310 parents who came to our outpatient clinics during the study period of 10 August- 10 September 2017. IBM SPSS versiyon 21 was used to analyze the data. The Mann-Whitney U test was used to compare differences between two independent groups which were not in line with normal distribution, the Kruskal Wallis test was used to compare more than two groups and p <0,05 was considered statistically significant.RESULTS: In our study; 86,7% of our patients were female, 29,9% were high school and 25,9% university graduates, 37,5% higher than or equal 36 ages, 94% were married, 62% unemployed, 59% had more than one child. Fever knowledge was higher in parents aged between 25-35, who had education concerning fever, high income and education levels and were employed. 16% of parents said that 'fever is a disease', 67% worried when their children had fever and anxiety decreased in older parents. 58% were using an electronic thermometer, the most preferred site for measurement was the axillary region (79%), 34% accepted measurements below 38°C as fever, 54% knew the correct temperature definition of fever for the measured site, 63% accepted healthcares workers as their primary source of information about fever, 97% of parents believed that a fever could have harmful effects; 91% listed febrile convulsions, and 51% brain damage as possible hazards of fever. 41% believed that antipyretics prevent febrile convulsions, 46% of parents awakened theirchildrento give antipyretics. Usage of paracetamol (45%) and ibuprofen (41%) were similar and 95% used the oral route of drug administration , 57% adjusted drug dosage on the doctor's advice. Younger parents tended to take feverish children to emergency departments immediately. First consultant doctors were mostly emergency practitioners (41%). 78% of parents used cold sponging for reducing fever. Parents who had incorrect attitudes like - not keeping thermometers at home or using mercury termometers, just tactile measurements for deciding to visit a doctor or giving antipyretics first when they noticed fever – had a lower degree of knowledge about fever.CONCLUSION: In this study we saw that fever phobia and misconceptions about fever still exists in parents. Parents with low levels of knowledge are more prone to exhibit false attitudes, so we should educate parents about fever and teach them to monitor fever at home before seeking medical adviceKEY WORDS: Parents, fever, knowledge, attitudes