Sağlıklı gebelerde gestasyonel yaşla gelişen hemostazis değişiklikleri ve lipid profili ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Gebelik bir hiperkoalagubilite durumudur. Koagulasyon faktörlerinde artış, antikoagulan ve fibrinolitik aktivitede azalış gibi hemostatik değişiklikler bu duruma yol açmaktadır. Gebelik aynı zamanda bir hiperlipidemi durumudur. Lipid metabolizması ile hemostazis arasındaki ilişki gebe olmayan bireylerde birçok çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmada, sağlıklı gebelerde gestasyonel yaşla birlikte hemostazis değişiklikleri ve lipid profili ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlandı.Yöntem: Gestasyonel yaşları 5–35 hafta arasında değişen 372 sağlıklı gebe (birinci trimester 122, ikinci trimester 124 ve üçüncü trimester 126) ve gebe olmayan 32 sağlıklı kadın çalışmaya dahil edildi. Hemostatik değişikliklerin belirlenmesi amacıyla plazmada protrombin zamanı (PT), aktive parsiyal tromboplastin zamanı (aPTT), fibrinojen, D-dimer, plazminojen aktivatör inhibitörü–1(PAI–1), doku faktörü yolağı inhibitörü (TFPI) düzeyleri ve faktör VII (FVII) aktivitesi tayin edildi. Lipid profilinde trigliserid, total kolesterol, HDL-kolesterol ve LDL-kolesterol düzeyleri serumda belirlendi. PAI–1 ve TFPI düzeyleri enzim-bağlı immünosorbest immünölçüm yöntemiyle ölçüldü. PT, aPTT, fibrinojen ve FVII, AMAX–400 cihazında mekanik ölçüm yöntemiyle, D-dimer ise immüntürbidimetrik yöntemle ölçüldü. Trigliserid, total kolesterol ve HDL-kolesterol, Roche-Hitachi Moduler DP cihazında enzimatik kolorimetrik yöntemle ölçüldü. LDL-kolesterol, Friedwald formülüyle hesaplandı.Bulgular: Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, D-dimer (p<0,0001) ve fibrinojen (p<0,001) her üç trimesterde, FVII (p<0,0001) ve PAI–1 (p<0,0001) ise ikinci ve üçüncü trimesterde anlamlı yüksek bulundu. Buna karşın, PT değişlik göstermezken, aPTT (p<0,05) ve TFPI (p<0,0001) düzeyleri gebelerde kontrol grubundan düşük bulundu. Trigliserid, total kolesterol ve LDL-kolesterol düzeyleri, kontrol grubuna göre birinci trimesterde değişmezken ikinci ve üçüncü trimesterde anlamlı yüksek bulundu (p<0,0001), HDL-kolesterol ise sadece ikinci trimesterde yüksek bulundu (p<0,05). TFPI ve HDL-kolesterol hariç tüm hemostatik ve lipid profili parametreleri gestasyonel yaşla pozitif korelasyon göstermektedir (PT p<0,01, diğerleri p<0,0001). Aynı zamanda D-dimer ile FVII, fibrinojen, PAI–1 ve lipid profili bileşenleri arasında anlamlı pozitif korelasyon bulundu (p<0,01). Lipid profili bileşenlerinin ayrıca FVII ve PAI–1 (HDLkolesterol hariç) ile pozitif korelasyon gösterdiği belirlendi (p<0,01).Sonuç: Sağlıklı gebelerde gestasyonel yaş ilerledikçe belirginleşen hiperkoagulabilite durumu oluşmaktadır. Aynı zamanda fibrinolitik kapasitede azalış gözlenmektedir. Hiperkoagulabilite durumu, fibrinojen düzeyi ve FVII aktivitesi artışı ile TFPI düzeyi azalışı gibi hemostatik değişikliklerin yanı sıra trigliserid, total kolesterol, LDLkolesterol ve HDL-kolesterolün, FVII aktivitesini arttırması sonucunda oluştuğu düşünülmektedir.

Purpose: Pregnancy is a hypercoagubilyte state. It is shown that increasing in concentrations of most clotting factors, decreasing concentrations of some of the anticoagulants and diminishing fibrinolytic activity thought normal pregnancy. Pregnancy is also a hyperlipidemic state. The assosiacition of hemostasis and lipid metabolism in nonpregnant subjects is extensively investigated. We explored the changes in the haemostasis and the association of its and lipid profile in healthy pregnant women.Methods: 372 normal pregnant women gestational aged between 5 and 35 weeks (first trimester 122, second trimester 124 and third trimester 126) and 32 nonpregnant healty women were studied. Haemostatic variables including prothrombine time(PT), activated partial thromboplastin time(aPTT), fibrinogen, D-dimer, plasminogen activator inhibitor-1, tissue factor pathway inhibitor and factor VII activity were analysed in plasma. Triglycerides, total cholesterol, HDL-cholesterol and LDL-cholesterol as lipid profil were analysed in serum. PAI-1 and TFPI levels were measured by enzyme-linked immunosorbent assay. PT, aPTT, fibrinogen and FVII activity were analyzed using mechanic assay in AMAX400 instrument. D-dimer levels were measured by immunturbidimetric assay in same instrument. Triglycerides, total cholesterol, HDLcholesterol were measured in Roche Hitachi Modular DP instrument by enzimaticcolorimetric assay. LDL-cholesterol were calculated using Friedwald formule.Results:We found that concentrations of D-dimer (p<0,0001) and fibrinogen (p<0,001) significantly eleveted in each trimester and which of FVII (p<0,0001) and PAI-1 (p<0,0001) in second and third trimester as compared with control group. However, aPTT (p<0,05) and TFPI (p<0,0001) levels decreased in pregnant women and PT was not found altered. It was determined that pregnant women had significantly higher levels of triglycerides, total cholesterol and LDL-cholesterol in second and third trimester (p<0,0001), but HDL-cholesterol was found eleveted only in second trimester (p<0,05).We found significanlty positive correlation between gestational age and both hemostatic variables(excluding TFPI) and lipids (excluding HDL-cholesterol)(PT p<0,01, the others p<0,0001). In addition to, D-dimer levels positively correlated strongly with lipids and haemostatic variables including FVII, fibrinogen, PAI–1 (p<0,01). Lastly, We found that lipids positively correlated with FVII and PAI-1 (except HDL-cholesterol)(p<0,01). Conclusion: Pregnancy is a hypercoagulation status that increase with gestational age. Pregnant women has also diminished fibrinolytic capacity. Hypercoagulation status associate with altered heamostatic variables including increased fibrinogen concentration, FVII activity and decreased TFPI levels. It is also related with triglycerides, total cholesterol, LDL-cholesterol and HDL cholesterol that increase FVII activity.