Aile hekimliğine başvuran hastalarda saptanan kardiyovasküler riskin koroner arter kalsiyum skoru ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Aile hekimliğine başvuran hastalarda hesaplanan kardiyovasküler hastalık riski ile koroner arter kalsiyum skoru arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve hesaplanan riskin birinci basamakta alınan koruyucu önlemlere, başlanan medikasyona ve bir üst basamağa sevk zincirine olan etkisinin belirlenmesidir.Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki araştırmamıza Aile hekimliği polikliniğine başvurmuş, kardiyovasküler hastalık riski orta ve yüksek saptanan, ardından kardiyoloji tarafından değerlendirilip gerekli tetkikler yapıldıktan sonra koroner bt endikasyonu konan 171 hasta dâhil edilmiştir. Hastalarımızın sosyodemografik verileri çalışmacı tarafından yüzyüze görüşülerek elde edilmiş, laboratuvar verileri hastane veri tabanından belirlenerek risk parametreleri hesaplanmıştır. Ardından radyoloji tarafından hesaplanan koroner arter kalsiyum skorları ele alınmıştır.Bulgular: Hem PRCAE hem de SCORE risk skalaları ile KAK skoru arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmış (p<0,05) ancak aralarındaki korelasyon zayıf bulunmuştur (r=0,29; r=0,22). SCORE ve PRCAE risk skalaları birbiriyle karşılaştırıldığında ise aralarında istatistiksel olarak anlamlı derecede fark (p<0,05) ve anlamlı derecede korelasyon saptanmıştır (r=0,74). Risk faktörlerinden yaş, sistolik kan basıncı ve hipertansiyon öyküsünün KAK skoru üzerinde anlamlı etkisi olduğu gösterilmiştir.Sonuç: KAK skoru koroner olay riskini belirlemede, geleneksel risk faktörlerinden bağımsızdır ve asemptomatik hasta popülasyonunda risk analizinde kullanılmaktadır. Günümüzde pek çok kılavuzda orta risk grubu bireyde kullanımı önerilmektedir. Semptomatik hastada da bağımsız prognostik değerinin olmasıyla beraber negatif öngörü değeri çok yüksek olduğu için, bu grupta invazif yöntemlere başvurulmadan önce filtreleme amacıyla kullanılabilir. Ancak obstrüktif plak varlığını belirlemede spesifitesi düşük olduğu için, yüksek KAK skorları baz alınarak girişimsel işlemlere karar verilemez. Bu hastalarda iskemi varlığına yönelik testler uygulanması daha doğru bir karar olur.Birinci basamakta oldukça kolay uygulanma özelliğine sahip her iki skalanın KAK skoru ile arasındaki istatistiksel ilişkinin gösterilmesi, alınan profilaktik önlemler ve uygun hastalarda başlanan medikasyon açısından oldukça önemlidir. Hastaların en sık başvurduğu birim olan aile hekimlikleri SCORE ve PRCAE gibi birinci basamakta uygulanabilmesi kolay ve ucuz olan risk skalaları ile hastaya yönelik primer ve sekonder profilaksi kararını daha net bir şekilde verebilir ve hangi hastanın bir üst basamağa sevk edilmesi gerektiğini daha net bir şekilde ortaya koyabilirler.Anahtar Kelimeler: Kardiyovasküler hastalık, kardiyovasküler risk hesaplama modelleri, SCORE, PRCAE, koroner arter kalsiyum skoru

Objective: To evaluate the relationship between the calculated risk of cardiovascular disease and the coroner artery calcium score within the patients registered with family physicians, as well as to determine the impact of the calculated risk on the taken precautions, applied medications and dispatching to higher chains.Methodology: 171 patients who have a medium-to-high risk of cardiovascular disease risk and thereafter followed by cardiology department and diagnosed with coronary bt indication after necessary investigations that have applied to our family practice are included in this cross-sectional and definitive study. The socio-democrafic data of our patients are obtained through one-to-one interviews with the researcher, and the risk parameters are calculated using the laboratory data obtained from the hospital database. This is followed by evaluating the coroner artery calcium score, which is calculated by the radiology department.Observations: Meaningful relationships were observed between both PRCAE/SCORE risk scales and the CAC score (p<0,05); however, their correlation are found to be weak (r=0,29; r=0,22). On the other hand, as SCORE and PRCAE risk scales are compared against each other, a substantial difference (p<0,05) and a considerable amount of correlation (r=0,74) are obtained. The factors of age, systolic blood pressure, and hypertension among the risk factors are shown to have a significant impact on the CAC score.Results: CAC scoring is independent of the traditional risk factors on the identification of the coroner event risk and is used for risk analysis in asymptomatic patient populations. Currently, its use is advised for middle age groups in many guidebooks. It can also be used in symptomatic patients for filtering purposes before applying invasive methods since their negative foresight is high as well as they have independent prognostic weight. However, initiative applications cannot be permitted by taking high CAC scores into account, as its specificity on determining the presence of obstructive plaque is low. A better decision, in this case, can be made by applying tests targeting the presence of ischemia.Demonstrating the statistical relationship of the two aforementioned scales that can be applied easily at the first step to the CAC score is very essential given the importance of taken prophylactic precautions and initiation of medication treatment for suitable patients. Family practice, which is the most common division that the patients apply to, can determine the decision of primary and secondary prophylaxis more clearly with the help of easily-conductible and affordable risk scales such as SCORE and PRCAE, so that they also can determine the patients that are required to be dispatched to higher chains.Keywords: Cardiovascular disease, cardiovascular risk calculation models, SCORE, PRCAE, coroner artery calcium score