Kartal Dr. Lütfi Kırdar Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezinde görevli sağlık çalışanlarının kas-iskelet sistem rahatsızlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç Çalışanlar, meslekleri gereği vücut sistemlerinin bir bölümünü fonksiyonel olarak az veya çok kullanırlar. Çalışanların iş gördükleri ortam özellikleri, vücut sistemleri üzerinde etkin rol oynamaktadır. Kas iskelet sistemi problemlerinin gelişme oranının, uygun duruşun sağlanamadığı mesleklerde ve yoğun çalışma gerektiren mesleklerde yüksek olduğu görülmektedir. Sağlık çalışanları da bu meslek gruplarında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmanın amacı; sağlık çalışanlarının kas iskelet sistemi rahatsızlıklarını değerlendirerek bunların nedenlerini, ilişkili durumlarını ortaya koyabilmek ve gerekli önlemleri aldırabilmektir. Gereç ve yöntem Kesitsel tipteki çalışmamız, Şubat 2019-Haziran 2019 tarihleri arasında, Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesinde yapıldı. Çalışmaya hastane bünyesinde bulunan yaklaşık 2250 sağlık çalışanından 400 kişi dâhil edildi. Araştırmanın verileri araştırmacı doktor tarafından yüz yüze görüşme tekniği ile sağlık çalışanlarına anket yapılarak toplandı. Uygulanan anket formu iki kısımdan oluşturuldu. Birinci kısımda, sosyodemografik veriler içeren anket formu; İkinci kısımda, katılımcıların kas iskelet sistemi rahatsızlıklarını değerlendiren Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire Türkçe versiyonu (T-CMDQ) kullanıldı. Çalışmada elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programıyla analiz edildi. Bulgular Katılımcıların herhangi bir vücut bölgesinde kas iskelet sistemi rahatsızlıkları belirtme durumu %92,8 olarak tespit edilmiştir. Bu oran kadınlarda %97, erkeklerde ise %84,4'tür. Katılımcıların en sık kas iskelet sistemi rahatsızlığı sırası ile sırt (%68,8), bel (%66,5) ve boyun (%65,5) bölgelerinde olduğu görülmektedir. Sağlık çalışanlarında kas iskelet sistemi rahatsızlıkları riskini arttıran faktörler cinsiyet, çalıştığı birim, meslek ve çalışma şekli olarak belirlenmiştir. Çalışmamızda kadınlarda, cerrahi branşlarda çalışanlarda, hemşirelerde ve ayakta çalışanlarda kas iskelet sistemi rahatsızlıkları riskinin arttığı bulunmuştur (p=0.000, p=0.012, p=0.000, p=0.000). Bunun yanında yaş, Beden Kitle İndeksi (BKİ), düzenli fiziksel egzersiz, çalışma yılı, iş yerine ulaşım şekli ve haftalık çalışma saati gibi faktörlerin kas iskelet sistemi rahatsızlıkları üzerinde doğrudan etkili olmadığı saptanmıştır. Sonuç Hastane ortamı, sağlık çalışanları için psikososyal risk faktörlerini, ergonomik risk faktörlerini, kas iskelet sistemi rahatsızlıkları oluşum riskini arttıran bir ortamdır. Bu risklerin azaltılması için gerek bireysel gerekse yönetimsel tedbirlerin alınması, bu alanda eğitimlerin arttırılması ve fiziksel egzersiz programlarının düzenlenmesi önemlidir. Anahtar kelimeler: Cornell skoru, Kas-iskelet sistem rahatsızlıkları, Sağlık çalışanları

Objective Employees use some or more of their body systems functionally due to their occupation. The environment characteristics of the employees play an active role in the body systems. It is seen that the rate of development of musculoskeletal problems is high in occupations where appropriate posture is not maintained and in occupations requiring intensive work. Health professionals also have an important place in these occupational groups. The aim of this study is to evaluate the musculoskeletal disorders of health workers and to reveal their causes, related conditions and to take necessary precautions. Methodology Our cross-sectional study was conducted between February 2019 and June 2019 at the SBU Istanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Training and Research Hospital. 400 people from 2250 health workers in the hospital were included in the study. The data of the study was collected by the researcher physician through a face-to-face interview technique. The questionnaire was composed of two parts. In the first part, a questionnaire including sociodemographic data; In the second part, the Turkish version of the Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire (T-CMDQ) was used to evaluate the participants' musculoskeletal disorders. The data obtained in the study were analyzed with SPSS 22.0 package program. Results The presence of musculoskeletal disorders in any body area was 92,8%. This rate is 97% for women and 84,4% for men. The most common musculoskeletal disorders were observed in the back (68,8%), waist (66,5%) and neck (65,5%) respectively. Factors that increase the risk of musculoskeletal disorders in health care workers were determined as gender, unit of work, occupation and the working type. In our study, it was found that the risk of musculoskeletal disorders increased in women, in surgical branches, in nurses and working in a standing pozition (p=0.000, p=0.012, p=0.000, p=0.000). In addition, factors such as age, Body Mass Index (BMI), regular physical exercise, working year, mode of transportation to work place and ix weekly working hours were not found to have a direct effect on musculoskeletal disorders. Conclusion Hospital environment is an environment that increases psycho-social risk factors, ergonomic risk factors and musculoskeletal disorders for health workers. In order to mitigate these risks, it is important to take individual and administrative measures, to increase training in this area and to organize physical exercise programs. Keywords: Cornell score, Health professionals, Musculoskeletal disorders