Kişilik özelliklerinin obezite ile ilişkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Obezite karmaşık ve önemli bir halk sağlığı sorunudur. Günümüzde obezite, önlenebilir ölümlerin en önemli nedenlerinden biridir.Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'ne göre obezite dünya genelinde yaygınlığı hızla artan halk sağlığının en önemli problemlerinden biridir. Dünya genelinde 2016 yılında 1,9 milyar fazla kilolu ve 650 milyon obez yetişkin olduğu tahmin edilmektedir. Obezitenin ülkemizde de her yaşta sıklığı giderek artmaktadır ve obezite prevalansı yetişkinlerde %30'luk kritik oranı aşmıştır. DSÖ 2016 raporlarına göre Türkiye, yüzde 29,5 obezite prevalansı ile Avrupa'da en obez millettir.Obezitenin gelişiminde genetikle birlikte sosyal, kültürel, emosyonel ve diyete bağlı faktörler de rol oynamaktadır. Bu nedenle başarılı bir obezite tedavisi için çok boyutlu bir yaklaşım gereklidir. Bazı araştırmacılar obez bireylerin kişilik özelliklerinin genel toplumdan farklı olmadığı sonucuna varmıştır. Buna karşın obez bireylerde bazı kişilik özelliklerinin ön plana çıktığını gösteren çalışmalar da mevcuttur. Dürtüsel kişilik özellikli bireylerde obezite riski olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Ayrıca bu durum tedavi sürecini de olumsuz etkilemektedir.Bu çalışmanın amacı kişilik özelliklerinin obezite ile ilişkisinin araştırılmasıdır. Yöntem: Çalışmaya S. B. Ü İstanbul Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği Obezite Polikliniği ve Aile Hekimliği Poliklinikleri'ne başvuran 429 gönüllü alınmıştır. Araştırmada katılımcılara sosyodemografik özellikleri içeren anket formu ve Eysenck Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış (EKA-GGK) Formu uygulanmıştır.Bulgular: Beden Kitle İndeksi (BKİ) değerleri ile psikotizm puanları arasında zayıf, negatif bir korelasyon saptanmıştır (r=-0,126; p=0,009). Yalnız erkekler ele alındığında psikotizm puanları ile yaş ve BKİ değerleri arasında zayıf, negatif bir korelasyon saptanmıştır (sırasıyla r=-0,312; p<0,001, r=-0,179; p=0,029). Kadınlarda sadece yaş ile psikotizm puanları arasında zayıf, negatif bir korelasyon saptanmıştır (r=-0,187; p=0,002). BKİ kategorilerine göre psikotizm puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0,001). Psikotizm puan ortalamaları BKİ kategorilerine göre V şekilli bir dağılım göstermektedir. Psikotizm puan ortalamaları normal kilolularda ve morbid obezlerde yüksek; obez öncesi grupta ve I. Derece obezlerde ise düşüktür. BKİ değerleri ile nörotizm ve dışadönüklük puanlarında gruplar arasında anlamlı korelasyon saptanamamıştır (sırasıyla r=0,054; p=0,266, r=0,058; p=0,234).Sonuç: Bu çalışmada BKİ kategorilerine göre psikotizm puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Psikotizm puan ortalamaları BKİ kategorilerine göre V şekilli bir dağılım göstermektedir. Psikotizm puan ortalamaları normal kilolu ve morbid obezlerde yüksek; obez öncesi grupta ve I. Derece obezlerde ise düşüktür. Bu farklılık dışadönüklük ve nörotizm puan ortalamalarında gözlenmemiştir. Psikotizmin dürtüsellikle korele olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Bu sonuçlara göre normal kilolu grubun obezite riski açısından birinci basamakta yakından takip edilmesi gerekir. Diğer taraftan obez bireylere mevcut tedavi yaklaşımlarının yanında dürtüsellik kontrolü için psikoterapi verilebilir.Anahtar sözcükler: Dürtüsellik, EKA-GGK Formu, Kişilik özellikleri, Obezite

Introduction: Obesity is a complex and important public health issue. Nowadays obesity is one of the most important causes of preventable deaths.According to WHO, obesity is one of the most important problems of the public health with its increasing prevalence worldwide. It is estimated that there are 1,9 billion overweight and 650 million obese adults in 2016 worldwide. The prevalence of obesity in all ages is increasing in our country and has exceeded the critical rate of 30% in adults. According to the WHO 2016 report, Turkey is the most obese nation in Europe with 29,5% obesity prevalence.Social, cultural, emotional and dietary factors play a role in the development of obesity. Therefore, a multidimensional approach is required for successful obesity treatment. Some researchers concluded that the personality traits of obese individuals are not different from the general population. On the other hand, there are some studies showing that some personality traits are prominent in obese individuals. There are studies showing that there is a risk of obesity in individuals with impulsive personality. This also negatively affects the treatment process.The aim of this study was to investigate the relationship between personality traits and obesity.Method: The study included 429 volunteers who applied to S. B. U Istanbul Kartal Dr. Lutfi Kirdar Training and Research Hospital Family Medicine Clinic Obesity Policlinic and Family Medicine Outpatient Clinics. In the study, a questionnaire including sociodemographic characteristics and Eysenck Personality Questionnaire Revised-Abbreviated (EPQR-A) Form were applied to the participants.Results: There was a weak, negative correlation between Body Mass Index (BMI) values and psychotism scores (r=-0,126; p=0,009). When only men were evaluated, there was a weak, negative correlation between psychotism score and age and BMI values (respectively r=-0,312; p<0,001, r=-0,179; p=0,029). Only a weak, negative correlation was found between age and psychotism scores in women (r=-0,187; p=0,002). There was a significant difference in psychotism score averages by BMI categories (p<0,001). The mean of psychotism scores shows a V-shaped distribution according to the BMI categories. The mean of psychotism scores were high in normal weight and morbid obese; low in overweight and first degree obese people. No significant correlation was found between BMI values and neurotism and extraversion scores between the groups (respectively r=0,054; p=0,266, r=0,058; p=0,234).Conclusion: In this study, there was a significant difference between the mean scores of psychotism according to BMI categories. The mean of psychotism scores show a V-shaped distribution according to the BMI categories. The mean of psychotism scores high in normal weight and morbid obese; low in overweight and first degree obese people. There are studies showing that psychotism correlates with impulsivity. According to these results, normal weight group should be closely followed in primary care in terms of obesity risk. On the other hand in addition to current treatment approaches, obese individuals can be given psychotherapy for impulsivity control.Keywords: EPQR-A Form, Impulsivity, Obesity, Personality traits